آرمان ملی: طی چند وقت گذشته موضوع ورود واکسن کرونا به بازار سیاه، یکی از مباحثی بوده که روزانه هزاران نفر را به بازار قاچاق داروی ناصر خسرو میکشاند، اما هنوز مستنداتی در مورد نشتی این واکسن منتشر نشده است. همین چند هفته پیش بود که فیلمی از پالت کوچک واکسن فایزر در ایران منتشر شد که داخل آن فیلم افرادی که بسته واکسن را باز میکردند، به زبان فارسی صحبت می کردند.
انتشار این فیلم در شرایطی که خرید واکسن فایزر آمریکایی در ایران ممنوع است، باعث جنجالهای بسیاری شد. کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو در رابطه با آن گفت: «شاید محموله به یکی از کشورهای همسایه ما پست شده و سپس وارد ایران شده است» همچنین محمدرضا شانهساز، رئیس سازمان غذا و دارو نیز گفته: «با فرض محال، اگر واکسن کنونی فایزر باشد، در جابهجایی قطعا اثربخشی خود را از دست داده است.»
در این میان شرکت فایزر اعلام کرد که «تنها دولتها و نهادهای طرف قرارداد این شرکت هستند و فایزر هیچ توزیعکننده خصوصی در دنیا ندارد.» این یک نمونه از موضوع قاچاق واکسن در کشور ما است و بارها این موضوع در کشور مطرح و توسط مسئولان تکذیب شده است. روند کُند واکسیناسیون عمومی و سوءاستفاده از واکسن پاکبانها، در جایی که بسیاری از کارشناسان بر این باورند که واردات واکسن کرونا در ایران شفاف نیست، به این شایعات هر روز دامن میزند، تا اینکه روز گذشته عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی از فروش واکسن کرونا با قیمت نجومی در بازار سیاه خبرداد.
سرنوشت نامعلوم یک میلیون و 500 هزار واکسن
محسن علیزاده، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، روز چهارشنبه، اول اردیبهشت، گفته بود که واکسنهای فایزری که در بازار سیاه به قیمت ده میلیون تومان به فروش میرسد، توسط بخش خصوصی وارد کشور شده است. در واکنش به اظهارات این نماینده مجلس، کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو، روز پنجشنبه اعلام کرد که پرونده «واکسن قاچاق» به دست پلیس فتا و نیروهای امنیتی «پیگیری میشود». معصومه پاشایی بهرام معتقد است که 50 درصد واکسنهای کرونا در سامانه «تیتک» ثبت نشده و باور دارد که تاکنون بیش از سه میلیون دوز واکسن وارد کشور شده است، اما بر اساس آمار سامانه تیتک، نزدیک به یک میلیون و 400 هزار دوز واکسن تزریق شده است.
آنطور که این نماینده مجلس گفته است: «متأسفانه تعدادی از واکسنها از زنجیره رسمی توزیع خارج شده و با مبالغ هنگفت در بازار سیاه به فروش رسیده است؛ به طوری که هر واکسن آسترازنکا در بازار سیاه تا 25 میلیون تومان به فروش میرسد، درحالیکه قیمت این واکسن نهایتا 300 هزار تومان است.» وی با تأکید بر اهمیت استفاده کامل از سامانه ردیابی، رهگیری و کنترل اصالت اقلام سلامتمحور (تیتک) گفت: «در حال حاضر بیش از 50 درصد از شناسههای واکسن در سامانه تیتک ثبت نشده است و این موضوع احتمال تزریق واکسنهای تقلبی را افزایش میدهد؛ چراکه تنها راه اصالت سنجی واکسنها ثبت شناسه آنها در سامانه نظارتی تیتک است.»
مشاهدات از دل ناصر خسرو
در یک بررسی میدانی برخی از دلالهای دارو در ناصرخسرو میگفتند که واکسن کرونا دارند و به 40 تا 50 میلیون تومان به فروش میرسانند. برخی دیگر نیز میگفتند که با این مبلغ میتوانند در یکی از بیمارستانها، واکسن بزنند. موضوعی که هیچگاه تایید نشد چون واکسن اسپوتنیک روسی به دلیل شرایط خاص نگهداری، فرد متقاضی باید برای تزریق واکسن به بیمارستان مراجعه کند. همچنین یک پزشک بخش کرونا در یکی از بیمارستانهای دولتی گفته بود که او و همکارانش دو دوز واکسن روسی کرونا را تزریق کردهاند، اما زمانی که برای تزریق دوز دوم رفتهاند دو سه نفر غریبه در صف تزریق بودهاند که مطمئن هستند کادر درمان نبودهاند.
واکسیناسیون عمومی تا دی 1400
گفتههای نماینده مرند و جلفا در مجلس در شرایطی مطرح میشود که طبق آخرین آمار وزارت بهداشت و درمان، تا کنون یک میلیون و ۴۶۹ هزار و ۷۰۱ نفر دوز اول واکسن کرونا و ۲۹۰ هزار و ۳۴۷ نفر نیز دوز دوم را تزریق کردهاند و مجموع واکسنهای تزریق شده در کشور به یک میلیون و ۷۶۰ هزار و ۴۸ دوز رسید و قرار است محموله جدید واکسن خارجی پنجشنبه این هفته یا حداکثر اوایل هفته آینده به میزان حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار دوز وارد ایران شود. این درحالی است که هنوز فاز یک و دو واکسیناسیون در ایران که قرار بود در اسفند سال گذشته انجام شود، به پایان نرسیده و طبق اعلام وزارت بهداشت و درمان واکسیناسیون گروه سنی بالای ۸۰ سال از اردیبهشت تا خرداد ۱۴۰۰ را شامل میشود. همچنین در خرداد و تیرماه ۱۴۰۰ گروههای سنی ۶۵ تا ۷۹ سال واکسینه خواهند شد که اولویت در ابتدا با سنین بالاتر است.
همچنین تا پایان تیر ماه افراد ۱۶ تا ۶۴ سال که دارای بیماریهای زمینهای هستند واکسیناسیون خواهند شد. در تیر و مرداد ۱۴۰۰ گروههای سنی ۶۰ تا ۶۴ سال واکسن را دریافت میکنند. در فاز ۴ واکسیناسیون کرونا حدود ۴ میلیون نفر واکسن تزریق میکنند. در فاز چهارم، حدود ۴۰ میلیون نفر (با کسر جمعیت فاز دوم) شامل گروه سنی ۵۵ تا ۵۹ سال در شهریور ۱۴۰۰ واکسینه میشوند و در مهر ۱۴۰۰ گروههای سنی ۵۰ تا ۵۴ سال و ۴۵ تا ۴۹ سال در اولویت دریافت واکسن خواهند بود.
در آبان ۱۴۰۰ هم گروههای سنی ۳۰ تا ۳۹ سال به ترتیب از سنین بالاتر واکسن را تزریق میکنند، همین عمل برای گروه سنی ۲۵ تا ۳۴ سال در آذر امسال انجام خواهد شد. در دی ۱۴۰۰ هم گروه سنی ۱۸ تا ۲۴ سال واکسن را دریافت خواهند کرد. این جدول زمانبندی، شاید همان وعده روز یکشنبه رئیس جمهور است که گفته بود: «تا پایان تیر 13 میلیون نفر واکسینه خواهند شد» با این توصیفات باید منتظر ماند که این وعده ستاد ملی کرونا نیز تحقق مییابد یا مانند وعدههای سابق به آینده موکول خواهد شد.