اقتصاد ایران روی خط انتظار

ابتکار/ سیاوش غیبی‌پور با بررسی وضعیت بازار ارز گفت: اکنون به دلیل سیگنال‌های مثبت و شکست تحریم‌ها مسیر ریزش قیمت ارز به وجود آمده است، البته این مسیر کاهش به شدت با مقاومت بازار، دلال و معامله‌گران ارز روبه‌رو شده و این افراد به راحتی نمی‌پذیرند که بازار با کاهش قیمت مواجه شود. اما از سوی دیگر جامعه انتظار دارد که دلار تا انتخابات ریاست‌جمهوری پیش‌رو حتی تا کانال‌های 18 هزار تومان هم برسد. در چنین شرایطی که انتظار عمومی جامعه کاهش بیشتر قیمت دلار است بدون شک بازارهای موازی نیز در حالت انتظار بوده و در صورت کاهش بیشتر نرخ ارز شاهد تغییرات قیمتی خواهند بود.

بازار ارز روزها را با کاهش قیمت سپری می‌کند و در این میان تداوم مسیر کاهشی نرخ دلار، بازارهای موازی را به حالت انتظار واداشته است. برخی از کارشناسان معتقدند شرایط فعلی ماندگار نخواهد بود و پس از انتخابات ریاست جمهوری روند بازار تغییر کرده و بار دیگر قیمت دلار افزایشی خواهد شد. اما از سوی دیگر برخی از تحلیلگران معتقدند ثبات بر فضای اقتصاد حاکم شده و هنگامی‌که ثبات به وجود بیاید نرخ ارز در مسیر کاهش قیمت قرار خواهد گرفت. حال این پرسش مطرح می‌شود که در صورت کاهش نرخ ارز بازارهای موازی در چه شرایطی قرار می‌گیرند. در این راستا سیاوش غیبی‌پور، دکترای اقتصاد با بررسی روند کاهش قیمت در بازار ارز به ارتباط مستقیم میان بازارهای مالی اشاره کرد و در این خصوص به «ابتکار» گفت: بازارها در هنگام تغییر قیمت در بازار ارز مسیر حرکتی خود را عوض می‌کنند. به عبارتی دیگر در کشور ما میان بازارهای مالی یک ارتباط تنگاتنگی وجود دارد به این گونه که وقتی نرخ ارز افزایش یابد، قیمت‌ها در بازارهای دیگر افزایشی شده و هنگامی که نرخ ارز کاهشی باشد روند کاهش قیمت در بازارهای موازی آغاز می‌شود.

این کارشناس اقتصادی در ادامه گفت‌وگو به چسبندگی قیمت‌ها اشاره کرد و در این‌باره گفت: البته باید اشاره کنم که گاهی اوقات بازارهای مالی دچار چسبندگی قیمت می‌شوند چراکه قیمت در بازارهای اقتصادی تمایل بیشتری به افزایش دارند و هنگامی که روند حرکتی عوض می‌شود و بازارها تصور ریزش قیمت را به واقعیت نزدیک می‌بینند ما شاهد مقاومت‌هایی خواهیم بود. بنابراین ما بلافاصله بعد از گرانی دلار شاهد افزایش قیمت در بازارهای موازی خواهیم بود اما زمانیکه استارت کاهش قیمت دلار زده می‌شود ارزانی در بازارهای موازی به سرعت اتفاق نخواهد افتاد.

جامعه انتظار ریزش دلار تا کانال 18 هزار تومان را دارد

غیبی‌پور در بخش دیگری از صحبت‌هایش به انتظار جامعه برای کاهش بیشتر قیمت ارز اشاره کرد و گفت: اکنون به دلیل سیگنال‌های مثبت و شکست تحریم‌ها مسیر ریزش قیمت ارز به وجود آمده است، البته این مسیر کاهش به شدت با مقاومت بازار، دلال و معامله‌گران ارز روبه‌رو شده و این افراد به راحتی نمی‌پذیرند که بازار با کاهش قیمت مواجه شود. اما از سوی دیگر جامعه انتظار دارد که دلار تا انتخابات ریاست‌جمهوری پیش‌رو حتی تا کانال‌های 18 هزار تومان هم برسد.

این دکترای اقتصاد ادامه داد: در چنین شرایطی که انتظار عمومی جامعه کاهش بیشتر قیمت دلار است بدون شک بازارهای موازی نیز در حالت انتظار بوده و در صورت کاهش بیشتر نرخ ارز شاهد تغییرات قیمتی خواهند بود.

بررسی بازارهای موازی در شرایط کاهش قیمت دلار

این دکترای اقتصاد در ادامه به بررسی وضعیت بازار خودروی خارجی و تاثیرپذیری این بخش از بازار ارز پرداخت و گفت: بازار خودروهای خارجی رابطه مستقیمی با نرخ دلار دارند بنابراین این بخش تحت تاثیر جو روانی به وجود آمده قرار می‌گیرند. پس به دلیل ارتباط مستقیم بازار خودرو و نرخ ارز، می‌توان گفت که هر چه نرخ دلار کاهش یابد خودروهای خارجی نیز کاهش قیمت را تجربه می‌کنند و هرچه نرخ ارز بالا باشد معامله خودروهای خارجی گران‌تر خواهد بود. البته عوامل بسیاری برای تعیین‌قیمت در بازارهای موازی وجود دارد و نمی‌توان نرخ دلار را تنها عامل تعیین‌کننده قیمت دانست.

وی با بررسی وضعیت بازار مسکن در صورت کاهش نرخ ارز ادامه داد: پیش‌بینی بازار مسکن کمی دشوار است. ما باید منتظر باشیم و ببینیم که کاهش نرخ ارز تا چه اندازه بر نهاده‌ها و عوامل تولید ملک تاثیر می‌گذارد چراکه نهاده‌ها و عوامل تولید قیمت را به سمت واقعی بودن می‌رساند. بنابراین پیش‌بینی وضعیت بازار مسکن در صورت کاهش بیشتر نرخ ارز کمی دشوار است.

غیبی‌پور با اشاره به وضعیت بازار سکه و طلا گفت: بازار طلا و سکه نیز که در راستا نرخ ارز حرکت کرده و نوسان بازار ارز به سرعت سبب تغییر قیمت در بازار طلا و سکه خواهد شد.

این کارشناس اقتصادی به عوامل تاثیرگذار بر شرایط بازارهای مالی اشاره کرد و گفت: برای بررسی وضعیت بازارهای مالی کشور علاوه‌بر چگونگی نرخ دلار در ماه‌های آتی باید به مسائلی همچون نتیجه مذاکرات، آزادسازی منابع ارزی کشور، انتخابات پیش‌رو، شرایط تولید و سازوکار بازارها توجه داشته باشیم چراکه هرکدام تاثیر بسزایی در اقتصاد دارند.
به هنگام تورم جابه‌جایی سرمایه بین بازارهای مالی طبیعی است

این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این پرسش که آیا کاهش ارزش دلار سبب جذب نقدینگی به بازارهای دیگر می‌شود یا خیر و اگر جذب شود می‌تواند بازارهای مالی را دچار بحران کند یا خیر، گفت: جابه‌جایی افراد میان بازارها در شرایطی که تورم حاکم بر اقتصاد بوده کاملا طبیعی است. به هرحال در شرایط تورمی افراد به دنبال این هستند که زیان خود را به حداقل برسانند و از سوی دیگر حداکثر سود را به جیب بزنند، بنابراین در زمان تورم جابه‌جایی سرمایه بین بازارهای مالی کاملا طبیعی و منطقی است.

وی اظهار کرد: گاهی اوقات این جابه‌جایی سرمایه ( خروج سرمایه از یک بازار و جذب آن در بازار دیگر) می‌تواند چالش‌هایی را به وجود بیاورد. اما اینکه در شرایط فعلی خروج سرمایه‌های خرد و کلان از بازار ارز و جذب آن به بازارهای موازی تا چه حد اثر طوفانی داشته باشد و تا چه میزان سبب برهم‌خوردن تعادل بازار مقصد شود پرسشی است گه پاسخ نگران‌کننده‌ای ندارد.

این کارشناس اقتصادی گفت: من معتقدم که بازارها در شرایط فعلی دچار بحران خاصی نمی‌شوند چراکه تمام شرایط درون‌مرزی و برون‌مرزی نشان از ثبات دارد. منظور از ثبات این است که فعلا خبری از تشدید تحریم‌‌ها نیست و سیگنال‌های مثبتی به بازارها مخابره می‌شود. بنابراین پیش‌بینی نمی‌شود در صورت خروج سرمایه از بازار ارز بحرانی در بازارهای موازی به وجود بیاورد، اگر هم تغییری ایجاد کند به صورت مقطعی و گذرا خواهد بود.