یک کارشناس صنعت لبنیات فرآیند استریلیزاسیون، پاستوریزاسیون و هموژنیزاسیون شیر را تشریح کرد.
حسین چمنی در گفت‌وگو با ایسنا، در پاسخ به این سوال که چرا در گذشته در بطری‌های شیر خامه وجود داشت ولی در حال حاضر اینگونه نیست، گفت:در گذشته شیر بدون چربی، کم چرب و نیمه چرب تولید نمی‌شد و اکثر شیرها با چربی کامل یعنی همان حدود ۳درصد تولید می شدند. از طرفی در دو دهه اخیر فناوری جدیدی به نام هموژنایزر وارد صنعت لبنیات شد. این سیستم مکانیکی مولکول‌های چربی را خرد کرده و با این عمل چربی به صورت همگن در تمام شیر پخش می شود.
وی اضافه کرد: قبلا مولکول های بزرگ چربی شیر با کوچکترین حرارت به دلیل سبکی روی شیر جمع می‌شد و تصور بر این بود که شیر بسیار پرچرب است ولی آن چربی متراکم شده، چربی کل شیر بود. در حقیقت با تکنولوژی هموژن مولکول‌های خرد شده چربی در کل آن پخش می شود و مصرف کننده شیر را ابتدا تا انتها با یک میزان چربی مصرف می کند.
این کارشناس صنعت لبنیات اضافه کرد: هموژنیزه کردن در حقیقت همان خرد کردن مولکول‌های درشت چربی است. هموژنیزاسیون اقدام مکانیکی بوده و هیچ فعالیت شیمیایی در آن دخیل نیست.
چمنی همچنین به شیر استرلیزه، پاستوریز نیز اشاره کرد و گفت: شیر پاستوریزه شیری است که به مدت ۱۵ ثانیه در دمای ۷۵ درجه سانتی گراد حرارت داده می شود. در این دما تمام میکروب های بیماری زای شناخته شده شیر از بین می رود. تنها ده درصد از میکروارگانیزم ها زنده شیر که عموما سرمادوست هستند باقی می مانند. به همین دلیل شیر پاستوریزه پس از گذشت چند روز بسته به کیفیت شیر خام و برودت یخچال دچار تغییر می شوند.
وی افزود: شیرهایی که به روش فرادما استریل می شوند به مدت ۲ ثانیه در دمای ۱۴۵درجه سانتی گراد حرارت داده شده و سپس در ظروف ۶ لایه بسته بندی و نگهداری می‌شوند. این نوع از شیرها به دلیل حرارت بالا حاوی هیچ گونه میکروارگانیزم زنده نیستند و با توجه به بسته بندی خاص به راحتی در خارج از یخچال به مدت شش ماه قابل نگهداری و مصرف هستند.