آرمان‌ملي: شورای پول و اعتبار کشور چهارم دي‌ماه با افزايش سقف تسهيلات خريد يا ساخت مسکن از طريق اوراق تسهيلات موافقت کرده است. بر اساس اين مصوبه، سقف تسهيلات بدون جعاله براي واحدهاي مسکوني تا 25 سال ساخت در تهران به صورت انفرادي 100 ميليون تومان، در مراکز استان‌ها 80 ميليون تومان و در شهرهاي بالاي 200 هزار نفر جمعيت 60 ميليون تومان تعيين شده است. همچنين سقف تسهيلات براي زوجين در تهران 200 ميليون تومان، مراکز استان‌ها 160 ميليون تومان و شهرهاي بالاي 200 هزار نفر جمعيت 120 ميليون تعيين شده است. چندي پيش نيز سقف سني اين تسهيلات افزايش پيدا کرد و از 20 به 25 سال رسيد. گفتني است در حالي روز گذشته اعطاي تسهيلات 240 ميليون توماني مسکن آغاز شده که همزمان نرخ اوراق تسهيلات روند صعودي در پيش گرفته و در تابلوي بازار سرمايه تماما سبزپوش شده است.
اين در شرايطي است که قيمت اوراق تسهيلات مسکن به‌رغم اعلام ابلاغ وام جديد، در نخستين روز هفته جاري همزمان با افت شديد بورس در پي اتفاقات اخير در عرصه سياسي کشور، روند نزولي در پيش گرفته بود و سقوط قابل توجهي را تجربه کرد. با کليد خوردن افزايش وام مسکن، اما پرسشي که مطرح مي‌شود اين است که در شرايطي که قيمت مسکن طي دو سال گذشته با رشد قابل توجهي همراه بوده است، آيا وام 240 ميليوني مي‌تواند منجر به خانه‌دار شدن متقاضيان شود؟ ناگفته نماند که با افزايش قيمت کالاهاي مختلف در پي نوسانات شديد ارزي، قدرت خريد دهک‌هاي کم‌درآمد جامعه به شدت تقليل يافته و آنها ناتوان از تامين نيازهاي حداقلي خود هستند. در همين زمينه، در خبرها آمده است که هرچند با وام جديد مسکن نمي‌توان در هيچ‌يک از مناطق 22گانه آپارتماني خريداري کرد اما با تجميع وام و نقدينگي خانوار خريد آپارتمان‌هاي قديمي‌ساز حدود 150 ميليون تومان امکان‌پذير است.
رشد اوراق تسهيلات
همزمان با اعطاي تسهيلات جديد مسکن، اکثر نمادهاي معاملاتي برگه‌هاي خريد و فروش اوراق تسهيلات با رشد چهار تا پنج درصدي همراه شده‌اند. خبرگزاري مهر در اين زمينه گزارش داده است که نهاد ناظر بازار نيز از ديروز سقف خريد تعداد برگه‌هاي تسهيلات مسکن را از 160 برگه در هر جلسه معاملاتي تا سقف تعداد برگه‌هاي لازم براي تسهيلات جديد مسکن ارتقا داده است. آغاز اعطاي اين تسهيلات جديد قرار بود از روز شنبه اتفاق بيفتد که به دليل ناهماهنگي نهاد ناظر بازار (فرابورس) با بانک مسکن، فرابورس محدوديت خريد اوراق تسهيلات را همچنان 160 برگه اعلام کرده که درنتيجه بانک مسکن طي نامه‌اي از فرابورس درخواست حذف اين محدوديت را داشته که با اعمال اين درخواست، متقاضيان مي‌توانند تا سقف وام مسکن، در يک جلسه معاملاتي، تعداد اوراق مورد نياز را خريداري کنند. در حال حاضر تعداد برگه‌هاي لازم براي دريافت سقف وام ترکيبي مسکن در تهران شامل وام 200 ميليون توماني خريد و وام 40 ميليون توماني جعاله، 480 برگه و براي وام ترکيبي فردي مسکن (140 ميليون تومان) 280 برگه است که با محدوديت‌هاي قبلي، زوجين بايد طي سه جلسه معاملاتي اقدام به خريد اوراق مي‌کردند.
ناتواني متقاضيان از خريد مسکن
ميانگين قيمت مسکن شهر تهران در آذرماه 1398 بالغ بر 13 ميليون و 474 هزار تومان در هر متر مربع بوده است. به گزارش ايسنا، اين يعني براي خريد يک آپارتمان 50 متري با توجه به ميانگين قيمت‌ها در پايتخت بايد حدود 800 ميليون تومان فراهم کرد. رصد بازار حاکي از آن است که عمده متقاضيان واقعي توان پرداخت چنين مبالغي را ندارند و به همين دليل براي خريد يک آپارتمان با استفاده از وام 240 ميليون توماني بايد قيد برخي امکانات را بزنند. بررسي‌ها نشان مي‌دهد با نقدينگي حدود 400 تا 500 ميليون توماني مي‌توان در بعضي از محله‌هاي مناطق 10 تا 20 تهران اقدام به خريد مسکن کرد. البته اغلب واحدهاي در اين دامنه قيمتي در جنوب‌غرب تهران يافت مي‌شود. با اينکه بسته به موقعيت و امکانات واحدها نرخ‌ها متفاوت است اما شواهد گوياي آن است که با نقدينگي 400 ميليون توماني بايد بيشتر به دنبال واحدهاي کمتر از 50 متر مربع با سن بناي بالاي 15 سال در مناطق جنوبي تهران گشت.