لهستان یکی از وفادارترین متحدان آمریکا در اروپای مرکزی و شرقی است. این کشور هم‌گام با اتحادیه اروپا از توافق هسته‌ای ایران با قدرتهای جهانی موسوم به برجام دفاع کرده اما همیشه با یک تبصره؛ اینکه دغدغه‌های آمریکا در برابر ایران را درک می‌کند.
همچنین به دلیل روابط گرم بین ورشو و واشنگتن، دولت لهستان بارها به اتحادیه اروپا پیشنهاد داده که حاضر است به عنوان میانجی بر سر مسئله برجام بین آمریکا و اتحادیه اروپا نقش ایفا کند.
اما نزدیکی روابط لهستان به آمریکا که می‌تواند منجر به میزبانی این کنفرانس شده باشد دلایل متعددی دارد.
به دلیل پیشینه تاریخی، در میان دولتمردان و مردم لهستان حس ترس و عدم اطمینان نسبت به روسیه رایج است. این ترس پس از آنکه روسیه شبه جزیره کریمه را در سال ٢٠١٤ به خاک خود منضم کرد و از جدایی طلب‌ها در شرق این کشور حمایت کرد دوچندان شد.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا چهار ماه پیش (۱۸ سپتامبر) رسما اعلام کرد که لهستان به آمریکا پیشنهاد بیش از دو میلیارد دلار برای ساخت یک پایگاه دائم نظامی در خاک این کشور را داده است. در همان کنفرانس خبری در کاخ سفید، آندژِی دودا، رئیس جمهوری لهستان پیشنهاد داد در صورت توافق آمریکا برای ساخت این پایگاه، لهستان نام آن را «دژ ترامپ» خواهد گذاشت.
پنتاگون قرار است که تا دو ماه آینده (ماه مارس) نتیجه بررسی‌های خود را برای ساخت این پایگاه اعلام کند.
ارائه چنین پیشنهادی از سوی لهستان به آمریکا، چندان دور از انتظار و خارق‌العاده نیست. دو سوم از تجهیزات نظامی لهستان متعلق به زمان جنگ سرد است برای به روز کردن توان نظامی‌اش نیازمند آمریکا است.
در بهار امسال، لهستان بزرگترین قرارداد تسلیحاتی تاریخ خود را با شرکت ریتیون، یکی از بزرگترین تولید‌کنندگان تجهیزات نظامی آمریکا منعقد کرد. این قرارداد ۴.۷ میلیارد دلاری جهت خرید دو سامانه دفاعی موشکی پاتریوت است که در سال ۲۰۲۲ تحویل این کشور داده خواهد شد.
آقای ترامپ بارها کشورهای عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، به ویژه آلمان را به باد انتقاد گرفته که باید حداقل ۲ درصد تولید ناخالص داخلی خود را صرف هزینه‌های نظامی بکنند. لهستان نه تنها به این تعهد خود عمل کرده بلکه این هزینه را برای خرید سلاح از آمریکا هزینه می‌کند.
یکی از اهداف حزب محافظه‌کار و ملی‌گرای حاکم لهستان کاستن از هر نوع وابستگی به روسیه است به ویژه در زمینه انرژی. در همین راستا لهستان اعلام کرده که قرارداد گازی خود با شرکت گازپروم روسیه را پس از اتمام آن در سال ۲۰۲۲ تمدید نخواهد کرد و از الان شروع به جایگزین کردن آن با واردات گاز طبیعی مایع (ال‌ان‌جی) از کشورهای دیگر به خصوص آمریکا کرده است.
شرکت نفت و گاز لهستان PGNiG سه ماه پیش اعلام کرد که برای واردات ال‌ان‌جی از سال ۲۰۲۲ با یک شرکت آمریکایی قراردادی بیست ساله عقد کرده است. این اولین قرارداد اینچنینی در اروپای میانی و شرقی است.
چهار ماه پیش، آقای ترامپ در نطق خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد با انتقاد از برلین گفت که آلمان باید لهستان را در زمینه خودکفایی انرژی سرلوحه خود قرار دهد.
درحالیکه روسیه و آمریکا در اروپا بر سر فروش گاز رقابت می‌کنند، مشتری مشتاقی چون لهستان مسلما مورد توجه آقای ترامپ قرار خواهد گرفت.
یکی دیگر از دلایل نزدیکی لهستان و آمریکا موضع سرسخت و انتقادی هر دو کشور نسبت به ساخت نورد استریم ۲ - خط لوله انتقال گاز طبیعی از روسیه به آلمان - است.
به نقل از خبرگزاری رویترز، چهارشنبه آمریکا تهدید کرده که شرکت‌های اروپایی دخیل در ساخت این لوله را تحریم می‌کند. نورد استریم ۲ مهمترین اختلاف سیاسی لهستان با آلمان است.
آقای ترامپ یک بار حتی تا آنجا پیش رفت که آلمان را «اسیر روسیه» خواند.
روابط سیاسی لهستان نه تنها با روسیه و آلمان، بلکه با اتحادیه اروپا نیز تیره و تار است. اصلاحات قوه قضاییه، عدم پذیرش پناهجو و مسائل زیست محیطی عمده‌ترین محور این اختلافات است.
اتحادیه اروپا که ریاست شورای آن به عهده دونالد توسک، نخست وزیر سابق لهستان و رقیب سیاسی حزب حاکم است چند ماه پیش اقدامات تنبیهی علیه لهستان اتخاذ کرد. آقای توسک از منتقدان سیاست‌های دونالد ترامپ و وضع تعرفه او بر اتحادیه اروپاست.
اختلاف آمریکا و لهستان با اتحادیه اروپا فصل مشترک دیگری بین این دو کشور است. ترامپ تابستان امسال اتحادیه اروپا را دشمن تجاری آمریکا خواند. انتقادی که از زبان رئیس جمهوری آمریکا نسبت به مهمترین هم‌پیمانان خود بی‌سابقه بود.
دیروز پاتریک شاناهان، وزیر موقت دفاع آمریکا با همتای لهستانی خود تماس تلفنی گرفت. به گزارش پاپ، خبرگزاری رسمی لهستان، آقای شاناهان به ماریوش بواشچاک، وزیر دفاع لهستان اطمینان داده که دژ ترامپ از «اولویت‌‌های همکاری» بین دو کشور باشد.
آقای بواشچاک گفت وزیر دفاع آمریکا قول تسریع در تصمیم‌گیری در مورد پایگاه دائم نظامی را به او داده است.
همزمانی این تماس تلفنی با اعلام پذیرش میزبانی لهستان نیز به نوبه خود خود حائز اهمیت است.