مرکز پژوهش‌های مجلس ایران وضعیت صنعت خودروی ایران را "بحرانی" توصیف کرده و پیشنهاد داده است که برای بیرون آمدن از این وضعیت باید استراتژی این صنعت به طور "جدی و اساسی" بازنگری شود.
گفته می شود اولین مشکل این صنعت بالا بودن قیمت تمام شده خودروهای داخلی است که کارخانه های تولید کننده آنها تحت حمایت دولت اداره می شود و مدیران آنها از سوی دولت انتخاب می شوند. از سویی دیگر گزارش انجمن خودروسازان نشان می دهد که سال گذشته خودروسازان ایرانی دو هزار میلیارد تومان زیان داده اند و اکنون تلاش دارند تا با افزایش قیمت خودرو زیان خود را جبران کنند. علیرغم اینکه شورای رقابت نیز با افزایش قیمت خودرو موافقت کرده است، اما مخالفت خودروسازان و نارضایتی آنها از قیمت های جدید همچنان ادامه دارد.
دبیر انجمن خودرو سازان: قیمتهای جدید را اعمال نخواهیم کرد!
دبیر انجمن خودروسازان ایران با تاکید بر اینکه خودروسازان قیمت های اعلامی جدید شورای رقابت برای خودرو را اعمال نخواهند کرد، اعلام کرد: اجرای فرمول جدید قیمت گذاری خودرو که شورای رقابت تصویب کرده است، بر زیان های خودروسازان خواهد افزود. احمد نعمت بخش در گفت وگو با مهر درباره فرمول جدید قیمت گذاری خودرو که مورد تصویب اعضای شورای رقابت قرار گرفت، گفت: خودروسازان این دستورالعمل را اجرا نخواهند کرد، چرا که در صورت اجرا، بر زیان آنان افزوده خواهد شد.
این درگیری ها و این نارضایتی ها موضوعیست که هر چند وقت یکبار تکرار می شود. خودروسازان نالان از کمبود نقدینگی و ضرر مالی، راهی شورای رقابت می شوند و پشت درب های بسته جلسه برگزار می کنند تا شورای رقابت را راضی به افزایش قیمت ها کنند.از آن سو مشتریان ایرانی از این روند ناراضی تر و ناراضی تر می شوند. یکی از نمایندگان مجلس پیشنهاد می دهد باید این روند با آزادسازی قیمت ها و کاهش تعرفه واردات خودرو تغییر کند.
قیمت ها را آزاد کنیم به شرط ...
سید محمد بیاتیان، دبیر دوم کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی می گوید: «این روند روندی غلطی است که شورای رقابت هر دوره بخواهد قیمت ها را بازبینی کند، افزایش دهد و قیمت ها دستوری باشد. هم خودروساز ناراضی است و هم مردم. درکل این چرخه، چرخه باطلی است. به نظر من قیمت خودرو باید در بازار تعیین
” قیمت گذاری خودرو به شرط کاهش تعرف واردات آزاد شود “
شود و نه در پشت درب های بسته و اتاق هایی که با بازار مرتبط نیستند.»
وی می افزاید: «اگر ما اجازه بدهیم مردم خودشان بااستقبال و خریدشان قیمت خودرو را تعیین کنند بسیار بهتر است. فضا که رقابتی باشد، خودروساز به دنبال سود بیشتر خواهد بود و در نتیجه مصولات با کیفیت تری تولید می کنند. نیاز مردم را برآورده خواهد شد . آنها بر اساس کیفیت خودرو و میزان رضایتمندی از نوع خودرو از محصولات استقبال خواهند کرد و همین استقبال است که قیمت خودرو را مشخص می کند؛ نه اینکه در پشت درب های بسته بگوییم این خودرو فلان قیمت . با این روند به هیچ جا نمی رسیم و هرساله همین خواهد بود.»
نماینده مردم بیجار در مجلس شورای اسلامی معتقد است: « درکنار اینکه ما باید به فکر رقابت در بازار آزاد باشیم باید صلاح صنعت خودروسازی را هم در نظر داشته باشیم. متاسفانه از ابتدای ایجاد صنعت خودرو در ایران خودروسازی ایران نتوانسته جایگاه خود را پیدا کند و به عبارتی خودروساز شود. ما در خودروسازی بیشتر دردسر ساز بودیم. یعنی خودروهایی از کمپانی های معروف دنیا گرفتیم، آنها را کپی کردیم. در حقیقت ما فقط کپی کرده ایم و کیفیت را هم کاهش داده ایم.»
به عقیده وی: «ما خودمان در تولید خودرو سرمایه گذاری نکرده ایم. ما باید ضمن کمک به خودروسازان برای افزایش کیفیت و ایجاد تنوع، باید تعرفه ها را کاهش دهیم تا خودروهای خارجی به بازار وارد شوند و بازار رقابتی شود. درکنار آن با ورود خودروهای خارجی، خودروسازان ما هم کیفیت خود را افزایش دهند تا در بازارهای منطقه و جهان حضور داشته باشیم.»
بیاتیان با تاکید بر اینکه «من به کاهش تعرفه ها به شدت متعقدم اما در پروسه زمانی قابل قبول.» راه حل و اولین قدم خروج از این بحران را اجرایی شدن سیاست های اصل ۴۴ عنوان می کند: «اولین قدم این است که سیاست های کلی اصل ۴۴ را در صنعت خودرو اجرایی کنیم. تا الان این اجرایی نشده است. درحال حاضر هیچ کس در بخش خصوصی حاضر به سرمایه گذاری در خودروسازی ایران نیست. چون می گوید من باید با دولت طرف شوم و بخش خصوصی هم توان رقابت با دولت را ندارد.در نتیجه صنعت خودروی ما انحصاری مانده است. ما باید هم سرمایه گذاران داخلی و هم خارجی را جذب کنیم و دولت هم سهام خود را به بخش خصوصی وبورس واگذار کند تا از این وضعیتی که الان دارد خارج شود. خصوصی سازی در خودروسازی باید پیاده شود و سرمایه گذاران داخلی و خارجی به این بخش وارد شوند.»