واکنش‌ها به نامه آیت‌الله یزدی خطاب به آیت‌الله شبیری زنجانی فروکش نکرده است. دبیر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم اخیراً در نامه‌ای به آیت‌الله شبیری زنجانی از مراجع عظام تقلید نسبت به دیدار وی با سید محمد خاتمی، عبدالله نوری و تعدادی از چهره‌های سیاسی اصلاح‌طلب انتقاد کرده و هشدار داده که این قبیل اقدامات دیگر تکرار نشود.
آیت‌الله محمد یزدی قبل از نگارش نامه در یکی از جلسات جامعه مدرسین موضوع دیدار آیت‌الله شبیری زنجانی با رئیس دولت اصلاحات را مطرح و نسبت به آن ابراز ناراحتی می‌کند. با این حال، یکی از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه که نخواست نامش فاش شود به ایرنا گفت که در آن جلسه هرچند که آیت‌الله یزدی نسبت به این دیدار ابراز ناراحتی کرد، اما نگفت که می‌خواهد به آیت‌الله شبیری زنجانی نامه بنویسد. او افزوده: آیت‌الله یزدی حتماً می‌دانسته که اگر موضوع نامه را مطرح کند، اعضا با آن مخالفت می‌کنند، به‌همین خاطر موضوع نگارش نامه را در جلسه مطرح نکردند. از طرف دیگر، شاید هم با عده‌ای برای نگارش نامه مشورت کرده باشند ولی به‌هرحال در جلسه چیزی درباره نگارش نامه مطرح نشد. این نامه باعث شد که حجت‌الاسلام والمسلمین عندلیب همدانی از عضویت در جامعه مدرسین استعفا بدهد. آیت‌الله محمد غروی عضو دیگر جامعه مدرسین هم ادبیات نامه آیت‌الله یزدی را نپسندید و به آن انتقاد کرد.
بیانیه انتقادی استادان حوزه علمیه
در ادامه این واکنش‌ها جمعی از استادان حوزه علمیه قم هم در واکنش به نامه دبیر جامعه مدرسین در بیانیه‌ای تأکید کردند که این نامه ماجرای فاجعه اخیر زیرزمین فیضیه را در اذهان زنده کرد. ماجرای مورد اشاره تجمع تعدادی از طلاب در مدرسه فیضیه قم در دو ماه گذشته است که در آن علاوه بر شعارهای ضد دولتی و تهدید رئیس جمهوری، سخنران مواضعی بحث برانگیز مبنی بر سکولار شدن حوزه‌ها مطرح کرد که با واکنش‌های انتقادی بسیاری روبه رو شد. به گزارش جماران، در بخشی از بیانیه استادان حوزه با ابراز تعجب از نامه آیت‌الله یزدی آمده است: تخطئه یک مرجع تقلید و مدرس عالی مقام، به بهانه یک اقدام کاملاً شخصی و انسانی و تعیین تکلیف برای ایشان از موضعی قیم مآبانه، تحت لوای دفاع از نظام و رهبری، نتیجه‌ای جز وهن حوزه و نظام ندارد. هیچ نظامی بر پایه توهین به مفاخر جامعه و تهدید آنان، استوار نمی‌ماند. به باور ما، پیروان مکتب امام صادق(ع) و فرزندان حوزه آن، بقای نهاد روحانیت و دوام جمهوری اسلامی در گرو پاسداشت حرمت‌ها، به رسمیت شناختن اختلاف نظرها، پرهیز از تنگ نظری‌ها و تحکم هاست. از علمایی که دل در گرو انقلاب و نظام دارند، انتظار می‌رود در برابر نفوذی‌های دوست نما هوشیاری بیش تری به خرج دهند و سنجیده‌تر سخن بگویند و خاستگاه و پایگاه انقلاب و تشیع را در معرض تکانه‌های خطرآفرین قرار ندهند و برای نسل نوپای امروز بویژه طلاب جوان، الگوهای قابل اقتدایی در حفظ حریم مرجعیت و مدارای سیاسی و اخلاقی باشند.
نشست دوره‌ای استادان سطوح عالیه و خارج حوزه علمیه قم نیز در بیانیه‌ای هتک حرمت به مقام مرجعیت را محکوم کرد. در قسمتی از این بیانیه آمده است: «مرجعیت به مثابه رکن عالی حوزه‌های علمیه، همواره در جایگاه ابوت و فراتر از دسته‌بندی‌های سیاسی عمل کرده است؛ سیره‌ای که منجر به اعتماد مردم و بقای حیات حوزه علمیه شیعه گردیده است. صیانت از این جایگاه، تحکیم پایه‌های نظام و تأکیدی بر ارائه الگوی عملی رفتار طلاب و فضلا نسبت به مشایخ و کبار حوزه است و هر نوع آسیب رساندن به این مکانت رفیع، بسی نابخردانه و ایجاد شکاف میان حاکمیت و مرجعیت شیعه تلقی شده و اصلاح آن در قالب تبری و اعتذار، مورد انتظار است. از این رو، مدرسان و فضلای حوزه علمیه با بیعت مجدد با مقام منیع مرجعیت بر لزوم صیانت از این جایگاه رفیع تأکید می‌نمایند.» گفتنی است در این نشست دوره‌ای، بیش از هزار نفر از استادان حوزه عضویت دارند. از چهره‌های شاخص این نهاد می‌توان به حضرات آیت‌الله میرسید محمد یثربی، علوی بروجردی، علیدوست، محمدی قائنی و هادوی اشاره کرد.
آیت‌الله سید مصطفی محقق داماد هم در یادداشتی که روزنامه اطلاعات آن را منتشر کرده با اشاره به جایگاه والای علمی؛ فقاهتی و اخلاقی آیت‌الله شبیری زنجانی آورده است: « ارباب خرد تصدیق دارند که یکی از نقاط ممتاز جامعه شیعی، وجود نهاد مرجعیت است. آنچه در زمان ما از گروه های افراطی به نام مسلمان دیده شده و می‌شود نتیجه فقدان این نهاد در آن جوامع یا انحراف از آن است. اینان دست به کارهایی می‌زنند که بشریت از آن ننگ دارد. بنا به مراتب، به یقین، تضعیف مرجعیت شیعه از رهگذر هرگونه اقدام از سوی هر صاحب منصب و پست و مقامی، نه به صلاح دین است و نه به صلاح دنیای ملت. هر چند که جای نگرانی نیست؛ زیرا:عزیز مصر با‌وجود برادران غیور/ زقعر چاه برآمد به اوج ماه رسید»
انتقاد مجمع محققین از خط و نشان کشیدن برای مراجع
مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم هم در بیانیه‌ای تأکید کرد: فکر بسته و قیم مآبانه‌ای که از آغاز انقلاب همه چیز را بر پایه معیار منافع جناحی و سیاسی و خودی و غیر خودی تحلیل می‌کرده و در حذف نیروهای اصیل انقلاب و هتاکی به مرجعیت شیعه کارنامه‌ای تیره دارد، با گستاخی تمام به نقد این دیدار پرداخته و برای مرجعیت شیعه که برترین نهاد حوزوی است خط و نشان می‌کشد و از یاران اصیل حضرت امام ره و انقلاب به‌عنوان افراد مسأله دار یاد می‌کند و نسبت به تکرار چنین دیداری هشدار می‌دهد. به گزارش جماران، در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: این دیدار بر اساس تشخیص و صلاحدید مرجعی بزرگوار انجام شده و مداخله و مخالفت با آن، نقض یکی از بنیادی‌ترین حقوق و آزادی‌های عمومی است که نه تنها ایشان بلکه همه شهروندان، از آن برخوردارند و در قانون اساسی به رسمیت شناخته شده است. چگونه کسی که از جایگاهی حوزوی و وجاهت قانونی برای بازخواست از هیچ کس برخوردار نیست، با نامه‌ای سرگشاده بر خلاف اصول مسلم اخلاقی و حقوقی به بازخواست یک مرجع تقلید پرداخته است و رفتار اخلاقی او را زیر سؤال برده و محکوم کرده است؟ آیا مرجعیت شیعه از آزادی دیدار با شاگردان خود برخوردار نیست؟ آیا چنین ادعایی هتک مرجعیت نیست؟ آیا نهادهای رسمی حوزه نباید در برابر این اقدام پاسخگو باشند؟
این تشکل مذهبی- سیاسی افزوده است: در شرایطی که بخش قابل توجهی از جامعه به‌دلیل تنگناهای اقتصادی در فشار شدید بسر می‌برند و کشور و نظام دستخوش بحران‌های جدی است، آیا یک دیدار ساده از این اهمیت برخوردار است که موضوع یک نامه سرگشاده قرار گیرد و با زبانی تهدید‌آمیز به مرجعی که همگان بر حسن نیت و صفای درونی و معنوی او معترفند، هشدار داده شود؟ آیا نگارش چنین نامه‌ای در این شرایط که جامعه بیش از هر زمان نیازمند همبستگی و الفت است، در راستای مصلحت نظام و کشور بود؟ فاین تذهبون؟ آیا وقت آن نیست که در هنگام پیری با تأمل در گذشته خود و اعتراف صادقانه به اشتباهات خود در پیشگاه مردم، رضایت آنان را به دست آورده و از نفرت آنان بکاهیم؟
نامه عبدالله نوری به آیت‌الله یزدی
حجت‌الاسلام عبدالله نوری که دیدار آیت‌الله شبیری زنجانی و تعدادی از فعالان اصلاح‌طلب به همراه سید محمد خاتمی در منزل وی انجام شده نیز در نامه‌ای خطاب به آیت‌الله یزدی توضیح داده است:
« فارغ از جایگاه بلندی که این شخصیت بزرگوار نزد حوزویان و جامعه قدرشناس ایران دارد، از افتخارات دوران تحصیل اینجانب شاگردی در محضر مبارک معظم له بوده است. ایشان بنا به موقعیتی که در تهران به سر می‌بردند با بزرگ منشی، دعوت صمیمانه شاگردشان را اجابت کردند و در محضرشان، جمعی از علاقه‌مندان و شاگردان‌شان، از جمله جناب حجت‌الاسلام والمسلمین آقای خاتمی شرف حضور داشتند. مایه شگفتی است که چگونه یک دیدار ساده شاگردان و استاد که از سنت‌های دیرین و نیک حوزه‌های علمیه است، موجب کدورت‌تان شده یا به تعبیر شما باعث ناراحتی مقلدان و حوزویان شده یا گردی بر چهره نظام و اسلام نشانده است؟ اینگونه موضع‌گیری‌های ناصواب در حق شخصیتی همچون حضرت آیت‌الله شبیری و میهمانان گرانقدر آن دیدار، با کدام یک از موازین شرعی و عقلی و قواعد عرفی و انصاف، سازگاری دارد؟»
نوری در بخش دیگری از این نامه آورده است: شما با چه حقی به معظم له با ادبیاتی زننده و توهین‌آمیز می‌نویسید: «لازم است این احترام و شئون مرجعیت را رعایت فرموده و ترتیبی اتخاذ فرمایید این گونه مسائل دیگر تکرار نگردد؟» راستی شما هیچگاه به ذهنتان آمده است که از چه شأن و جایگاهی درون و برون حوزه‌های علمیه برخوردارید که حتی با بزرگان حوزه ایمان و عقیده مردم اینگونه سخن می‌گویید؟ ای کاش مسائل و چالش‌های مورد توجه شما حل مشکلات و معضلات اساسی، گسترده و پیچیده فرهنگی، اعتقادی، معیشتی، اجتماعی و اقتصادی مردم بود و ای کاش دغدغه شما، ارزیابی و آسیب شناسی تاریخ چهل ساله جمهوری اسلامی و بررسی نقاط ضعف و کاستی‌های نظام بود و برای برطرف کردن عقب ماندگی‌ها در حوزه‌های مختلف، خدمت صاحبنظران، حوزویان، مراجع و دیگر کارشناسان جهت حل مشکلات لاینحل کشور، نامه سرگشاده می‌نوشتید.
اعتراض استادان حوزه علمیه قم به نامه آیت‌الله یزدی
| کد خبر : ۵۴۳۷۵ | چهارشنبه، ۹ آبان ۱۳۹۷ - ۰۸:۲۳:۱۸ | ۹۱۱ بازدید |
واکنش‌ها به نامه آیت‌الله یزدی خطاب به آیت‌الله شبیری زنجانی فروکش نکرده است. دبیر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم اخیراً در نامه‌ای به ...