روزنامه ایران نوشت: تمایل مالکان به اجاره بها به جای رهن مهمترین اتفاق بازار اجاره در تابستان بود که دلیل آن تغییر نرخ سود بانکی بود طوری که در بنگاههای املاک کاهش فایلهای رهن کامل محسوس بود. فصل پاییز هر سال تب و تاب قیمتهای بازار اجاره تا حدودی به نفع مستأجران کمتر میشود اما در عین حال خانههای عرضه شده برای اجاره نیز کاهش مییابد و به همین دلیل هر چند قیمتها در بازار اجاره فصل پاییز نسبت به تابستان معتدلتر میشود اما متقاضیان نمیتوانند بهخاطر کمبود عرضه جابهجایی خود را به پاییز منتقل کنند.
فصل تابستان همیشه فصل رونق و افزایش عرضه و تقاضا در بازار مسکن است و بیشترین جابهجاییها بویژه در بازار اجاره در این موقع از سال اتفاق میافتد. تابستان امسال بازار اجاره بهخاطر کاهش نرخ سود بانکی موجران ترکیب رهن و اجاره را به نفع اجاره تغییر دادند و این موضوع فشار به مستأجران را بیشتر کرد با اینکه متوسط افزایش اجاره بها در شهر تهران طی شهریورماه سال جاری ۸.۶ درصد اعلام شد، امابه گفته حسام عقبایی رئیس مشاوران املاک تابستان امسال اجاره بها در برخی مناطق تهران تا ۴۰ درصد هم بالا رفت تجربه نشان داده هر زمان سود سپردههای بانکی کاهش مییابد موجران برای پوششدهی هزینههای خود اجاره بها را بالا میبرند.
یکی از مشاوران املاک در خیابان وحدت اسلامی میگوید با کاهش نرخ سود بانکی کمتر مالکی حاضر است که واحد خود را رهن کامل بدهد و بیشتر مالکان اجاره بها را به رهن ترجیح میدهند. او در مورد اینکه آیا پایان فصل جابهجایی بر کاهش نرخ اجارهها اثرگذار نبوده میگوید هر سال پاییز نرخ اجاره نسبت به تابستان کمتر میشود اما این تغییر قیمت محسوس نیست امسال نیز با وجود پایان تابستان مالکان همچنان به گرفتن اجاره نسبت به رهن تمایل دارند. او میگوید باید این را نیز در نظر بگیریم که در پاییز ملک عرضه شده نیز نسبت به تابستان محدود میشود و عملاً مستأجر به نسبت تابستان برای انتخاب واحدی مناسب دستش بستهتر است.
در خصوص کمبود واحد برای اجاره یکی از مشاوران املاک در محله خواجه عبدالله میگوید هر سال پاییز واحدهای اجارهای کاهش مییابد اما امسال این کاهش بیشتر هم شده و الان تقریباً خانه برای اجاره اندک است. یکی دیگر از بنگاهداران در غرب تهران معتقد است افت اجاره به نسبت تابستان آنقدر کم است که میتوان گفت اصلاً کاهش قیمتی نداریم بلکه مالکان ملک خود را به هر قیمتی که میخواهند پیشنهاد میدهند که خیلی از قیمتها هم واقعی نیست.
نقش دولت در بازار اجارهبها
محمود جهانی کارشناس بازار مسکن در گفت و گو با «ایران» میگوید امسال بهخاطر تغییر در ترکیب اجاره و رهن و خواست مالکان به اجاره به جای رهن باعث شده که افزایش اجاره بها نسبت به سالهای قبل بیشتر احساس شود در حالی که افزایش عجیب و غریبی در این بازار رخ نداده است.
وی معتقد است تجربه نشان داده دخالت دولت برای نظارت و کنترل اجاره بها کارساز نیست و دولت ابزار لازم را برای این کار ندارد، البته اگر در قالب برنامهای منظم سیاستهای تنظیم بازار اجاره تدوین و بستر آن مهیا شود نظارت بر این بازار مفید خواهد بود.
به اعتقاد این کارشناس بازار مسکن البته دولت برای کم درآمدها و اقشار ضعیف باید برای اجاره مستقیماً وارد بازار اجاره شود و برنامههایی مانند مسکن اجتماعی میتواند به این موضوع کمک کند. در کشورهای پیشرفته که دولت دخالت چندانی در اقتصاد ندارد اما وقتی بازار مسکن به مشکل دچار شود دولتها برای حل آن دخالت میکنند.
جهانی میافزاید در حال حاضر در کل کشور سهم واحدهای اجاره ای پایین است که دادن مشوق هایی به بخش خصوصی برای حل مشکل بازار اجاره میتواند کارساز باشد.
افزایش قیمتها در بازار خرید و فروش
تغییر محسوس دیگر در بازار مسکن افزایش قیمت فروش نسبت به تابستان است، آنطور که رئیس اتحادیه مشاوران املاک میگوید قیمت مسکن در تابستان نسبت به سال قبل افزایشی نداشته اما در نیمه دوم سال باید منتظر افزایش قیمتها تا 10 درصد باشیم. مشاهدات میدانی در بازار مسکن نیز نشان میدهد با افزایش معاملات در تابستان و ورود وامهای خانه اولی به بازار قیمتها نسبت به شهریور افزایش پیدا کرده است. مشاور املاکی در خیابان مختاری میگوید نرخ فروش در این منطقه در تابستان 2میلیون و 600 تا 700 هزار بود اما اکنون این نرخ به 3 میلیون رسیده و مالکان نرخهای خود را افزایش دادهاند.
در مناطق دیگر تهران نیز نرخهای فروش نسبت به تابستان افزایش را نشان میدهد و به گفته مشاوران املاک افزایش تقاضا یکی از دلایلی است که موجب شده مالکان چند سالی بهخاطر رکود در انتظار فروش ملک به قیمت مناسب بودند از این فرصت استفاده کنند و قیمتها را بهخاطر رکود چند ساله افزایش دهند که البته افزایش قیمتها اگر غیر منطقی باشد متقاضیان باز هم توان مالی برای خرید ندارند.
بر اساس آمار از ابتدای مهرماه تا پایان 23 مهرماه، تعداد 10هزار و 971 قرارداد خرید و فروش ملک در شهر تهران ثبت شده است، این میزان نسبت به تعداد قراردادهای خرید و فروش در مدت مشابه سال قبل 14درصد رشد داشته است. آمار تحولات بازار مسکن کل کشور نیز تغییراتی بهموازات تحولات بازار مسکن تهران داشته است ،بهگونهای که تعداد معاملات مسکن کشور در 23 روز نخست مهرماه نسبت به مدت مشابه سال قبل 14.5درصد افزایش داشته است.
