میزان فوت ناشی از حوادث کار در ایران بسیار بالاست. جان و سلامت کارگران ساختمانی بیش از سایرین در معرض خطر است. یا بیمهای در کار نیست، یا همه انواع سوانح کاری را شامل نمیشود.
میزان مرگ و میر، جراحت و نقص عضو در محیطهای کار ایران به مرز نگرانکنندهای رسیده است. نگاهی به ستون حوادث رسانهها تاییدی است بر این مدعا. خبرگزاری مهر به نقل از رئیس کانون کارگران ساختمانی مینویسد: «ایران با ۱۵ هزار حادثهدیده کارگری در دنیا رکورددار است.»
به عنوان نمونه، پزشکی قانونی استان فارس از افزایش ۵۵ درصدی فوت ناشی از حوداث کار در آن استان خبر میدهد. بر اساس همین خبر، فوت ناشی از سوانح کاری در شش ماه نخست سال جاری در استان فارس، نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته، رشدی ۵۵ درصدی داشته است. ظرف نیمه نخست سال جاری، تنها در استان فارس ۵۹ مورد فوت ناشی از سوانح کاری به مراکز پزشکی قانونی این استان گزارش شده است. از این رقم، ۵۷ نفر مرد و ۲ نفر زن بودهاند. علت اصلی مرگ و میر ناشی از کار، سقوط از بلندی اعلام شده است و از این رو عمدتا شامل کارگران ساختمانی میشود.
فوت ناشی از سوانح کاری یک موضوع است و مصدومیت در کار موضوعی دیگر. تنها در شش ماهه نخست سال جاری و تنها در استان فارس بیش از ۸۰۰ نفر در اثر سوانح کاری مجروح شدهاند.
وضعیت در استانهای دیگر
اوضاع در دیگر استانها و مناطق کشور نیز تفاوت چشمگیری با استان فارس ندارد. به عنوان مثال، شمار تلفات ناشی از سوانح کار در استان اصفهان در هفت ماهه نخست سال جاری در قیاس با مدت زمان مشابه سال پیش از آن افزایش داشته و به ۶۴ نفر رسیده است. علت مرگ این کارگران، سقوط از بلندی، برخورد جسم سخت و برقگرفتگی اعلام شده است. در همین بازه زمانی نزدیک به ۱۷۰۰ نفر در اثر سوانح کاری استان اصفهان مصدوم شدهاند.
بر اساس گزارش مهر، بیشترین قربانیان سوانح کارگری در اصفهان بین ۳۰ تا ۳۹ سال سن داشتهاند.
در استانهای مازندران و لرستان گرچه آمار رسمی از کاهش موارد فوت در سوانح کاری گزارش میدهند، اما شمار افرادی که در حین کار دچار مصدومیت شدهاند، افزایش داشته است. در استان مازندران در هفت ماهه نخست سال جاری، ۵۰ نفر در اثر حوادث کارگری جان خود را از دست دادهاند و بیش از ۵۴۰ نفر مصدوم شدهاند. علت اصلی مرگ همچون سایر استانها، سقوط از بلندی و برقگرفتگی اعلام شده است.
مشکل بیمه
کارگران ساختمانی بیش از سایر کارگران دستخوش سوانح میشوند و از این رو بیشترین قربانیان سوانح کاری به این حوزه از کار مربوط میشود. طبق آمارهایی که وزارت کار اعلام کرده است، صدها هزار نفر از کارگران ساختمانی از خدمات درمانی و بیمه تامین اجتماعی محروم هستند.
از آن گذشته بیمه تامین اجتماعی، بیمه فوت، مصدومیت و نقص عضو ناشی از سوانح کاری را شامل نمیشود و در صورت بروز چنین پیشامدهایی، فرد مصدوم و خانوادهاش از هیچگونه کمک مالی نصیب نمیبرند.
کارفرماها هم تا کنون از پرداخت خسارت و دیه به خانواده قربانیان و مصدومین سر باز زده و بیمه تامین اجتماعی را مسئول پوشش چنین مواردی میدانند. باید توجه داشت که به اعتراف خود مسئولان، توجه کافی به مشکلات ایمنی و بهداشتی کارگران و بویژه کارگران ساختمانی نمیشود، حال آنکه این دسته از کارگران به علت نوع کار خود در معرض خطرات زیادی قرار دارند.