مبارزه با فساد در همه سالهای اخیر، مسألهای مهم برای افکار عمومی در ایران بوده است. در میان همه اخبار منتشره در بروز مفاسد اقتصادی، مردم تاکنون تنها میتوانستند به مقایسه آمار و اعداد مربوط به فساد در دولتها بپردازند.
هرچند ارزش ریال در همه سالهای اخیر رو به کاهش بوده، رقم برخی پروندههای فساد چنان بزرگ شده که تلقی همگانی، افزایش فساد اقتصادی در سالهای اخیر بوده است؛ اما در مقابل نشانههایی هست که شاید نشاندهنده این باشد که این روند پایان خواهد یافت.
به طور تئوریک، تحریم علیه یک کشور ملازم با افزایش فساد اقتصادی در آن کشور است. هرچند هماکنون برخی میخواهند این مسأله بدیهی را تکذیب کنند، همه آنهایی که سابقه مطالعه تحریمها در نظام بینالمللی را دارند، از پیش از تشدید تحریمها علیه کشور میدانستند که افزایش فساد اقتصادی از عوارض جانبی تحریمها خواهد بود. اگر روند موضوع هستهای به سوی کاهش تنشها و تحریمها باشد، میتوان امیدوار بود که فساد ناشی از تحریمها نیز کاهش یابد.
اما برای کاهش فساد اقتصادی، به عاملی مهمتر از رفع تحریمها نیز میتوان امید داشت. وزرای دولت یازدهم که بسیاری از آنها در هشت سال پیش از این حاشیهنشین بودهاند، اکنون تغییری جدی در فضای کشور را احساس خواهند کرد. برای آنها سال ۲۰۰۰ با سال ۲۰۱۴ تفاوتی محسوس خواهد داشت.
یاسمین کنگار، تحلیلگر اهل ترکیه که سایه فساد اقتصادی کشف شده اخیر به شدت بر سر کشورش سنگینی میکند، در آستانه سال جدید میلادی در پیشبینی خود از سال پیش روی گفته است: «مردم خواهان شفافیت بیشتری هستند. عصر، عصر شفافیت است و دوره پنهانکاری پایان یافته است. قدرت از دست مخفیکنندگان حقیقت به سوی جویندگان حقیقت در حال انتقال است. مردم خواهان علنی بودن و شفافیت بیشتر هستند. مردم فهمیدهاند آنچه پنهان میشود، معمولا به فساد کشیده میشود، ولی هر فسادی سرانجام آشکار خواهد شد. از مثال اسنودن تا مثال ترکیه همه میبینیم که حجابها در حال کنار رفتن است».
هرچند بروز فساد اقتصادی گاه بر نتیجه انتخابات در کشورهایی با سطح شفافیت اقتصادی بالا هم تأثیر گذاشته است، کمتر موردی را میتوان به یاد آورد که یک دولت در چنین کشورهایی خود را پاکتر از دولتی دیگر بداند. شاید بتوان چنین نتیجه گرفت که وقتی کسی از مقایسه میزان فساد در دولتها در یک کشور میپردازد، بروز فساد صرفنظر از گستردگی آن را طبیعی میداند.
سخنان این تحلیلگر اهل ترکیه دو نکته مهم را نشان میدهد؛ نخست اینکه هر فعالیت اقتصادی که حجابی از پنهانکاری بر آن کشیده شود، شاید به فساد کشیده شود و از سوی دیگر، مخفی نگاه داشتن این فساد به مراتب سختتر شده است؛ به عبارت دیگر، چشم رسانهها و مردم برای نظارت بر دولتها بازتر شده است.
مقامات همه کشورها به مرور چنان سنگینی سایه رسانههای مخالف را بر خود احساس خواهند کرد که هزینه دست از پا خطا کردن و همراه فساد اقتصادی شدن برای آنها تحمل ناشدنی شود. در آن روز در میدان رقابت سیاسی بیشتر از اینکه در مورد پاکدستی خود و آلوده بودن دیگران سخن گفته شود، از کارآمدی و مفید بودن سیاستها سخن گفته خواهد شد.
کدام دولت ادعای پاکترین بودن نخواهد کرد؟
کد خبر : ۲۸۷۲ | شنبه، ۱۴ دی ۱۳۹۲ - ۱۸:۰۰:۰۸ | ۳۱۱۹ بازدید |
مقامات همه کشورها به مرور به جایی خواهند رسید که هزینه دست از پا خطا کردن و همراه فساد اقتصادی شدن برای آنها تحملناپذیر شود.