طبق اعلام بویینگ و ایرباس، چهارشنبه گذشته این دو شرکت هواپیماسازی توانستند مجوز اوفک (سازمان وابسته به وزارت خزانه آمریکا) برای فروش هواپیما به ایران را دریافت کنند و به گفته وزیر راه و شهرسازی، سد ورود مستقیم هواپیماهای جدید به ایران پس از 40 سال شکسته شد. هرچند نخستین قراردادهای فروش هواپیما به ایران برای شرکت هواپیمایی ایران ایر است، اما سایر ایرلاین های کشورمان هم برای خرید هواپیما دست به کار شده اند و گفته می شود نخستین هواپیماهای نو تا پایان سال 2016 وارد ناوگان هوایی کشورمان می شود.
در حال حاضر مذاکرات ایران با ایرباس در بخش مالی و فنی به پایان رسیده است و پنجمین مرحله مذاکره با بویینگ هفته جاری در تهران برگزار می شود. همچنین سخنگوی شرکت ایرباس تایید کرده که دو مجوز را از آمریکا دریافت کرده است که این مجوز در مجموع اجازه انتقال فوری ۱۷ هواپیما را به ایران می دهد. بر اساس آخرین گزارش های رسمی اعلام شده، بویینگ متن قرارداد خرید هواپیما را ارسال کرده است و در هفته جاری برای پنجمین بار برای مذاکره وارد تهران می شود که در این جلسه نمایندگان دو طرف به موضوعات حقوقی قرارداد خرید ۱۱۱ فروند هواپیما رسیدگی می کنند.
جزییات خرید هواپیماهای جدید از ایرباس و بویینگ
در آخرین روز هفته گذشته عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه توافق کلی برای خرید ۱۱۸فروند هواپیما از ایرباس، ۲۰فروند هواپیما از ای.تی.آر و حدود ۱۰۸فروند هواپیما از بویینگ انجام شده است، اعلام کرد: پس از 40 سال خرید مستقیم هواپیما از شرکت های هواپیماسازی بویینگ و ایرباس توسط ایرلاین های ایرانی از سر گرفته می شود و زمان تحویل این هواپیماها از سال ۲۰۱۶تا مدت هشت سال است و بلافاصله پس از صدور مجوز تحویل هواپیما آغاز می شود که امیدواریم تعدادی از این هواپیماهای جدید قبل از پایان سال 2016 وارد ناوگان هوایی کشورمان شود.
وی با تاکید بر اینکه تمام ایرلاین ها می توانند وارد مذاکره مستقیم با شرکت های هواپیماسازی شوند، گفت: تنها خرید هواپیمای جدید و نو راهکار نوسازی ناوگان نیست و شرکت های هواپیمایی می توانند از طریق مدل های اجاره، اجاره به شرط تملیک یا خرید هواپیماهای دست دوم نسبت به گسترش و نوسازی ناوگان خود اقدام کنند. البته شرط ما برای خرید هواپیماهای دست دوم این است که سال ساخت این هواپیماها بالای 2000 باشد. وی همچنین تاکید کرد که ورود هواپیماهای جدید نمی تواند عاملی برای افزایش قیمت بلیت هواپیما باشد.
همــچنیـــن اصغــــر فخریه کــاشـــان، قــائم مقام وزیر راه وشهرسازی درباره جزییات قرارداد خرید هواپیما از غول های هواپیماسازی گفته است که مذاکرات ایران با ایرباس در بخش مالی و فنی به پایان رسیده است و با صدور مجوز خزانه داری آمریکا تا پایان سال ۲۰۱۶ چندین هواپیمای نو وارد ناوگان هوایی ایران خواهد شد. همچنین وی اعلام کرده مسائل بانکی و فاینانس که باید به صورت سه جانبه بین ما و ایرباس و شرکت فاینانسر مذاکره و حل می شد، حل شده است و حتی ایرباس به سمت ساخت لگویی که اسم ایران ایر روی هواپیماها نصب شود، رفته است. این درحالی است که دو ماه قبل سازندگان قطعات و اجزای هواپیما، رغبتی به مذاکره با ایران نداشتند اما در دو ماه اخیر این مشکل حل شده است و با چندین شرکت سازنده صندلی، موتور هواپیما و سایر تجهیزات داخلی و مسائل فنی مذاکره داشته ایم.
ایرلاین ها برای خرید هواپیما دست به کار شدند
هرچند مذاکرات برای خرید 118 فروند هواپیمای ایرباس و حدود 110 فروند هواپیمای بویینگ و 20 فروند ای. تی. آر برای نوسازی ناوگان شرکت هواپیمایی ملی ایران ایر بوده اما در جریان مذاکرات نمایندگان ایرباس و بویینگ، فضا و شرایط برای مذاکرات سایر ایرلاین های کشورمان مهیا بوده و شرکت های هواپیمایی در طول سه سال گذشته توانستند برای خرید هواپیما مذاکراتی را با شرکت های هواپیماساز قدر در دنیا داشته باشند.
مقصود اسعدی سامانی در این باره در گفت وگو با «فرصت امروز» گفت: ایرلاین های کشورمان با شرکت های هواپیماساز بویینگ، ایرباس، امبرائر و بمباردیر و سایر شرکت های فروشنده و اجاره دهنده هواپیما وارد مذاکره شده اند. وی با بیان اینکه مذاکرات خرید هواپیما تنها در انحصار ایران ایر نیست، گفت: به زودی شاهد ورود هواپیماهای جدید به ناوگان ایرلاین های کشورمان خواهیم بود.
سامانی با بیان اینکه شرکت ها برای نوسازی ناوگان خود مجبور به خرید هواپیما نیستند، گفت: ایرلاین ها می توانند از روش های اجاره و لیزینگ هواپیما برای توسعه ناوگان خود استفاده کنند که البته دولت در این باره باید از شرکت های هواپیمایی حمایت کند.
مهم ترین نکته در قراردادهای خرید هواپیما از شرکت های هواپیماسازی این است که در فاینانس این هواپیما های جدید، قرار نیست پولی پرداخت شود و از آنجایی که پولی پرداخت نمی شود قاعدتا بحث مشکلات مبادلات پولی در بانک های بزرگ موضوعیت پیدا نمی کند. همچنین در این معامله قرار نیست هیچ تضمینی از سوی دولت ایران به شرکت های بویینگ و ایرباس و سایر شرکت های هواپیماساز بابت پرداخت اقساط ارائه شود که این مدل قراردادی برای نخستین بار است که در ایران تجربه می شود.
نازیلا مهدیانی / فرصت امروز