چینی‌ها در سال‌های اخیر توانسته اند سهم خوبی از بازار خودروی ایران را به خود اختصاص دهند، دلیل عمده این اتفاق هم ارزان بودن محصولات چینی است، اما این محصولات ارزان از دور دل می برند و از نزدیک قیمت قطعات یدکی شان، ضربان قلب مصرف کنندگان شان را بالا می برند. تحریم های بین المللی علیه ایران، به نفع هرکه نبود، برای چینی ها سود بسیار داشت.
این سود به ویژه در صنعت خودرو برای آنها چندین برابر شد و در نهایت با بالا گرفتن تحریم ها، این چرخ تولید چینی سازان در ایران بود که در بازار یکه تازی کرد و محصولاتی که حتی در خود چین هم خریدار زیادی نداشت به دلیل قیمت مناسب و آپشن های کپی شده بیش از خودروهای ساخت داخل، راهی بازار ایران شدند. گرچه اگر منصفانه نگاه کنیم همه این محصولات هم بد نبودند، اما بخشی از این محصولات فقط قیمت ارزانی داشتند و در عوض در خدمات پس از فروش از خجالت مشتریان ایرانی درآمدند.
قیمت بالای خدمات پس از فروش نسبت به قیمت خودروهای چینی، چالشی است که صدای مصرف کنندگان این خودروها را درآورده است. مثلا فرناز نوبری که دو سال است خودروی ام وی ام 110 دارد در این زمینه به «فرصت امروز» می گوید: «قیمت لوازم یدکی این خودرو بسیار گران است. مثلا قیمت آیینه این خودرو در نمایندگی های خدمات پس از فروش شرکت مدیران خودرو، 180 هزار تومان است. درحالی که در بازار همان آیینه با همان برند و کارایی 70 هزار تومان هم پیدا می شود. »
همچنین کلانتری یکی دیگر از دارندگان این خودرو، در گفت وگو با «فرصت امروز» در این باره اظهار می کند: «سپر رنگ شده 206 که خودروی قبلی من بود، در نهایت 180 هزارتومان بود اما قیمت سپر خودروی کنونی ام با اینکه 14 میلیون از نظر قیمتی از 206 ارزان تر است، 320 هزار تومان تمام می شود. »
این گرانی تا این حد است که یکی از نمایندگان خدمات پس از فروش یکی از خودروسازان چینی می گوید قیمت برخی از فاکتورها به قدری زیاد است که مشتری حاضر نیست خودروی خود را تحویل بگیرد و برخی خودروها چندین ماه در نمایندگی ها باقی می مانند. اما دلیل این گرانی چیست؟ آیا چینی ها سود کم شده خود از قیمت خودرو را روی لوازم یدکی جبران می کنند؟ کاظمی، نایب رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم یدکی، در پاسخ به این پرسش به «فرصت امروز» می گوید: «اصولا قطعاتی که توسط خود شرکت های خودروساز تولید می شوند، گران تر هستند، زیرا با کیفیت بالاتری تولید می شوند اما نمونه مشابه آنها که توسط شرکت های دیگر تولید شده اند، در بازار ارزان تر هستند. »
آرش محبی نژاد، دبیر انجمن تخصصی صنایع همگن قطعه سازان، در گفت وگو با «فرصت امروز» در پاسخ به این پرسش اظهار می کند: «این فرضیه درست است، وقتی خودرویی وارد کشور می شود، تا 10 سال وارانتی را شامل می شود که باید قطعات مصرفی آن تأمین شود، بنابراین ما در بحث قطعات یدکی وابسته به خارجی ها می شویم. قسمت زیادی از این قطعات اصولا قاچاق می شوند و بخشی هم که از مبادی رسمی وارد می شوند، سود سرشاری را نصیب واردکننده می کند، درحالی که قطعات چینی کیفیت لازم را ندارند و تعداد مراجعه خودروهای چینی نیز به تعمیرگاه ها بیشتر است. این مشکل همه خودرو های ارزان قیمت چینی است. »
علاوه بر گران بودن لوازم یدکی، موضوع دیگر موجود نبودن برخی قطعات این خودروها در بازار و حتی نمایندگی هاست. مثلا کافی است شما بخواهید لاستیک خودروی ام وی ام 110 خود را تعویض کنید، آنگاه متوجه می شوید این لاستیک اصلا در بازار وجود ندارد و ناچارید که لاستیک پراید را که 5 سانتی متر از لاستیک استاندارد این خودرو بزرگ تر است خریداری کنید.
نکته بعدی گران تر بودن لوازم یدکی طرف راست خودرو نسبت به طرف چپ است، پدیده عجیبی که فقط در خودروسازان چینی یافت می شود، دلیل این گرانی هم این است که اصولا در تصادفات سمت شاگرد خودرو است که آسیب می بیند. درجه بندی مراکز خدمات پس از فروش که مشتری باید اختلاف قیمت آن را پرداخت کند، نکته دیگری است. مثلا شما اگر به نمایندگی خدمات پس از فروش رتبه یک مراجعه کنید، باید هزینه بیشتری نسبت به خدمات یکسانی که در نمایندگی خدمات پس از فروش رتبه 2 دریافت می کنید، بپردازید.
همه این موارد دست به دست هم داده تا چاله ای به نام خدمات پس از فروش برای مشتریان خودروهای چینی کنده شود، چاله ای که مشتریان با خودروهای چینی ارزان خود درون آن خواهند افتاد.