انتظار شرکت‌های غربی برای ورود به ایران

وال استریت ژورنال طی گزارشی نوشت: کاهش تحریم ها علیه ایران این نوید را به شرکت های بین المللی غربی می دهد که بتوانند مجددا به بزرگترین بازار خاورمیانه وارد شوند.

ایران به واردات همه نوع کالا نیاز دارد و صنایع داخلی این کشور نظیر صنعت خودروسازی نیازمند واردات قطعات تولید کشورهای دیگر هستند. در بخش نفت و گاز نیز زیرساخت های این صنعت در ایران تحت فشار تحریم ها آسیب دیده است.کاهش تحریم ها که در روز یکشنبه مورد توافق قرار گرفت، انگیزه ای است تا ایران را به همکاری بیشتر در مذاکرات هسته ای ترغیب کند. این تحریم ها به صورت مستقیم محدودیت فروش نفت ایران را کاهش نمی دهد. اما توافق ژنو، تحریم ها در زمینه بیمه محموله های نفتی ایران را کاهش می دهد و هزینه حمل نفت ایران را پایین می آورد و به ایران امکان می دهد تا درآمد ناشی از فروش نفت خود را در قالب چند قسط دریافت کند.

این توافق همچنین به ایران اجازه می دهد تا کالاهای مورد نیاز خود شامل قطعات هواپیما و خودرو را وارد نماید و بتواند محصولات پتروشیمی خود را در بازارهای جهانی به فروش برساند.برخی شرکت های غربی روز یکشنبه اعلام کردند که منتظر خواهند ماند تا ببینند به چه میزان می توانند از این توافق منتفع شوند و اینکه روشن شود که دقیقا چه همکاری هایی با ایران از چه زمانی مجاز خواهد بود. به گفته مدیران، بسیاری از شرکت ها، به خصوص در آمریکا همچنان از معامله با ایران خودداری می کنند زیرا در غیر اینصورت شهرت و اعتبار آنها ممکن است آسیب ببیند.در نتیجه، شرکت ها برای منتفع شدن از کاهش تحریم ها در حوزه هایی نظیر قطعات هواپیما لازم نیست حتما تولید کننده اصلی آن کالا باشند، بلکه واسطه هایی که در پشت پرده فعالیت می کنند نیز می توانند از این وضعیت سود ببرند.

بسیاری از شرکت های اروپایی مانند شرکت های فعال در زمینه خودرو و انرژی، تا سال گذشته به همکاری خود با ایران ادامه می دادند. این شرکت ها هرچند به صورتی محتاطانه به نتیجه مذاکرات عکس العمل نشان دادند، اما ابراز امیدواری کردند که این توافق بتواند مسیر را برای همکاری های بیشتر با ایران فراهم سازد.
نماینده شرکت توتال که مذاکرات با ایران در مورد یک پروژه بزرگ گازی را دو سال پیش به دلیل تحریم های اتحادیه اروپا نیمه تمام گذاشت در این باره گفت: «این توافق خبر خوبی در راستای عادی سازی روابط جامعه بین المللی با ایران است.»شرکت های اروپایی احتمالا بیش از شرکت های آمریکایی برای بازگشت سریع به ایران انگیزه دارند، زیرا از دست دادن فرصت همکاری با ایران برای اروپایی ها در همین اواخر و در شرایطی که اروپا با بحران اقتصادی مواجه بوده، رخ داده است.

شرکت خودروسازی پژو سیتروئن فرانسه سال گذشته به دنبال تحریم های اتحادیه اروپا، فروش ماهیانه حدود 10 میلیون یورویی (13.5 میلیون دلاری) خود به ایران را از دست داد.شرکت رنوی فرانسه نیز در سال گذشته 103 هزار دستگاه خودرو در ایران از طریق شرکت ایران خودرو به فروش رساند. در شش ماهه ابتدایی امسال، رنو پیش از توقف فروش خود به ایران به دلیل تحریم های جدید، 25 هزار دستگاه از محصولاتش را در این کشور به فروش رساند.پیش از تحریم های اتحادیه اروپا، ایران یکی از بزرگترین کشورهای سازنده خودرو در خاورمیانه محسوب می شد و قادر بود سالانه بیش از یک میلیون دستگاه خودرو تولید کند. همچنین ایران در دهه های اخیر یکی از مهمترین بازارها برای شرکت های خودروسازی فرانسه بود که این شرکت ها می توانستند مدل های قدیمی خود را در بازار این کشور به فروش برسانند.

سخنگوی شرکت رنو در این باره گفت: «ما از این خبر خوب استقبال می کنیم و امیدواریم به محض برداشته شدن تحریم ها در زمینه صنعت خودرو، فعالیت های خودمان را ادامه دهیم.»ایران همچنین به شدت نیازمند واردات قطعات هواپیما از کشورهای غربی است. بر اساس نتایج تحقیقات موسسه فرانسوی آئرو ترانسپورت دیتا بانک، ناوگان حمل و نقل هوایی این کشور با دارا بودن بیش از 150 فروند هواپیمای ایرباس، بوئینگ و دیگر مدل های هواپیما، دارای متوسط عمر بیش از 20 سال است.کاهش تحریم ها به ایران اجازه می دهد تا بتواند برای بازسازی ناوگان هوایی خود قطعات هواپیما خریداری کند. اما به گفته افراد مطلع، بر اساس این توافق ایران بیشتر قادر به خرید قطعات هواپیما خواهد بود تا هواپیماهای جدید ایرباس و بوئینگ.

رینر اوهلر، سخنگوی شرکت ایرباس در این باره گفت: «ما باید پیش از ارزیابی هرگونه تجارتی (با ایران) ابتدا در مورد وضعیت حقوقی جدید به دقت کسب اطلاع کنیم.»

در زمینه صنعت پتروشیمی، شرکت های ایرانی احتمالا زودتر از شرکت های غربی از کاهش تحریم ها منتفع خواهند شد. شرکت ملی پتروشیمی ایران اعلام کرده است که کاهش تحریم ها به کشور کمک خواهد کرد تا همکاری خود با کشورهای دیگر را گسترش دهد. از دست دادن بازار اروپا موجب شده تا صنعت پتروشیمی ایران بیشتر به بازار کشورهای آسیایی نظیر هند و چین متکی شود.