«تاورکرین» که یکی از مهم‌ترین ابزار ساخت سازه‌هاست، سال‌ها از دیگر کشورها وارد می‌شد و ایران در این زمینه متکی بر واردات بود.
اکنون این محصول در کشور تولید می‌شود و می‌توان ساختمان‌های ایرانی را با آن ساخت. موضوعی که در ساخت «تاورکرین‌ها» اهمیت دارد، استفاده از آنها در بنادر و اسکله‌ها بوده که ایران هنوز به دانش فنی ساخت آنها دست پیدا نکرده است.
در سال‌های گذشته به دلیل اینکه مهندسان ایرانی باید «تاورکرین‌ها » را خودشان تعمیر می‌کردند و شرکت‌های تولیدکننده حاضر نبودند به ایران قطعات بفروشند، کشور در زمینه تولید، دانش فنی و تعمیر پیشرفت‌های زیادی داشت. آنچه در تولید و ساخت تاورکرین‌ها برای اهالی این صنعت اهمیت زیادی دارد این است که تولیدکنندگان و مهندسان ایرانی بتوانند تاورکرین‌های بزرگ برای استفاده در بنادر و اسکله‌ها بسازند. در این مسیر اما مشکلات و چالش‌هایی وجود دارد. در ادامه صمت به بررسی نقش «تاورکرین» در صنعت ساختمان‌سازی و پیشرفت این صنعت در کشور پرداخته است.
ایرج رهبر، عضو هیات‌مدیره انجمن صنفی انبوه‌سازان درباره انوع تاورکرین‌ها، تولید آن در کشور و مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد به صمت گفت: تولید تاورکرین اکنون در کشور با تناژ پایین و ارتفاع کم انجام می‌شود.
وی با اشاره به اینکه ایتالیا، آلمان و فرانسه از جمله کشورهایی هستند که در این صنعت فعالیت می‌کنند، گفت: واحدهای تولیدکننده این محصول در این کشورها از اعتبار زیادی برخوردارند و قبل از سال‌های تحریم ایران با واحدهای تولیدی تاورکرین در این کشورها ارتباط مناسبی داشت. این عضو هیات‌مدیره انجمن صنفی انبوه‌سازان با اشاره به اینکه در کشور هنوز هم از تاورکرین‌های فرانسوی و آلمانی استفاده می‌شود، گفت: برخی از این تاورکرین‌ها ساخته دهه ۱۹۹۰ میلادی هستند که هنوز هم در کشور استفاده می‌شوند.
رهبر با اشاره به اینکه مشکلات تحریم باعث شد سازندگان به واردات این محصول از کشورهایی مانند چین و کره‌جنوبی روی بیاورند، توضیح داد: متاسفانه در این مدت تاورکرین‌هایی به کشور وارد شد که کیفیت بسیار پایینی داشتند و با این‌کار خسارت‌هایی در زمینه استفاده از فناوری روز دنیا به کشور تحمیل شد. وی با بیان اینکه به دلیل کیفیت پایین تاورکرین‌های چینی بسیاری از سازندگان ترجیح می‌دادند محصولات دست دوم اروپایی وارد کنند، افزود: زمانی که تولیدکنندگان از محصولات چینی ناامید شدند ترجیح دادند از تاورکرین‌های قدیمی در ایران و تاورکرین‌های دست دوم اروپایی استفاده کنند. به عبارتی محصولی که ۴۰ سال پیش در اروپا تولید شده بود کیفیتی بهتر از محصولی داشت که به تازگی در چین ساخته شده بود.
این عضو هیات‌مدیره انجمن صنفی انبوه‌سازان با اشاره به اینکه واردکنندگان تاورکرین در این زمان محصولات مورد نیاز خود را به صورت پکیج وارد کشور می‌کردند، گفت: در بیشتر مواقع این پکیج‌ها ناقص بود که در کشور با توجه به ظرفیت و توان داخلی نقص‌های آن برطرف می‌شد و از آنها استفاده می‌کردند.
رهبر افزود: برخی از این تاورکرین‌ها مشکلات فنی داشتند و مهندسان کشور از آن زمان توانستند این تاورکرین‌ها را تعمیر کنند تا سازندگان بتوانند از آنها در ساخت سازه‌ها استفاده کنند. در برخی مواقع حتی قطعات تاورکرین‌ها با یکدیگر جابه‌جا می‌شد تا بتوانند به یک تاورکرین استاندارد و قابل استفاده برسند. وی با اشاره به اینکه تاورکرین‌های چینی قابل اعتماد نیستند و ممکن است مشکلات زیادی به وجود آورند، گفت: متاسفانه برخی مواقع افرادی که تخصص این کاررا نداشتند، روی تاورکرین‌ها کار می‌کردند و منجر به مشکلاتی می‌شدند.
این عضو هیات‌مدیره انجمن صنفی انبوه‌سازان با اشاره به اینکه استفاده از تاورکرین‌ها یک تخصص پیچیده است، گفت: استفاده از تاورکرین‌های ساختمانی شاخص‌های زیادی دارد که ازجمله آنها محاسبه ارتفاع و تناژ مورد نیاز در ساختمان است. برخی مواقع تاورکرین باید به ساختمان با استفاده از کمربند قفل شود. برخی از تاورکرین‌ها با فندانسیون مناسب به بتن ثابت‌شده و با استفاده از پین‌ها مخصوص محکم می‌شوند.
وی افزود: استفاده و کار با تاورکرین‌ها انواع و اقسام مختلف دارد که خوشبختانه به وضعیت مناسبی در دانش فنی استفاده از این دستگاه‌ها رسیده‌ایم. اکنون در برخی مواقع که سازنده نمی‌خواهد هزینه زیادی برای این‌کار صرف کند می‌توان از سیستم کالسکه‌ای برای استفاده از تاورکرین‌ها استفاده کرد. در این حالت تاورکرین به فندانسیون نمی‌چسبد و با استفاده از وزنه‌های مخصوص آنها را متحرک می‌کردند.
رهبر با بیان اینکه مهندسان ایرانی در این زمینه توانستند تاورکرین‌ها را در ارتفاع ۶۰ متری جابه‌جا کنند، گفت: این کار به واقع کاری تخصصی است و خوشبختانه در این زمینه دانش فنی کشور قابل دفاع است. با این حال به دلیل تحریم‌ها ایران در برخی زمینه‌ها نتوانست متناسب با دانش فنی داخل به تولید هم بپردازد. این عضو هیات‌مدیره انجمن صنفی انبوه‌سازان درباره تولید این محصول در داخل کشور گفت: ۲ مشکل اساسی در این زمینه وجود داشت، یکی واردات از کشور چین و دیگری تحریم‌هایی که در سال‌های گذشته به وجود آمد. تحریم‌ها باعث شد در بسیاری از موارد نتوانیم قطعات مورد نیاز را برای تعمیرات وارد کنیم و در این زمینه مشکلاتی به وجود آمد.
وی افزود: فلزی که در ساخت تاورکرین باید استفاده شود فلزی مخصوص است که اکنون می‌توانیم با استفاده از دانش فنی کشور آن را تولید کنیم. یکی دیگر از موضوعاتی که در این زمینه اهمیت دارد کابل تاورکرین است که باید برای تولید آن در کشور نیز برنامه‌ریزی کرد.
رهبر با بیان اینکه ساخت تاورکرین با احتساب ظرفیت‌های کنونی ایران کار دشواری نیست، گفت: در ساخت تاورکرین فلز، ابزار دقیق و دانش فنی مهم‌ترین موضوعاتی است که باید استانداردهای جهانی را در ساخت آن رعایت کرد. اگر این کار انجام شود ایران می‌تواند تاورکرین‌های بزرگ بسازد.
تاورکرین‌های 60 متری تولید می‌شود
با توجه به اینکه ایران سال‌ها در تحریم‌های اقتصادی بود و در بخشی از صنایع نتوانست پیشرفت مناسبی داشته باشد، به نظر می‌رسد در زمینه تولید و ساخت تاورکرین موفقیت‌هایی کسب شده است. جواد خوانساری، عضو هیات‌مدیره انجمن شرکت‌های ساختمانی درباره تولید تاورکرین در کشور به صمت گفت: اکنون در کشور کارخانه‌هایی هستند که علاوه بر نصب و مونتاژ به تولید تاورکرین هم می‌پردازند و تولید آنها با کیفیتی بسیار بهتر از تاورکرین‌های چینی وارد بازار می‌شود.
این عضو هیات‌مدیره انجمن شرکت‌های ساختمانی با بیان اینکه کیفیت تاورکرین‌های ایرانی اکنون مشابه تولید کره‌جنوبی است، گفت: تاورکرین‌هایی که اکنون در کشور تولید می‌شود با کیفیتی مشابه تولیدات کره جنوبی است. در کشور سال‌ها از تولیدات کشورهایی مانند آلمان و فرانسه استفاده می‌شد که این تاورکرین‌ها تا ۴۰ سال هم مورد استفاده قرار می‌گرفتند و به آن صورت مشکلی هم به وجود نمی‌آمد.
خوانساری به این پرسش که استقبال سازندگان از تولیدات داخل چقدر است، گفت: این موضوع بیشتر به سلیقه سازندگان وابسته است. برخی سازندگان ترجیح می‌دهند از جنس دست دوم اروپایی استفاده کنند و بر آنها تعصب دارند اما برخی دیگر از سازندگان ترجیح می‌دهند از تولیدات داخل کشور حمایت کنند و از آنها استفاده می‌کنند.
وی با بیان اینکه تاورکرین‌های بزرگ در بنادر و اسکله‌ها کاربرد دارند و مهم‌ترین هدف تولیدکنندگان باید دستیابی به صنعت ساخت آنها باشد، گفت: اکنون در کشور تاورکرین‌های ۶۰ متری با ظرفیت ۱۲ تن ساخته می‌شود و در صنعت ساختمان‌سازی از آن استفاده می‌کنند اما آنچه اهمیت بیشتری دارد، ساخت تاورکرین‌های با ظرفیت بالا است.