آمارهای رسمی کشور نشان می دهند از بین 11 میلیون و 392 هزار و 227 نفری که مدرک دانشگاهی گرفته اند، 4 میلیون و 544 هزار و 775 نفر شاغل و یک میلیون و 34 هزار و 129 نفر هم به دنبال کار می گردند.
اما مهمتر و قابل تامل اینکه ۵ میلیون و ۸۱۳ هزار و ۳۲۲ نفر که دانشگاه رفته و مدرک هم دارند غیرفعال شده و هیچگونه تحرکی در جریان کسب و کار و فعالیت های اقتصادی کشور ندارند. آنها را نه باید شاغل دانست و نه بیکار بلکه غیرفعالان افرادی هستند که عمر و سرمایه خود را در دانشگاه ها هدر داده اند.
بنابراین از مجموع افرادی که در کشور مدرک دانشگاهی دارند ۵ میلیون و ۵۷۸ هزار نفر مشغول کار و یا در جستجوی کار هستند و تعداد بیشتر دیگر یعنی ۵ میلیون و ۸۱۳ هزارنفر غیرفعال هستند. اینکه چرا ۵ میلیون و ۸۱۳ هزارنفر از جوانان این مرز و بوم ترجیح می دهند پس از چند سال درس خواندن در دانشگاه ها و صرف هزینه در منازل خود بنشینند و دست روی دست بگذارند، سئوالی است که یا خودشان باید به آن پاسخ دهند و یا کارشناسان خبره.
در برخی از رشته های دانشگاهی تعداد غیرفعالان اقتصادی بالا بوده به نحوی که مثلا در رشته ای مانند علوم حیاتی (زیستی) از مجموع ۳۰۳ هزار و ۹۷۴ فارغ التحصیل، ۱۸۷ هزار و ۸۰۲ نفر غیرفعال شده و تنها ۹۰ هزار و ۵۵۹ نفر در حال کار هستند. علاوه بر این، ۲۵ هزار و ۶۱۲ نفر هم در جستجوی کار هستند.
وضعیت رشته‌هایی مانند بازرگانی و امور اداری، مهندسی و حرفه های مهندسی، معماری و ساختمان سازی، حقوق، بهداشت، علوم رفتاری و اجتماعی، علوم انسانی و تربیت معلم و علوم تربیتی نیز همین است.
در روزگاری نه چندان دور، تحصیل در رشته های تربیت معلم دارای امنیت شغلی آینده و استخدام بود. حالا از ۵۸۳ هزار و ۳۲۷ نفر تحصیل کرده در این بخش ۲۵۲ هزار و ۴۲۷ نفر غیرفعال شده اند، همچنین ۳۰۴ هزار و ۴۰۱ نفر شاغل و ۲۶ هزار و ۴۹۸ نفر نیز در جستجوی کار هستند.
همچنین از مجموع ۲ میلیون و ۳۱۵ هزار و ۹۷۹ فارغ التحصیلی که در رشته های مهندسی و حرفه های مهندسی درس خوانده اند، یک میلیون و ۱۱۸ هزار و ۸۳۸ نفر غیرفعال شده و پس از دانشگاه راهی خانه شده اند. به عبارت دیگر، تقریبا نصف فارغ التحصیلان مهندسی کشور به جای تلاش برای ورود به بازار کار و انجام فعالیت اقتصادی، تصمیم به خانه نشینی و غیرفعالی گرفته اند.