وحشت از رقابت در بازار خودرو ناشی از چیست؟

 دست‌اندرکاران صنعت خودرو هرگاه بحث تغییری در این بازار به میان کشیده می‌شود با اتکا به بحث بیکاری میزان بالای کسانی که از خودرو در کشور امرار معاش می‌کنند مانع تغییر می شوند.علاوه براین از صنعت خودرو به عنوان یک صنعت استراتژیک یاد می شود همچنین تاکید می شود که اگر صنعت خودرو تعطیل شود 50 سال سابقه این صنعت از بین می‌رود و متخصصان این بخش از کار بیکار می‌شوند.

سوال این است که در بازار خودرو جایگاه مصرف کننده از نظر حامیان آن چیست و آیا یک بازار نباید رقابتی باشد اگر صنعتی با کاهش تعرفه‌های واردات تعطیل می شود بهتر نیست که تعطیل شود. آیا حمایت های بی دریغ و غیر معقول از این صنعت مانع رشد دیگر صنایع نشده است.اگر قرار باشد کسانی با تولید کالایی زیان آور امرار معاش کنند بهتر نیست که تولید خود را متوقف کنند. امروز بسیاری از کشورهای بزرگ صنعتی تولید کننده خودرو نیستند و اغلب مردم از دوچرخه برای رفت و آمد استفاده می‌کنند. آیا اگر کشور‌ما نیز صاحب منابع عظیم نفت نبود امروز بازهم شهر های بزرگ کشور اینگونه آلوده و مانند تهران پارکینگ خودروهای فرسوده بود.صنعت در ایران مزیت های بالایی دارد و با توجه به در دسترس بودن مواد اولیه پتروشیمی و نیروی انسانی کارآمد امکان تولید با کیفیت قطعات خودرو و عرضه به بازار های جهانی وجود دارد ولی به شرط حاکم بودن شرایط رقابتی در بازار. در صنعت خودرو به دلیل نقش فناوری‌های جدید در محصولات نهایی، هیچ شرکتی بدون همکاری با تولید کنندگان بزرگ جهان امکان حضور در بازار را ندارد.یک مقایسه ساده میان تولید کنندگان امروز خودرو در منطقه مانند ترکیه و کره با کشورمان بخوبی روشن می‌شود که بسته بودن بازار و فقدان رقابت مشکلی را حل نمی کند. ترکیه حتی مانند کره هیچ زمینه مشخصی برای تولید خودرو نداشت اما امروز بخش اعظم تولیدات خودرو ما از ترکیه حمایت می‌شود.

توجه به یک نکته مهم هم ضروری است امروز همه صنایع کشور به دلیل قاچاق گسترده کالا و حتی تعرفه‌های پایین در معرض رقابت شدید هستند اما تعطیل نشده‌اند تنها این خودروست که به دلیل اینکه امکان قاچاق آن نیست از یک انحصار مضاعف بجز انحصار های تعرفه‌ای و قیمت‌گذاری برخوردار است که هیچ صنعتی در کشور از آن برخوردار نیست. امروز در نقطه ای قرار داریم که قرار است مرحله دوم قانون هدفمندی اجرا شود و اگر این اقدام که گام مهم آن افزایش قیمت حامل های انرژی بخصوص بنزین است اجرایی شود و قیمت‌ها به سطح قیمت‌های جهانی برسد و بازار انرژی کشور در شرایطی آزاد قرار گیرد سهم خودرو در این شرایط چیست. در این بازار آیا ممکن است که شبکه حمل نقل کشور همچنان در تحت نظارت و کنترل دولت باشد. بدون شک باید در همه بخش‌های حمل ونقل کشور به سوی آزاد سازی حرکت کرد.

در هفته‌های اخیر وزیر‌صنعت و‌معدن از آغاز بحث تولید خودروهای کم مصرف در صنعت خودرو و تغییر تعرفه برای واردات خودروهای خارجی کم مصرف خبر داد. بدون شک با توجه به قدرت لابی صنعت خودرو در بحث‌هایی که برای کاهش تعرفه واردات خودرو کم مصرف در حال انجام است سهم مصرف کنندگان در مراحل آخر قرار دارد و منافع آنان مانند گذشته پایمال خواهد شد.مشخص نیست که تا چه زمانی باید از صنعتی که همواره با تولید محصولات آلوده کننده و پرمصرف به اقتصاد کشور خسارت وارد کرده و سلامت و محیط زیست را در خطر قرارداده است حمایت کرد. اگر این صنعت بعد از 50 سال هنوز توان رقابت با تولید کنندگان خارجی را ندارد چرا باید از آن حمایت کرد.چرا باید سرمایه‌ و نیروی انسانی کشور بجای تولید در بخش‌هایی که کشور در آن مزیت های بالاتری دارد و می تواند با تولید خارجی رقابت کند با اختصاص منابع مالی فراوان و حمایت‌های بی مرز به این بخش هدایت شوند.

خیلی دیر است ولی هرگاه به حقوق مصرف کننده در بازار خودرو هم توجه شود جای تشکر دارد. بدون شک عوامل ذینفع تولید خودروهای داخلی تلاش خواهند کرد تغییر تعرفه‌ها برای واردات خودروهای کم مصرف به تاخیر انداخته شود و همچنان به تولید خودروهای با فنآوری پایین، مصرف بالا و کیفیت و ایمنی پایین ادامه یابد.
بدون شک وظیفه‌همه اصحاب رسانه و علاقمندان به سلامت عمومی و کاهش مصرف سوخت و کاهش آلودگی هوا در کشور هم این است که از این اقدام جلوگیری کنند.