دادههای سامانههای هواشناسی نشان میدهد که سامانه بارشزا هفته آینده قدرت دینامیکی بالایی دارد و از دو جبهه شمالی و جنوبی وارد کشور خواهد شد.
نقشههای پیشیابی مدل ECMWF تصویری از یک سامانه قدرتمند و فراگیر زمستانی را نشان میدهند که تا حوالی ۱۷ دیماه بخش بزرگی از ایران را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
الگوی بارشها نشان میدهد این سامانه نهتنها گسترده، بلکه از نظر شدت نیز قابلتوجه است و میتواند همزمان باعث بارشهای سیلآسا در مناطق پاییندست و برف سنگین در ارتفاعات شود.
غرب و جنوبغرب؛ قلب تپنده بارشها
بیشترین تمرکز بارشها بر روی نوار زاگرس و استانهای غربی و جنوبغربی کشور دیده میشود. از آذربایجان غربی و کردستان گرفته تا لرستان، ایلام، کرمانشاه، چهارمحالوبختیاری و کهگیلویهوبویراحمد، مقادیر تجمعی بارش بهطور گسترده بالا است و در برخی مناطق به بیش از ۱۰۰ میلیمتر میرسد.
در استان خوزستان، بهویژه در نیمه شمالی و مناطق همجوار با ارتفاعات، بارشها بیشتر بهصورت باران سنگین رخ میدهد؛ شرایطی که خطر روانآب، آبگرفتگی و طغیان رودخانهها را بهطور محسوسی افزایش میدهد. این بخش از کشور بیش از سایر مناطق در معرض مخاطرات هیدرولوژیک قرار دارد.
زاگرس سفیدپوش میشود
نقشه برف تصویر متفاوتی ارائه میدهد؛ جایی که بخش بزرگی از بارشهای غرب کشور بهصورت برف سنگین خواهد بود. ارتفاعات زاگرس شمالی و مرکزی، بهویژه در کردستان، کرمانشاه، لرستان و چهارمحالوبختیاری، مستعد ثبت ۳۰ تا ۷۰ سانتیمتر برف تجمعی هستند.
در ارتفاعات بالاتر، این مقادیر حتی میتواند بیشتر هم شود. این وضعیت به معنای کولاک، یخزدگی و اختلال در تردد جادهای است، بهخصوص در محورهای کوهستانی و گردنهها اما در عین حال، نویدبخش ذخیره برف مناسب برای منابع آبی و سفرههای زیرزمینی در ماههای آینده نیز خواهد بود.
شمالغرب؛ برف قابلتوجه در کوهستانها
در استانهای آذربایجان غربی و شرقی نیز بارشها ماهیتی کاملا زمستانی دارند. بخش زیادی از بارشها بهصورت برف رخ میدهد و در ارتفاعات، تجمع برف به ۵۰ تا ۹۰ سانتیمتر میرسد. این شرایط میتواند زمستانی واقعی و سنگین را برای این مناطق رقم بزند.
مرکز و البرز؛ زمستانی متعادل اما اثرگذار
در نواحی مرکزی کشور از جمله همدان، مرکزی، اصفهان و قم، بارشها شدت کمتری نسبت به زاگرس دارند، اما در ارتفاعات بیشتر بهصورت برف خواهد بود. البرز مرکزی نیز سهم مناسبی از برف دریافت میکند و محورهای مهمی مانند چالوس و هراز در بازههایی مستعد بارش برف، مه و یخزدگی خواهند بود.
شرق و جنوبشرق؛ سهم کمتر از این سامانه
در مقابل، شرق و جنوبشرق ایران از جمله سیستانوبلوچستان، شرق کرمان و بخشهایی از خراسان جنوبی سهم کمتری از این سامانه دارند. بارشها در این مناطق پراکنده و ضعیفتر است و بیشتر به چند میلیمتر محدود میشود.
سامانهای پربرکت اما پرریسک
بررسی نقشههای هواشناسی نشاندهنده ورود یک سامانه زمستانی پرفشار و پربارش است که میتواند همزمان دو چهره متفاوت داشته باشد. از یک سو، بارشهای سنگین و برف قابلتوجه که برای منابع آبی کشور بسیار ارزشمند است و از سوی دیگر، ریسک سیلاب، کولاک و انسداد جادهها که نیازمند آمادگی و مدیریت دقیق است.
این سامانه بیش از همه به نفع غرب و ارتفاعات کشور خواهد بود؛ جایی که زمستان امسال میتواند با ذخیرهای مناسب از برف، آیندهای امیدوارکنندهتر برای آب کشور رقم بزند./ فارس