در اولین روز زمستان و در شرایطی که هنوز آثار برف در خیابان ها قابل مشاهده بود برای بررسی قیمت گوشت به تعدادی از مغازه های گوشت فروشی رفتیم. اول از پرسیدن قیمت مرغ شروع کردیم؛ هر چند قیمت مرغ در تعدادی از مغازه ها کیلویی ۱۳۵.۷۰۰ تومان بود که همان قیمت مصوب است اما فروشگاه هایی هم بودند که قیمت مرغ را گران تر از این قیمت و کیلویی ۱۳۹ هزار تومان اعلام می کردند. اختلاف قیمت ۵ هزار تومانی قیمت مرغ در بازار با قیمت مصوب آن هرچند عجیب بود اما آنچه واقعا موجب تعجب می شد قیمت های مربوط به گوشت قرمز بود.
در حالی که تا همین هفته گذشته قیمت هر کیلو گوشت گرم گوساله کمتر از یک میلیون تومان و گوشت گوسفندی زیر ۹۰۰ هزار تومان بود؛ قیمت انواع گوشت به بالای یک میلیون تومان رسیده است. به عنوان مثال قیمت هر کیلو گوشت ران گوسفندی یک میلیون و ۱۵۰ هزار تومان، سردست گردبر گوسفندی یک میلیون و ۱۷۰ هزار تومان، گردن گوسفندی یک میلیون و ۵۰ هزار تومان و گوساله جوانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان بود.
جواد باقری، رئیس اتحادیه صنف فروشندگان گوشت دامی مشهد، درباره نوسانات اخیر قیمت گوشت قرمز در بازار مشهد به «خراسان رضوی» می گوید: در روزهای گذشته قیمت دام زنده در بازار بهطور ناگهانی افزایش پیدا کرد، علت اصلی این اتفاق، بسته شدن مسیر ورود دام از بجنورد و شیروان بود که از ورودیهای اصلی تأمین دام مشهد محسوب میشوند. این مسیرها به دلیل مسائل دام پزشکی و بهداشتی و نگرانی از انتقال بیماری، از روز دوشنبه هفته گذشته بسته شدند. همزمان با این محدودیت، بارش برف و باران نیز رخ داد و عملاً دام به مشهد نرسید.
از گران شدن مرغ زنده تا افزایش تقاضا
فرامرز قائمی بایگی، رئیس اتحادیه صنف فروشندگان مرغ، ماهی و تخممرغ مشهد هم ضمن تایید افزایش قیمت گوشت مرغ در بازار به «خراسان رضوی» می گوید: قیمت گوشت مرغ ارتباط مستقیم با قیمت خرید مرغ زنده دارد. یک شنبه گذشته مرغ زنده بهصورت کارتکش و نقدی با قیمت ۱۰۰ هزار تومان خریداری شد، در حالی که قیمت مصوب مرغ زنده ۸۷ هزار و ۱۰۰ تومان است. یعنی مرغ زنده حدود ۱۳ هزار تومان بالاتر از نرخ مصوب خریداری شده و این اختلاف قیمت بهطور طبیعی خود را در بازار مصرف نشان میدهد. با این حال، با استفاده از روشهای مختلف، از جمله فروش بدون سود در برخی واحدهای عمدهفروشی، تفکیک قطعات، بستهبندی و اعمال سیاستهای کنترلی، بخشی از مرغ با همان قیمت ۱۳۵ هزار و ۷۰۰ تومان به دست مصرفکننده رسیده است.
با وجود این، در برخی نقاط شهر قیمتها به ۱۴۰ تا ۱۴۵ هزار تومان هم رسیده که نسبت به قیمت مصوب بالاتر است. قائمی با اشاره به دلایل افزایش قیمت مرغ زنده بیان می کند: اولین عامل، عدم توازن عرضه و تقاضاست. با توجه به افزایش شدید قیمت سایر اقلام پروتئینی، تقاضا برای گوشت مرغ افزایش پیدا کرده است. عامل دوم به وضعیت مرغداران بازمیگردد. مرغداران میگویند نهادههایی که باید با قیمت مصوب به دست آنها برسد، بهموقع تأمین نشده و ناچار شدهاند بخشی از نهادهها را از بازار آزاد تهیه کنند. این موضوع باعث افزایش هزینه تولید شده است.
قیمت دام زنده رو به کاهش
کریم امیرزاده، معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان هم ضمن تایید نوسانات افزایش قیمت گوشت قرمز در روزهای گذشته در مصاحبه با «خراسان رضوی» اظهار می کند: قیمت دام زنده پس از یک دوره نوسان، تقریباً به شرایط قبل بازگشته است. در مقاطعی قیمتها به حدود ۳۶۰ تا ۳۷۰ هزار تومان رسید و حتی در بازهای کوتاه و همزمان با بارندگیها، قیمت تا حدود ۴۶۰ تا ۴۷۰ هزار تومان هم افزایش پیدا کرد، اما در نهایت دوباره تعدیل شد. امیرزاده با اشاره به کاهش ورود دام زنده به استان در روز های اخیر ادامه می دهد: بخش زیادی از این موضوع به عدم ورود دام از استانهای همجوار، بهویژه استانهای شمالی، بازمیگردد. دام کمتری وارد استان شد و از سوی دیگر، به دلیل بارندگیها، دامها کمتر به بازار آورده شدند. همچنین بروز بیماری تب برفکی در برخی استانهای شمالی باعث ایجاد حساسیت و اعمال محدودیتهایی در جابهجایی دام شد و همین مسئله نیز در کاهش ورود دام به استان و افزایش قیمتها تأثیرگذار بوده است.
مقصران افزایش قیمت مرغ زنده
امیرزاده با اشاره به اثرات تامین نشدن به موقع نهاده ها در افزایش قیمت مرغ زنده تصریح می کند: حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد هزینههای تولید مرغ مربوط به نهادههاست. وی می افزاید: ما قبول داریم که نهادهها بهموقع به دست تولیدکننده نمیرسد، اما از نظر کارشناسی این تأخیر لزوماً باعث افزایش قیمت تمامشده نمیشود، چون مرغدار نهاده را موقتاً از بازار آزاد تهیه میکند و پس از دریافت نهاده دولتی، آن را جایگزین میکند.
در بخش دیگر هزینهها اما که حدود ۳۰ درصد هزینه تولید را شامل میشود، حق با مرغدار است. هزینههایی مانند دستمزد کارگر، سوخت، خدمات دام پزشکی و اثر تورم عمومی افزایش یافته و این بخش واقعاً بر هزینه تمامشده تأثیرگذار است. به همین دلیل مرغداران تمایلی به عرضه مرغ زنده با قیمت مصوب ۸۸ هزار تومان ندارند. امیرزاده با اشاره به افزایش میزان جوجه ریزی در ماه گذشته ادامه می دهد: با وجود مشکلات نهادهای، در آذرماه امسال بیشترین میزان جوجهریزی در طول سال انجام شده است. تا روزهای اخیر، میزان جوجهریزی استان به ۱۲ میلیون و ۴۰۰ هزار قطعه رسیده که بالاترین رقم در کل سال است.