مدیرعامل راهآهن جبارعلی ذاکری از آغاز عملیات اجرایی برقیسازی محور راهآهن تهران–مشهد تا پیش از پایان سال 1404 خبر داد؛ طرحی راهبردی که با هدف افزایش سرعت، کاهش هزینه و تقویت ترانزیت ریلی، طی سه سال آینده اجرا خواهد شد.
برقیسازی راهآهن تهران–مشهد به عنوان یکی از مهمترین پروژههای تحولآفرین شبکه ریلی کشور، وارد فاز اجرایی میشود. جبارعلی ذاکری، مدیرعامل راهآهن ایران، در گفتوگو با فارس اعلام کرد که عملیات اجرایی این پروژه تا پیش از پایان سال ۱۴۰۴ آغاز خواهد شد و اجرای کامل آن حدود سه سال به طول میانجامد.
به گفته ذاکری، راهآهن در دولت چهاردهم تلاش کرده مفاهیمی مانند «دیپلماسی ریلی» و «ترانزیت ریلپایه» را به گفتمان غالب در تعامل با کشورهای همسایه تبدیل کند. هدف از این رویکرد، بهرهگیری حداکثری از ظرفیت شبکه ریلی ایران برای افزایش حجم مبادلات و تقویت جایگاه کشور در زنجیره حملونقل منطقهای است.
وی تأکید کرد که ارزیابی عملکرد بخش حملونقل نباید صرفاً بر ترانزیت متمرکز باشد، بلکه مجموع بارهای صادراتی، وارداتی و ترانزیتی باید مبنای تصمیمگیری قرار گیرد؛ موضوعی که میتواند بر اقتصاد شرکتهای حملونقلی، تولیدکنندگان و فعالان لجستیک اثر مستقیم داشته باشد.
مدیرعامل راهآهن با اشاره به اهمیت تکمیل پیوندهای مرزی، گفت که در شرق و غرب کشور هنوز نیاز به اقدامات جدی وجود دارد. از جمله در مرز عراق، اتصال ریلی شلمچه–بصره و مسیر خسروی به عنوان حلقههای مهم کریدوری دنبال میشود.
در محور غربی نیز محدودیت مسیر ترکیه به دلیل دریاچه وان، توسعه کریدور شرق–غرب را با سقف جابهجایی حدود یک میلیون تن مواجه کرده است؛ از همین رو پروژه مرند–چشمهثریا به عنوان مسیر جایگزین و راهبردی مطرح شده که سرخس را به ترکیه متصل میکند.
ذاکری از افزایش مراودات ریلی در شرق کشور نیز خبر داد و گفت که با فعال شدن مسیر خواف–هرات، امسال حدود ۴۰۰ هزار تن بار میان ایران و افغانستان جابهجا شده و پیشبینی میشود این رقم تا سال ۱۴۰۵ به ۱.۳ میلیون تن برسد.
وی همچنین به محدودیتهای محور میرجاوه–زاهدان به دلیل تفاوت عرض خط ریلی ایران و پاکستان اشاره کرد و ابراز امیدواری کرد با بهسازی خطوط در پاکستان و تکمیل خط نرمال، این مسیر نیز فعالتر شود.
در حوزه زیرساخت، مدیرعامل راهآهن تأکید کرد که تکمیل راهآهن چابهار–زاهدان نقش تعیینکنندهای در ترانزیت کشور خواهد داشت و در صورت بهرهبرداری سریع پس از تکمیل، میتواند به یکی از محورهای کلیدی شبکه ریلی تبدیل شود.
برقیسازی خطوط ریلی، بهویژه محورهای پرتردد، یکی از برنامههای پیشران راهآهن عنوان شده است. ذاکری با اشاره به تجربه کشورهایی مانند هند که شبکه ریلی خود را به طور کامل برقی کردهاند، اظهار کرد که دو طرح کلان شامل برقیسازی مسیر سرخس–چشمهثریا و سرخس–بندرعباس در دستور کار قرار دارد.
در بخش تأمین مالی نیز امسال حدود ۱۵ هزار میلیارد تومان از محل سپردهگذاری خاص دولت به بخش خصوصی اختصاص یافته که منجر به خرید یا بازسازی ۸۰ لکوموتیو و ۱۳۰ واگن مسافری خواهد شد؛ اقدامی که به نوسازی ناوگان و ارتقای کیفیت خدمات ریلی کمک میکند.
به اعتقاد کارشناسان، آغاز برقیسازی راهآهن تهران–مشهد نهتنها کیفیت سفر در پرترددترین محور مسافری کشور را ارتقا میدهد، بلکه گامی مهم در جهت کاهش مصرف سوخت، افزایش سرعت و تقویت نقش ایران در ترانزیت ریلی منطقهای محسوب میشود.