اسناد تازهای که به رویت "فارس" رسیده، «متوسط خواب پول صادرات نفت ایران نزد تراستیها» بیش از دو ماه است و حتی گزارش شده برخی تراستیها تا یک سال هم پول را پس ندادهاند.
پیشتر نیز همین تأخیرهای طولانی بهعنوان عامل اصلی کمبود ارز برای واردات نهادههای دامی معرفی شده بود.
منابع غیررسمی میگویند، صادرات نفت ایران امسال به حدود ۳۰ میلیارد دلار میرسد. با این حساب، تنها از محل خواب این پول دستکم ۱۵۰ میلیون دلار به جیب تراستیها میرود؛ رقمی که پنج برابر هزینه بازسازی ورزشگاه آزادی است و بدون هیچ زحمتی به جیب چند شرکت محدود میرود.
بیشتر نفت ایران راهی چین میشود، اما تهران همچنان بهجای فروش رسمی انرژی، روش تراستیها را ترجیح میدهد.
کارشناس اقتصادی محمد مهرورز میگوید که تراستیها مسیر دورزدن تحریمها را برای ما باز کردند و فعلاً حذف آنها ممکن نیست چون به آنها نیاز داریم.
اما دیپلمات سابق علی فکری نظر دیگری دارد و معتقد است که هیچ راهکاری در دیپلماسی دائمی نیست؛ وقت آن رسیده شبکه پرداخت رسمی جایگزین تراستیها شود.
در گزارشی تازه، اندیشکده امیرکبیر پیشنهاد داده دولت با ایجاد درگاه پرداخت مشترک میان ایران و کشورهای مقصد، هم فروش رسمی انرژی را تقویت کند و هم مسیر واردات کالاهای اساسی را شفاف و قابلپیشبینی سازد.