اصغر سمیعی، کارشناس اقتصادی، به بررسی عوامل افزایش قیمت دلار میپردازد. ریشه اصلی تضعیف ریال، کسری بودجه دولت است که منجر به استقراض از بانک مرکزی، خلق پول و تورم ۴۰ درصدی میشود.
فاصله تورم ایران (۴۰%) با کشورهای دلار (کمتر از ۴%)، نرخ ارز را تحت فشار قرار میدهد. یارانههای غیرمنطقی مانند بنزین (۳ هزار تومان در مقابل ۵۰-۶۰ هزار تومان واقعی) و ارز مسافرتی ارزان، کسری بودجه را تشدید کرده و منابع ملی را ناعادلانه توزیع میکند. مصرف روزانه بنزین ۱۳۰ میلیون لیتر است و قاچاق سوخت به دلیل قیمتهای غیرواقعی رواج دارد.
سمیعی تأکید میکند که تزریق دلار به بازار، کنترل موقت است و بانک مرکزی باید مستقل شود تا نقدینگی را مهار کند. محدودیتهای واردات (مانند خودرو) یا امتیازات به واردکنندگان، قیمتها را نامتعادل میکند. پیشبینی: نرخ دلار از ۱۰۰ هزار تومان ابتدای سال، به ۱۲۰ هزار تومان در پاییز، ۱۳۰ هزار تومان در زمستان و ۱۴۰ هزار تومان تا آغاز سال آینده میرسد، مگر با اصلاحات اساسی.
تحلیل نشان میدهد واقعیسازی قیمتها (مانند بنزین) مصرف را ۳۰-۵۰% کاهش میدهد، قاچاق را مهار میکند و نرخ دلار را افزایش نمیدهد. در نهایت، عدالت در توزیع منابع و کنترل خلق پول، کلید ثبات ارزی است./ آرمان امروز




