همزمان با افزایش قیمت جهانی طلا در سال‌های اخیر بانک‌های مرکزی در سطح جهان، به‌طور مداوم ذخایر طلایی خود را افزایش داده‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد، در ایران بازار طلا در میان بازارهای دارایی از فروردین سال۱۴۰۰ تا میانه سال۱۴۰۴ بیشترین بازدهی را کسب کرده است. در این میان بانک مرکزی ایران نیز سیاست افزایش ذخایر طلا را در پیش گرفته و ذخایر خود را در سال۱۴۰۳ حدود ۳۷درصد افزایش داده است. این اقدام با هدف کاهش ریسک‌های اقتصادی و کنترل نوسانات انجام شده است.
معاون توسعه مدیریت و منابع بانک مرکزی مزیت‌های سیاست افزایش ذخایر طلا را تشریح کرد. به گفته این مقام، بانک مرکزی از دو سال پیش، با اتخاذ سیاست هدفمند افزایش ذخایر طلا، به افزایش خرید این فلز گران‌بها رو آورده است. «تقویت ثبات مالی و ارزی»، «تنوع بخشی به دارایی‌های ذخیره‌ای»، «تقویت قابلیت سیاستگذاری مستقل»، «مصونیت در برابر شوک‌های خارجی»، «افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران بازارهای داخلی» و«فراهم شدن زیرساخت برای توسعه ابزارهای مالی نوین»، شش مزیت اعلام شده برای سیاست افزایش ذخایر طلای بانک مرکزی است. در حال حاضر ذخایر بانک مرکزی ایران در راستای این برنامه، افزایش یافته است. پیش از این رئیس کل بانک مرکزی از افزایش ۳۷ درصدی ذخایر طلا بانک مرکزی طی سال ۱۴۰۳ خبر داده بود. در حال حاضر اخبار دقیقی از میزان ذخایر طلای ایران در دسترس نیست، با این حال بر اساس برخی گزارش‌ها ذخایر طلای بانک مرکزی ایران بیش از ۳۰۰ تن برآورد شده است.
از کنترل تورم تا افزایش خرید طلا
معضل تورم یکی از اساسی‌ترین موضوعات مورد بررسی در اقتصاد ایران است. اقتصاد ایران دهه‌هاست با تورم مزمن درگیر است و شهریور ماه شصت و یکمین ماه متوالی بود که تورم نقطه به نقطه بیش از ۳۰ درصد ثبت شد. عوامل اصلی ایجاد روند تورم در اقتصاد ایران به عوامل کوتاه‌مدت و بلندمدت طبقه‌بندی می‌شود. به عقیده کارشناسان، اصلی‌ترین عامل افزایش تورم درکوتاه‌مدت نوسانات نرخ ارز و مهم‌ترین عامل بلندمدت آن، تامین پولی کسری بودجه دولت است. بانک مرکزی به عنوان اصلی‌ترین متولی کنترل نرخ تورم، همواره در تلاش است اقدامات و سیاستگذاری‌های خود را در جهت تقویت ثبات مالی و ارزی کشور و افزایش اثربخشی سیاستگذاری‌های پولی تنظیم کند. با در نظر گرفتن این تصویر جامع از اقتصاد ایران، در کنار تحریم‌های بین‌المللی و نوسانات درآمدهای ارزی، یکی از راهکارهای تقویت توان بانک مرکزی در مقابله با ریسک‌های احتمالی، افزایش ذخایر طلا است.
طبق گفته مقامات بانک مرکزی، این نهاد سیاستگذار و تنظیم گر دو سالی است که سیاست افزایش ذخایر طلا را در پیش گرفته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد، طی این مدت بسیاری از بانک‌های مرکزی در مسیر افزایش ذخایر طلا حرکت کرده‌اند. به طوری که طی سه سال اخیر، بانک‌های مرکزی هر سال ۱۰۰۰ تن طلا به دارایی‌های خود افزوده‌اند که به طور قابل‌توجهی بالاتر از میانگین سالانه ۴۰۰ تا ۵۰۰ تن در دهه گذشته است. افزایش ریسک‌های ژئوپلتیک، مهم‌ترین دلیل شتاب گرفتن روند انباشت طلا توسط بانک‌های مرکزی طی سال‌های اخیر، شناخته می‌شود. آخرین آمار ها، نشان می‌دهد آمریکا با بیش از ۸۰۰۰ تن طلا، بیشترین ذخایر طلا را در میان بانک های مرکزی جهان دارد. کشور های آلمان، روسیه و چین به ترتیب در رتبه های بعدی دارندگان بیشترین ذخایر طلا هستند./ دنیای اقتصاد