20 کشور از کمیسیون اتحادیه اروپا خواستند تا بازگرداندن افغان‌هایی که به طور غیرقانونی در اروپا اقامت دارند، چه به‌صورت داوطلبانه و چه به اجبار عملی شود، طرحی که شامل مذاکره با طالبان نیز می‌شود.
بیست کشور اتحادیه اروپا در نامه‌ای خطاب به «ماگنوس برونر»، کمیسر امور داخلی و مهاجرت این اتحادیه، گرد هم آمده‌اند تا به کمیسیون اروپا فشار بیاورند راه‌هایی برای بازگرداندن شهروندان افغان که به طور غیرقانونی در اروپا زندگی می‌کنند، یا به صورت داوطلبانه یا به اجبار، بیابند. به گفته «آنلین وان بوسویت»، وزیر پناهندگی و مهاجرت بلژیک، این اقدام روز شنبه ۱۸ اکتبر اعلام شد.
بسیاری از کشورهای اتحادیه اروپا می‌گویند که عدم توانایی در اخراج افغان‌ها، حتی آنهایی که مرتکب جرم و جنایات شده‌اند، به دلیل نداشتن توافق‌نامه رسمی بازگشت با افغانستان تحت حاکمیت طالبان از سال ۲۰۲۱ میلادی به این سو، تهدیدی برای امنیت کشورهای اتحادیه اروپا است و «اعتماد عمومی به سیاست پناهندگی» را تضعیف می‌کند.
این ابتکار، به رهبری « آنلین وان بوسویت»، وزیر پناهندگی و مهاجرت بلژیک، از حمایت ۱۹ کشور دیگر اتحادیه اروپا برخوردار است: اتریش، بلژیک، بلغارستان، قبرس، جمهوری چک، استونی، فنلاند، آلمان، یونان، مجارستان، ایرلند، ایتالیا، لیتوانی، لوکزامبورگ، مالت، هلند، نروژ، لهستان، اسلواکی و سوئد.
آنها از کمیسیون اتحادیه اروپا می‌خواهند تا بازگرداندن افغان‌ها را در اولویت دستور کار خود قرار دهد که شامل مذاکره با حکومت طالبان برای توافق بر سر سیاست بازگرداندن مهاجران نیز می‌شود.
«وان بوسویت» پیشنهاد داده است که به «فرونتکس» ( آژانس مرزی اتحادیه اروپا) در سازماندهی و حمایت از بازگشت‌های داوطلبانه نقش قوی‌تری داده شود.
در بحث بازگشت‌های اجباری این طرح آمده است تا بازگرداندن افغان‌هایی که خطرناک یا مجرم شناخته می‌شوند با همکاری کمیسیون، سرویس اقدام خارجی اروپا (EEAS) و کشورهای عضوی که مایل به همکاری هستند، در اولویت قرار گیرد.
از زمان سقوط کابل در سال ۲۰۲۱ میلادی تاکنون به دست طالبان، تنها کشوری که طالبان را به عنوان دولت قانونی افغانستان به رسمیت شناخته است، روسیه بوده است. با این حال و بنا بر گزارش‌ها، آلمان به رهبری دولت محافظه‌کار فردریش مرتس، به توافقی با طالبان در خصوص بازگرداندن افغان‌ها نزدیک شده است.
قصد آلمان برای مشروعیت بخشیدن به طالبان در ازای اخراج مهاجران افغان
اتباع افغانستان دومین گروه بزرگ پناهجویان در آلمان را تشکیل می‌دهند. دولت مرتس در ماه ژوئیه گذشته در پرواز اخراج ۸۱ افغان را اخراج کرد و امیدوار است که سایر کشورهای اروپایی نیز از این روند پیروی کنند.
با این حال، اقدامات آلمان قبلاً توسط سازمان ملل متحد مورد انتقاد قرار گرفته است، چرا که به گفته راوینا شمداسانی، سخنگوی آژانس پناهندگان سازمان ملل متحد افغانستان همچنان در فهرست کشورهایی است که بازگرداندن اتباع آن، توصیه نمی‌شود.
عارف جمال، از دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد (OHCHR) می‌گوید: «ما همچنان در حال مستندسازی نقض حقوق بشر در افغانستان هستیم.»