خراسان: رشد قابل توجه نرخ جهانی طلا در یک سال گذشته در کنار تورم بالا، بسیاری از افراد را بر آن داشته تا با اهدافی مثل سرمایه گذاری و جلوگیری از اثر منفی تورم بر سرمایه هایشان به سمت خرید طلا بروند. هرچند حباب موجود در قیمت سکه طلا و هزینه های اضافه ای مثل اجرت ساخت طلا ، سود و مالیات در خرید طلای زینتی باعث شده تا عمده افراد با هدف سود بیشتر به سمت خرید طلای آبشده بروند.
حسن خرید طلای آبشده این است که یا صرفا به نرخ گرم طلای ۱۸ عیار خرید و فروش می شود و یا حداکثر یک تا ۲ درصد سود برای فروشنده به همراه دارد، این در حالی است که طلای زینتی مستعمل اگر اجرت و مالیات هم نداشته باشد حداقل شامل ۷ درصد سود به علاوه قیمت خام طلا می شود که خود این مسئله موید علت اقبال خریداران به سمت طلای آبشده است، البته بازار پر پیچ و خم طلای آب شده نیز خود چالش هایی برای خریداران به همراه دارد، عدم تخصص خریداران در تشخیص عیار واقعی این طلا باعث شده تا برخی سودجویان با استفاده از همین مسئله اقدام به کلاهبرداری کنند.
این روزها خرید و فروش طلای آبشده آن قدر باب شده که پای آن حتی به سایت های آگهی نیز رسیده است. کافی است با یک جست و جوی ساده در این پلتفرم ها با انبوهی از آگهی های فروش طلای آبشده مواجه شوید؛ گرچه برخی از آن ها حداقل در آگهی این ادعا را دارند که هم فاکتور معتبر دارند و هم طلایشان «انگ» دارد، مثل موردی که یک قطعه طلای آبشده ۳۳ گرمی را برای فروش گذاشته بود و شماره انگ قابل جست و جو در سامانه دریافت جواب عیارسنجی های استان های خراسان داشت. همچنین برای فروش آن یک درصد سود دریافت می‌شد و دارای فاکتور هم بود. اما جالب بود که آگهی هایی هم پیدا می شدند که با بیان این که سود نمی گیریم و صرفا با قیمت تابلو طلای آبشده مان را می فروشیم از ارائه فاکتور معتبر هم خودداری می کردند.
یکی از همین آگهی ها برای فروش ۲۵ گرم طلا که حدود ۲۸۰ میلیون تومان می شود نوشته بود؛ «بیست و پنج گرم به قیمت تابلو، با فاکتور برید بخرید دو درصد می کشه روش من به قیمت تابلو می دم» این در حالی است که مهم ترین شاخصه ای که طلا را بدل به گزینه ای جذاب برای سرمایه گذاری کرده است نقدشوندگی آن است. چرا اگر کسی می تواند طلای خود را با ارائه فاکتور و دو درصد سود بفروشد این کار را نمی کند؟ بدیهی است که در مواجهه با چنین آگهی می توان فهمید که یک جای کار می لنگد.
به مشتری خانگی طلای آبشده نمی فروشیم
برای بررسی بهتر ماجرا نیز به تعدادی از طلافروشی های سطح شهر مشهد سر زدم. ابتدا به فروشگاهی رفتم که طلای آبشده می فروخت. در این فروشگاه به فروشنده گفتم که ۲۰ گرم طلای آبشده می خواهم و آمده ام تا قیمت آن را سوال کنم که فروشنده این گونه پاسخ داد: ما اجازه نداریم که طلای آبشده را به کسی غیر از سازندگان طلا بفروشیم. پس از این که پاسخی مشابه را از چند مغازه دیگر هم شنیدم به یک طلافروشی خرده فروش رفتم و با معرفی خودم به عنوان خبرنگار درباره رواج خرید و فروش طلای آبشده سوال کردم. این فروشنده در پاسخ گفت: ما که اجازه خرید و فروش طلای آبشده را نداریم و این کار غیرقانونی است. اما خودمان زمانی که طلای تولید شده را از بنکدار خریداری می کنیم به همان مقدار طلای آبشده را آن هم از فروشندگان مطمئنی که سال هاست آن ها را می شناسیم با انگ مشخص و فاکتور معتبر خریداری می کنیم و به بنکدار می دهیم. با تمام محکم کاری ها و شناختی که میان ما و همکارانمان وجود دارد این طلا مجدد آب شده، عیار سنجی می‌شود و ما هم تا لحظه آخر استرس این مسئله را داریم، حالا نمی دانم چطور عده ای که تخصصی هم در این حوزه ندارند به برخی آگهی ها و فروشندگان بی نام و نشان اعتماد می کنند.
بررسی عیار واقعی طلای آبشده برای مردم عادی ممکن نیست
یوسف تقی زادگان رئیس اتحادیه صنف فروشندگان و سازندگان طلا، جواهر و نقره مشهد با اشاره به دلیل نهی مردم از خرید طلای آبشده به «خراسان رضوی» می گوید: اول این که آزمایشگاه های ما هنوز به حد استاندارد نرسیده اند که بخواهیم به آن ها بگوییم آبشده به مردم بدهید. دوم این که خرید و فروش طلای آبشده توسط مردم عادی و خارج کردن آن از چرخه، تولید را با مشکل مواجه کرده است. وی می افزاید: نکته ای که در بحث خرید و فروش طلای آبشده در بین رسته های مختلف داخل صنف طلافروشی وجود دارد این است که این طلای آبشده ظرف ۲۴ تا ۴۸ ساعت داد و ستد آن انجام می شود و سپس هم به کارگاه می رود و آب می شود تا دوباره مورد استفاده قرار گیرد و در همین زمان کوتاه عیار آن سنجیده می شود. اما مردم زمانی که این طلا را خریداری می کنند آن را نگه می دارند تا مثلا ۶ ماه یا یک سال بعد آن را بفروشند. تازه به این شرط که این طلا انگ مشخص داشته باشد باز هم برای فروش بعدی باید مجدد ذوب بشود و با انگ جدید به فروش برسد حالا اگر این طلا ناخالصی داشته باشد خود آن فرد متضرر خواهد شد.
تقی زادگان ادامه می دهد: نکته مهم بعدی این است که طلای ساخته شده با فاکتور سربرگ دار به مشتری ارائه می شود در حالی که این طلاهای آبشده که خارج از چرخه تولید طلا معامله می شوند روی فاکتور های بدون سربرگ معامله می کنند و آن مهری هم که دارد ملاک نیست. وی درباره پیگیری های انجام شده درباره آگهی های فروش طلا اظهار می دارد: بارها و به شدت این موضوعات را پیگیری کردهایم. نامه هایی که به پلیس فضای مجازی و دیگر نهادهای متولی زده ایم هم موجود است و اگر مواردی هم در داخل صنف خودمان مشاهده کرده ایم پیگیری شده و تعهد های لازم را از آن ها گرفته ایم که این کارهای غیرقانونی انجام نشود.