اعتماد: هر چه بيشتر از ابتداي سال جاري مي‌گذرد، رشد فزاينده قيمت مواد غذايي بيشتر و بيشتر مي‌شود و سبد غذايي مردم كوچك‌تر. اين وضعيت را آمارهاي مركز آمار ايران هم تاييد مي‌کند. از نگاه تحليلگران اقتصادي و فعالان بازار ، آنچه رشد تورم خوراكي‌ها را تشديد كرده است؛ عدم تخصيص به موقع ارز و نامناسب بودن توازن عرضه و تقاضا، بروز جنگ و ناترازي انرژي است. بررسي‌هاي ميداني خبرنگار اعتماد از فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي و سوپرماركت‌هاي سطح شهر نشان مي‌دهد كه بازار كالاهاي اساسي كشور در مهر‌ماه ۱۴۰۴ هم افزايشي است . يكي از دلايل اين افزايش گذشته از مشكلات كلان كمبود كالاهاي مهم از جمله برنج است . فعالان بازاربرنج مي‌گويند، كمبود عرضه برنج خارجي سبب افزايش قيمت اين محصول در بازار شده است كه اين موضوع بر روي افزايش قيمت برنج ايراني نيز تاثيرگذار بوده است.
در اين ميان قيمت برنج هندي از 500 هزار تومان در فروردين ماه ۱۴۰۴ به 770 هزار تومان در مهر ماه ۱۴۰۴ رسيده است كه با ۵۴ درصد رشد همراه شده، همچنين قيمت برنج4.5کیلویی ايراني نيز از 800 هزار تومان در فروردين ماه به يك ميليون و 944 هزار تومان رسيده كه رشد ۱۴۳ درصدي را تجربه كرده است، اما يكي از اقلامي كه با بيشترين رشد قيمتي همراه شده قند است كه از 45 هزار و 900 تومان در فروردين‌ماه به 89 هزار تومان در مهر‌ماه رسيده و با ۹۴ درصد رشد همراه شده است. همچنين قيمت لوبيا چيتي از ۳۶۵۰۰۰ تومان به ۴۶۵۵۰۰ رسيده و با رشد ۲۷.۴ درصدي همراه شده است و نرخ شكر هم از ۴۹۰۰۰ تومان به ۶۹۰۰۰ تومان رسيده و رشدي ۴۰ درصدي را تجربه كرده است.
افزايش قيمت گوشت قرمز و مرغ
ران گوسفندي از يك ميليون و صد هزار تومان در فروردين ماه ۱۴۰۴ به يك ميليون و 150 تا يك ميليون 170 هزارتومان در مهر‌ماه ۱۴۰۴ رسيده كه با ۶.۳۶ درصد رشد همراه شده است. قيمت مرغ نيز از 109 هزار تومان در فروردين ماه سال جاري به 148 هزار تومان در مهر ماه ۱۴۰۴ رسيده است كه با ۳۵.۷۸ درصد افزايش همراه شده است. قيمت تخم مرغ ۳۰ عددي نيز از شانه‌اي 100 هزار تومان به شانه‌اي 175 هزار رسيده و با ۱۶.۶۷ درصد رشد همراه شده است.
افزايش نسبي قيمت لبنيات و روغن
در بخش لبنيات، نيز نرخ برخي از محصولات مانند شير افزايش داشته است، همچنين در بازار حبوبات، نيز قيمت لوبيا‌چيتي و ساير اقلام همچنان بالا باقي مانده و به روند صعودي خود ادامه داده‌اند.
قيمت يك عدد بطري‌شير نيز از 34 هزار تومان به 44 هزار تومان رسيده و با ۲۹.۴ درصد رشد همراه شده است. قيمت روغن مايع سرخ كردني نيز از 82هزار تومان به 132 هزار تومان رسيده كه با ۶۱ درصد رشد همراه شده است. قيمت چاي بسته به نوع و كيفيت و منطقه كاشت آن متغير است. چاي در انواع سياه، سبز و سفيد عرضه و با قيمت‌هاي مختلفي فروخته مي‌شود. چاي دوغزال عطري ۵۰۰گرم (شيرنشان) در مهر ماه ۵۴۸ هزار تومان شده و چاي اقتصادي ۱۰ كيلويي نيز به ۱ ميليون و ۳۰۰ هزار تومان رسيده است.
پرش قيمت حبوبات
رضا كنگري، رييس اتحاديه بنكداران مواد غذايي تهران، نيز اخيرا در مورد افزايش قيمت و گراني برخي كالاهاي اساسي از جمله برنج به خبرگزاري ايسنا گفته است؛ در بخش برنج پاكستاني با افزايش قابل‌توجه قيمت مواجه شديم كه به دليل عدم واردات اين محصول و عرضه محدود آن بود و همين موضوع باعث كمبود و افزايش قيمت در بازار شده است. در حال حاضر قيمت برنج پاكستاني از ۱۲۰ تا ۱۷۰ هزار تومان در بنكداري‌ها نرخ‌گذاري شده است. اين افزايش قيمت بر قيمت برنج ايراني نيز تأثير گذاشته و برنج پرمحصول ايراني اكنون بين ۱۸۰ تا ۳۳۵ هزار تومان خريد و فروش مي‌شود. كنگري درباره رشد قيمت حبوبات نيز اعلام كرده كه لوبيا چيتي همچنان بين ۳۴۰ تا ۳۶۰ هزار تومان معامله مي‌شود. اما در مورد لوبيا قرمز به دليل كاهش كاشت و واردات كم، شاهد نوسان قيمتي بوده‌ايم و قيمت آن از ۱۷۰ هزار تومان به ۲۴۵ هزار تومان رسيده است. نخود نيز طي ۲۰ روز اخير از ۱۰۰ هزار تومان به ۱۴۰ هزار تومان افزايش يافته است. داود لپه‌چي، رييس انجمن حبوبات ايران نير اخيرا در يك نشست خبري با هشدار نسبت به تأمين بازار در نيمه دوم سال عنوان كرده است، ثبت سفارش ديرهنگام و با ميزان پايين و نيز عدم تخصيص ارز و دپوي محموله‌ها در گمرك التهاب بازار را كاهش نمي‌دهد.
سفره مردم باز هم كوچك‌تر شد
بر اساس گزارش مركز آمار ايران، نرخ تورم سالانه در شهريور‌ماه ۱۴۰۴ به ۳۷.۵ درصد رسيده است كه اين رقم براي دهك‌هاي پايين درآمدي حتي بالاتر است. امابا نگاهي دقيق‌تر به قيمت كالاهاي اساسي در بازار تهران، عمق چالش بيشتر آشكار مي‌شود. مركز آمار نيز با انتشار متوسط قيمت بيش از ۵۰ قلم مواد خوراكي پرمصرف در مناطق شهري كشور در شهريور‌ماه ۱۴۰۴ از رشد به‌طور متوسط ۶۶ درصدي قيمت‌ها در يك سال اخير خبر داده بود. افزايش قيمت اقلام اساسي از برنج گرفته تا گوشت و لبنيات، در حالي رخ داده كه حداقل حقوق كارگران تنها ۱۰ ميليون و ۳۹۰ هزار تومان در سال ۱۴۰۴ اعلام شده است و اين رشد قيمت‌ها نشان‌دهنده كاهش قدرت خريد و كوچك شدن سفره خانوار‌هاست. آنچه مسلم است كاهش واردات كالاهاي ضروري مانند برنج و حبوبات و چاي نتيجه‌اي جز افزايش قيمت‌ها نخواهد داشت. طولاني‌شدن فرآيندهاي اداري در تجارت خارجي و ثبت سفارش‌ها، سه پيامد اصلي «افزايش هزينه‌هاي مبادله»، «كاهش جذابيت بازار ايران براي شركاي خارجي» و «رشد بازار غيررسمي و قاچاق» را به همراه دارد.
