از دیروز یعنی سه‌شنبه 14 اکتبر (22 مهر) مایکروسافت دیگر پشتیبانی رایگان استاندارد برای ویندوز 10 ارائه نخواهد کرد. خبری بد برای میلیون‌ها کاربری که هنوز روی رایانه و لپ‌تاپ‌های خود از آن استفاده می‌کنند.
مطابق آخرین آمارها هنوز حدود ۴۰ درصد از کاربران ویندوز در سراسر جهان از ویندوز ۱۰ استفاده می‌کنند، با وجود آن‌که نسخه جایگزین آن یعنی ویندوز ۱۱ در سال ۲۰۲۱ معرفی شده است.
اما این قطع پشتیبانی به چه معناست و چه خطراتی را متوجه کاربران خواهد کرد؟
چه اتفاقی برای ویندوز ۱۰ می‌افتد؟
از تاریخ ۱۴ اکتبر ۲۰۲۵ مایکروسافت دیگر به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری رایگان، اصلاحات امنیتی و پشتیبانی فنی برای رایانه‌های دارای ویندوز ۱۰ ارائه نخواهد داد.
این یعنی سیستم‌ها همچنان کار می‌کنند، اما با گذر زمان، به‌تدریج در برابر ویروس‌ها و بدافزارها آسیب‌پذیرتر می‌شوند چرا که باگ‌ها و حفره‌های امنیتی تازه همچنان ظهور خواهند کرد.
مایکروسافت می‌گوید سیستم جدیدتر، یعنی ویندوز ۱۱، «به‌طور پیش‌فرض با الزامات امنیتی امروزی سازگار است».
خطر چیست؟
اگر کاربران ویندوز هیچ اقدامی نکنند، ممکن است هدف حملات هکری قرار گیرند؛ به‌ویژه آن دسته از هکرهایی که از آسیب‌پذیری‌های گسترده سوءاستفاده می‌کنند.
در هر جای دنیا که باشید، ادامه استفاده از ویندوز ۱۰ شما را در معرض خطر حملات سایبری، سرقت داده‌ها و کلاه‌برداری‌های اینترنتی قرار می‌دهد.
لیزا باربر، سردبیر مجله «ویچ‌تک»، در این خصوص می‌گوید: «مجرمان سایبری افراد را هدف قرار می‌دهند، از ضعف‌ها سوءاستفاده می‌کنند و می‌خواهند داده‌های شما را بدزدند.»
چگونه می‌توان خطر را کاهش داد؟
ساده‌ترین کار، ارتقا به ویندوز ۱۱ است، آن هم به طور رایگان.
اگر رایانه‌تان کمتر از چهار سال عمر دارد، به احتمال زیاد می‌تواند ویندوز ۱۱ را اجرا کند. برای اطمینان، مشخصات دستگاه خود را بررسی کنید. حداقل نیازهای ویندوز ۱۱ عبارت‌اند از: ۴ گیگابایت رم و ۶۴ گیگابایت حافظه ذخیره‌سازی و تراشه امنیتی موسوم به « تی‌پی‌ام.۲ » (ماژولی که اطلاعات امنیتی را در چیپ جداگانه‌ای ذخیره می‌کند، مشابه گوشی‌های هوشمند جدید).
مایکروسافت ابزار رایگانی دارد که بررسی می‌کند آیا رایانه ویندوز ۱۰ شما از ویندوز ۱۱ پشتیبانی می‌کند یا نه.
اگر سخت‌افزار لازم برای ویندوز ۱۱ را ندارم چه کنم؟
اگر هیچ کاری نکنید، در معرض خطر بدافزارها و نفوذهای امنیتی قرار می‌گیرید.
یک گزینه این است که در طرح به‌روزرسانی امنیتی تمدیدشده یک‌ساله مایکروسافت ثبت‌نام کنید که تا ۱۳ اکتبر ۲۰۲۶ از سیستم شما محافظت می‌کند.
این به شما یک سال دیگر فرصت می‌دهد تا برای پایان پشتیبانی برنامه‌ریزی کرده و جایگزین مناسبی پیدا کنید.
اگر وارد ویندوز ۱۰ با حساب مایکروسافت شوید، ثبت‌نام رایگان است. در غیر این صورت باید ۳۰ دلار (به‌علاوه مالیات) بپردازید یا ۱۰۰۰ امتیاز پاداش مایکروسافت استفاده کنید.
آیا جایگزینی برای ویندوز ۱۱ وجود دارد؟
بله. سیستم‌عامل‌های دیگر هم می‌توانند تجربه امنی برای رایانه‌هایی فراهم کنند که توان اجرای ویندوز ۱۱ را ندارند.
یکی از گزینه‌ها نصب لینوکس است؛ خانواده‌ای از سیستم‌عامل‌های رایگان که در نسخه‌ها یا «توزیع‌های» مختلف عرضه می‌شوند.
پیش از نصب، حتما همه فایل‌های خود را در یک حافظه خارجی یا فضای امن دیگر پشتیبان بگیرید، چون نصب لینوکس ممکن است داده‌ها را پاک کند یا دسترسی به آن‌ها را دشوار سازد.
یکی از محبوب‌ترین و کاربرپسندترین نسخه‌های لینوکس اوبونتو است که رایگان، متن‌باز و همراه با به‌روزرسانی‌های امنیتی ارائه می‌شود.
برای نصب آن، فقط به یک فلش یو‌اس‌بی نیاز دارید و راهنمای گام‌به‌گام آن در سایت رسمی‌اش موجود است. با این حال توجه داشته باشید که همه نرم‌افزارهای ویندوز نسخه لینوکسی ندارند.
گزینه دیگر، اگر بیشترِ کارهایتان از طریق مرورگر انجام می‌شود، استفاده از سیستم عامل کروم فلکس (ChromeOS Flex) است؛ نسخه‌ای سبک از سیستم‌عامل گوگل که برای برخی رایانه‌ها رایگان قابل نصب است.
با این حال ابتدا باید بررسی کنید مدل رایانه‌تان پشتیبانی می‌شود یا نه، سپس طبق دستورالعمل گوگل آن را با استفاده از فلش یو اس بی نصب کنید.
خرید رایانه جدید
اگر رایانه شما نه ویندوز ۱۱ را پشتیبانی می‌کند و نه توان نصب لینوکس یا سیستم عامل کروم را دارد، گزینه دیگر خرید یک رایانه جدید با ویندوز ۱۱ است.
بسیاری از فروشندگان طرح‌های تعویض ارائه می‌دهند: دستگاه قدیمی شما را برای بازیافت تحویل می‌گیرند و تخفیفی برای خرید مدل جدید می‌دهند.
همچنین می‌توانید رایانه‌های دست دوم و نوسازی‌شده ویندوز ۱۱ را با قیمت پایین‌تر تهیه کنید./ یورونیوز