آرمان امروز: مدیر گروه مرکز مطالعات بینالمللی انرژی وین گفت: این امکان هم وجود دارد که اسراییل میانجی عبور نفت روسیه به بازارهای اروپا یا مدیترانه باشد. چنین اقدامی ممکن است که نقشه و جغرافیای ژئوانرژی بخش مهمی از نفت جهان را تغییر دهد. البته این برنامه نیازمند سرمایهگذاری بالا در تامین زیرساختها است. ترمینالها، بنادر و لولهگذاری، نیازمند سرمایهگذاری و زمان است.
فریدون برکشلی درباره نقش نفت در اقدمات جنگطلبانه اسرائیل اظهار داشت: اسرائیل در سرزمینی با وسعتی کمتر از ۲۱ هزار کیلومتر مربع و جمعیت ۹ میلیون نفر واقع شده که فاقد منابع طبیعی و زیرزمینی قابل اعتنا منجمله نفت است. البته در سالهای اخیر تولید گاز عمدتا از مناطق ساحلی و فلات قاره سرعت گرفته، به طوریکه اکنون صادرات گاز هم دارد. ذخایر گاز طبیعی در اطراف مرزهای سرزمین اشغالی با سوریه و لبنان هم وجود دارد. با توجه به موقعیت ژئوپلیتیکی، امنیت تامین انرژی کانون دکترین اقتصادی-انرژی این منطقه را تشکیل میدهد.
نقش نفت در جنگهای اسرائیل
وی افزود: در مورد نقش نفت در تامین مالی اسرائیل باید گفت، تعرفهای بر روی واردات و صادرات نفت و گاز وضع نشده اما مالیات اندکی بر روی تولید و توزیع فراوردههای نفتی برقرار است که رقم بالایی را تشکیل نمیدهد. البته با توجه به اینکه نفت و گاز و انرژی در فرایندهای متعددی کاربرد دارند، درآمدهای دولت به صورت غیرمستقیم، کسب میشود و رقم آنها را نمیتوان مشخصا تعیین کرد. در عین حال باید توجه داشت که شدت انرژی (oil intensity) در اقتصاد اسراییل پایین است و در سطح کشورهای صنعتی است. به عبارتی اقتصاد اسراییل برای تولید مقدار معینی از کالا و خدمات، مصرف نفت بالنسبه کمی دارد.
افزایش ۳۳ درصدی واردات نفت در اسرائیل
مدیر گروه مرکز مطالعات بینالمللی انرژی وین درباره مبادی دریافت انرژی اسرائیل گفت: بر پایه گزارش بلومبرگ در طی سه ماهه دوم ۲۰۲۵، اسراییل ۳۴۵ هزار بشکه نفتخام و ۸۶ هزار بشکه در روز فراورده وارد کرده که نسبت به زمان مشابه در سال ۲۰۲۴، نزدیک به ۳۳ درصد افزایش داشته است. با توجه به اینکه نفت و فراوردههای نفتی در تحرکات نظامی و عملیات جنگی کاربرد دارد، افزایش چشمگیر واردات نفت و فراورده، نسبت به دوره مشابه سال قبل نشان از آمادهسازی نظامی این رژیم برای افزایش امنیت امنیت انرژی و پشتیبانی لجستیک برای جنگ با جمهوری اسلامی بود.
آذربایجان؛ تامینکننده اصلی انرژی تلآویو
وی تاکید کرد: این رژیم از منابع متعددی نفت خود را تامین میکند. از سال ۲۰۲۰، یکپنجم واردات نفتخام این اسرائیل از جمهوری آذربایجان خریداری میشد. اما بعد از آغاز جنگ غزه، اسراییل نزدیک به ۵۰ درصد از نفت خام خود را از آذربایجان وارد کرده است. اسراییل قراردادهای طویلمدت با امریکا، برزیل و کشورهای غرب افریقا، به ویژه گابن دارد. تعداد زیادی از شرکتها دستاندرکار تامین و خرید و فروش نفت و فراوردههای نفتی برای اسراییل هستند. در عین حال معاملهگران اسراییلی هم خود در معاملات نفتی در خاورمیانه، روسیه و سایر کشورها، فعالیت دارند. دو پالایشگاه اسراییل میتوانند طیف گستردهای از انواع نفت خام را پالایش کنند. پالایشگاه بازان (bazan) واقع در بندر حیفا، جدید و مدرن است و میتواند طیف گستردهای از انواع نفت خام را پالایش کند و فراوردههای متنوعی پالایش و تولید میکند.
اعراب به اسرائیل نفت نمیدهند
برکشلی درباره نقش اعراب در تامین انرژی اسرائیل تصریح کرد: هیچیک از کشورهای عرب عمده تولیدکننده نفت در خاورمیانه، در میان تامینکنندگان نفت اسراییل دیده نمیشوند. احتمالا چنانچه مواردی هم باشد، از طریق صادرات مجدد و مبادی صادراتی متفاوتی انجام میشود. بازار اسراییل هم برای تولیدکنندگان عمده خلیجفارس جذاب محسوب نمیشود. در هر صورت نفت یک فعالیت بینالمللی است. معاملهگران در اقصی نقاط جهان به فعالیت مشغولند. در یک معامله نفتی، گاهی تعداد زیادی افراد و شرکتها از چندین ملیت در حال فعالیت هستند.