وزیر نفت از کشف ذخایر جدید گاز و نفت در کشور خبر داد. گفته می‌شود کشف ذخایر بزرگ گازی و نفتی میدان «پازن» که در جنوب استان فارس قرار گرفته است، به کمک جبران ناترازی انرژی کشور در سال‌های آینده خواهد آمد. به گفته وزیر نفت، ذخایر این میدان 10 هزار میلیارد فوت‌مکعب گاز است که عدد قابل ملاحظه‌ای است.
اما در خصوص اکتشافات میادین گازی و نفتی باید به یک نکته توجه داشت: بسیاری از میادین کشف شده در کشور، به دلیل عدم توان توسعه و نبود سرمایه‌گذاری و استفاده از فناوری‌های پایین، نتوانسته‌اند نقش مهمی در تولید و رفع ناترازی ایفا کنند. اکتشاف میادین جدید در شرایطی می‌تواند خبر خوبی محسوب شود که برای توسعه و سرمایه‌گذاری در آن میادین نیز برنامه‌ریزی صورت گیرد. به هر روی پازن می‌تواند فصل تازه‌ای را در روایت انرژی ایران آغاز کند.
کشف پازن با ۱۰ تریلیون فوت‌مکعب گاز (۷ تریلیون قابل برداشت)، یادآور روزگار طلایی اکتشافات دهه ۱۹۷۰ است. اما آنچه پازن را از کشف‌های گذشته متمایز می‌کند، نه تنها حجم ذخایر، بلکه زمانه متفاوتی است که در آن متولد شده است. در دوره‌ای که جهان در حال گذار از سوخت‌های فسیلی است، این اکتشاف می‌تواند پیوندی میان منبع و مدیریت، کشف و توسعه پایدار باشد.
میدان پازن پس از هشت سال توقف در فعالیت‌های اکتشافی کشف شده است. حجم گاز درجا حدود ۱۰ تریلیون فوت‌مکعب برآورد می‌شود که با ضریب بازیافت ۷۰ درصدی، نزدیک به ۷ تریلیون فوت‌مکعب گاز قابل برداشت خواهد بود. کارشناسان عنوان می‌کنند که این رقم معادل تولید ۱۷ تا ۱۸ سال یک فاز از میدان پارس جنوبی است.
وزارت نفت اعلام کرده که قرارداد توسعه واگذار شده و برداشت اولیه تا اواخر ۲۰۲۸ یا اوایل ۲۰۲۹ آغاز می‌شود. شرکت ملی نفت ایران مجری پروژه است و در صورت گشایش فضای بین‌المللی، همکاری با شرکت‌های خارجی نیز در دستور کار قرار دارد. اما چالش‌ها کم نیستند: تحریم‌ها، دسترسی به فناوری‌های نوین حفاری و سرمایه‌گذاری سنگین مورد نیاز (برآورد ۵ تا ۱۰ میلیارد دلار) را دشوار کرده‌اند. با این حال، پازن فرصتی است تا ایران بار دیگر توان مهندسی و مدیریتی خود را در میادین گازی بسنجد؛ تجربه‌ای که از پارس جنوبی تا امروز، همچنان سرمایه‌ای بی‌بدیل برای کشور به شمار می‌رود. با وجود تمامی مشکلات، همان‌گونه که ایران در سال‌های تحریم توانست فازهای پارس جنوبی را به دست متخصصان خود به بهره‌برداری برساند، پازن نیز می‌تواند صحنه تازه‌ای از اعتماد به توان داخلی و ابتکار فناورانه باشد.
اکتشافات جدید
برای حل ناترازی انرژی
وزیر نفت درباره کشف ذخایر بزرگ گازی و نفتی میدان «پازن» در جنوب استان فارس می‌گوید: «این میدان با افزایش ذخیره ۱۰ هزار میلیارد فوت‌مکعب گاز، می‌تواند نقش مهمی در جبران ناترازی انرژی کشور در سال‌های آینده ایفا کند.»
محسن پاک‌نژاد در گفت‌وگو با خبرنگار شانا اظهار کرد: «بر اساس اقدام‌های انجام‌شده در حوزه اکتشاف میدان پازن در ناحیه جنوبی استان فارس و در امتداد شمال استان بوشهر ذخایر جدید کشف شده است.»
او با بیان اینکه میدان پازن در فاصله حدود ۲۱ کیلومتری شهر جم (استان بوشهر) واقع شده و بر اساس اقدام‌های اکتشافی، ذخایر گازی درجای کشور را ۱۰ هزار میلیارد فوت‌مکعب افزایش داده است، افزود: «پس از توقف حدود ۸ ساله فعالیت‌های اکتشافی در این میدان، عملیات اکتشاف روی چاه دوم دوباره از سر گرفته شد. به‌طوری‌که حفاری چاه دوم اکتشافی چندی پیش به پایان رسید و بر اساس آزمایش‌های انجام‌شده روی این چاه، به این دستاورد قابل‌توجه دست یافته‌ایم.»
وزیر نفت تصریح کرد: «برای اینکه بتوانیم تصور و تجسم درستی از حجم بزرگ ذخایر کشف‌شده در میدان گازی و نفتی پازن به دست آوریم، باید بگویم این میدان ۱۰ تریلیون فوت‌مکعب ذخایر گاز جدید دارد که اگر ضریب بازیافت ۷۰ درصد را در میدان‌های گازی کشور لحاظ کنیم، به عدد برداشت ۷ هزار میلیارد فوت‌مکعب می‌رسیم که معادل ۷ هزار روز تولید یک فاز پارس جنوبی است که حدود ۱۷ تا ۱۸ سال تولید یک فاز پارس جنوبی گاز دارد، از این رو عدد قابل‌ملاحظه‌ای است.»
آغاز عملیات اجرایی میدان پازن؛ به‌زودی
پاک‌نژاد با اشاره به اینکه قرارداد توسعه میدان گازی و نفتی پازن واگذار شده است و به‌زودی شاهد آغاز عملیات اجرایی آن خواهیم بود، تصریح کرد: «برآورد می‌شود حدود ۴۰ ماه آینده، امکان برداشت از این میدان فراهم شود.»
وی با بیان اینکه نکته قابل‌توجه درباره این میدان آن است که برای اولین بار، در ادامه عملیات اکتشافی، همکارانم در مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران در عملیات حفاری وارد لایه‌ای افقی شده‌اند که دست‌کم ۲۰۰ میلیون بشکه نفت خام در خود جای داده است، افزود: «بدیهی است با مطالعات تکمیلی که در ادامه عملیات اکتشاف انجام می‌شود، احتمال دستیابی به حجم‌های بالاتری از ذخایر نیز وجود دارد.»
وزیر نفت اظهار کرد: «جمهوری اسلامی ایران دومین دارنده ذخایر گاز دنیاست و اضافه شدن این ذخایر می‌تواند کمک خوبی به پوشش ناترازی‌های موجود در سال‌های آتی کند که دستاورد عظیمی است.»