مصادره ویلای 8000 متری مربوط به پرونده چای دبش بار دیگر توجه‌ها را به بدهکاران بانکی کلان جلب کرده است؛ افرادی که سال‌ها میلیاردها تومان از شبکه بانکی دریافت کرده و هنوز بدهی‌های آن‌ها بازپرداخت نشده است.
چند روز پیش قوه قضاییه اعلام کرد که ویلایی ۸ هزار متری از اکبر رحیمی دارآباد متهم ردیف اول پرونده چای دبش که به نام یکی از کارمندان کرده بود به نفع دولت ضبط شده است.
شرکت دبش سبز گستر یکی از متخلفان بانکی است که در سال‌های اخیر توانسته مبالغ هنگفتی از بانک‌ها تسهیلات دریافت کند که بر اساس اطلاعات رسیده بانک مرکزی و نهادهای نظارتی در حال بررسی روند اعطای این وام‌ها و وضعیت بازپرداخت آن هستند.
این شرکت در حال حاضر فقط به بانک اقتصاد نوین بیش از ۹۶۰ میلیارد تومان بدهی دارد.
اما این شرکت تنها شرکت با بدهی سنگین به بانک‌ها نیست. آمارهای تسهیلات کلان غیرجاری بانک مرکزی پر است از اسامی افراد و شرکت‌هایی هر فصل نام آن‌ها در آمارهای تسهیلات مشکوک الوصول و بدهی معوق بانک‌ها می‌آید و جای آن‌ها در جداول ثابت است.
از جمله این اسامی، اسم العقیلی است که در آمارهای تسهیلات کلان غیر جاری بانک پارسیان و در آخرین بروزرسانی این امارها یعنی خرداد ماه آمده است.
نام کامل او محمد سعید العقیلی است و گفته شده تاجری اماراتی است. اولین بار نامش در سال ۹۰ در رسانه‌ها مطرح شد و بعدها با عنوان ابربدهکار بانکی بیشتر درباره او نوشته شد. در مناظره سال ۱۴۰۹ اسم او یکی از ۱۱ اسمی بود که عبدالناصر همتی رئیس وقت بانک مرکزی در مناظره بر روی کاغذ نوشت و به شهید رئیسی داد.
خردادماه ۱۴۰۰ سخنگوی قوه قضاییه گفت که العقیلی سال ۹۵ فوت کرده است اما در مورد بدهی او به درستی شفاف‌سازی انجام نشد.
حالا هم بعد از چند سال با وجود اینکه نام او به عنوان بدهکار بانکی در آمارها می‌آید اما مشخص نیست چه کسی قرار است بدهی او را بپردازد.
در حال حاضر بدهی العقیلی به بانک پارسیان بیش از ۱۳ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان است که تماما در دسته مشکوک الوصول قرار گرفته است که ممکن است به بانک برنگردد.
فرد دیگری که بدهی کلان به شبکه بانکی دارد و همچون بقیه پای ثابت آمارهای تسهیلات کلان غیر جاری است سامان مدلل است.
پرونده او نیز در دهه ۹۰ بر سر زبان‌ها افتاد آخرین اطلاعات منتشر شده بانک مرکزی در خصوص بدهکاران کلان بانک‌ها نشان می‌دهد، سامان مدلل یکی از افراد خانواده مدلل به عنوان ذی نفع واحد در ۱۹ فقره وام از بانک سرمایه گرفته و در حال حاضر هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان به بانک سرمایه بدهی دارد.
از سال ۱۴۰۱ که بانک مرکزی آمار ابربدهکاران بانکی را منتشر می‌کند نام سامان مدلل هر فصل در بین بدهکاران وجود دارد.
در بانک سرمایه افراد دیگری هم هستند که وامهای بدهی هزاران میلیاردی دارند و تاکنون آن را پرداخت نکرده‌اند. از جمله این افراد حسین هدایتی با بیش از ۵ هزار میلیارد تومان بدهی و محمدرضا جهانبانی با بیش از ۳ هزار میلیارد تومان هستند که بدهی این افراد نیز در دسته مشکوک الوصول قرار دارد.
حالا انتشار اخبار بازپرداخت تسهیلات مربوط به چای دبش این امید را ایجاد کرده که بقیه ابربدهکاران بانکی که سال‌ها بدهکاری آن‌ها در سیستم بانکی باقی مانده هم بازگردد.
اما موضوع مهمتر مسئله نظارت بانک مرکزی بر بانک‌ها است تا از قفل شدن منابع بانکی در دست عده‌ای خاص و بدون وثائق لازم جلوگیری شود. چرا که در برخی موارد بانک‌ها بدون وثیقه و در برخی موارد هم افراد و مدیران بانکی با سوء استفاده از جایگاهشان تسهیلات خارج از عرف را پرداخت کرده‌اند که با نظارت بانک مرکزی میزان تخلفات به میزان زیادی کاهش خواهد یافت./ فارس