افزایش قطعی های برق موجب افزایش تقاضا برای خرید موتور برق شده است؛ این در حالی است که قیمت های بالا و آگاهی نداشتن از ویژگی های یک موتور برق مناسب، مشکلاتی را برای خریداران به وجود آورده است. افزایش قطعی های برق به روزی دو ساعت آن هم در گرمترین روزهای سال باعث شده است بسیاری از افرادی که به علت نگهداری بیمار یا کسب و کارشان دچار مشکل می شوند و در تمام طول روز نیازمند استفاده از برق هستند، به خرید موتورهای برق رو بیاورند.
موتور برق هایی که قیمت های بالایی هم دارند و اتفاقا حرفهای بسیاری درباره کیفیت و میزان بازدهی آنها هم در میان فروشندگان و مردم رد و بدل می شود؛ اما با تمام این موارد، بازار داغی دارند. همین بهانه ای شد تا به صورت میدانی وضعیت بازار فروش موتورهای برق در مشهد را بررسی کنیم.گرمای شدید هوا در میانه روز شاید باعث نشده بود که حضور مردم در خیابان ها کمرنگ شود اما می شد دید که گرمای مغازه ها و خاموشی چراغ های راهنمایی و رانندگی حاصل از قطعی برق که موجب بی نظمی در خیابان شده بود، احتمالا با هم دست به یکی کرده بودند که حرص مردم را دربیاورند. وارد مغازه ای در خیابان ۱۷ شهریور مشهد شدم که تعدادی موتور برق در ویترین قرار داده بود. از فروشنده قیمت یک موتور برق مناسب برای مصرف خانه را سوال کردم که گفت: برای مصرف خانه بهتر است ۳ تا ۴ کیلو واتی ببری. من مدل ۳.۵ کیلوواتی دارم که مدل استارتی آن ۱۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و مدل هندلی آن هم ۱۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان قیمت دارد.
به فروشگاه دیگری رفتم و این بار قیمت یک موتور برق با سوخت گاز را از فروشنده سوال کردم که پاسخ داد: مدل گازی از ۸۵ میلیون تومان به بالاست. برندها هم خیلی با هم تفاوت ندارند مهم این است که سیم پیچ آن مس باشد یا آلومینیومی و مسلما مس گران‌تر است. اگر روی موتور برق زده باشد ۳ کیلو وات اما سیم پیچ آن آلومینیومی باشد ۲ کیلو وات هم برق نمی دهد. مدل های اینورتردار هم صدای کمتری دارد و هم سبک تر است ولی بیشتر برای روشنایی و مصارف سبک استفاده می‌شود و برای کارهایی مثل جوشکاری مناسب نیست.
فقط مسی!
به فروشگاه دیگری رفتم که صاحب مغازه در سایه درخت نشسته و مشغول تعمیر یک موتور برق بود. از او درباره تاثیر سیم پیچ مس یا آلومینیومی بر میزان برقدهی موتور برق سوال کردم که فروشنده گفت: ما الان مدلی داریم از برندهای خوب بازار که ۳.۵ کیلووات برق می دهد و سیم پیچ آن صد در صد مس است. سنسور اخطار روغن دارد و جنس خوبی است و حدود ۳۰ میلیون تومان قیمت دارد.
اما مشابه همین مدل که توضیح دادم اگر برندهای متفرقه تهیه کنید بین ۲۰ تا ۲۲ میلیون تومان قیمت دارد ولی ۳ کیلووات برق نمی دهد چون سیم پیچ آلومینیومی دارد. برخی هم برای تعمیر که آن را می آورند ما باز میکنیم و میبینیم که سیم پیچ آلومینیومی دارد اما به مشتری به اسم سیم پیچ مس فروخته اند. از او درباره تغییرات قیمت ها هم پرسیدم که گفت: در این یکی دو ماه اخیر حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد قیمت های موتور برق افزایش داشته است. علت هم این است که با افزایش قطعی های برق تقاضا برای این کالا زیاد شده است. خب برخی هستند که بچه کوچک دارند یا مریض در خانه نگهداری می کنند و مجبورند که در تمام طول روز برق داشته باشند.
کارشناسان چه می گویند؟
یک کارشناس حوزه برق استان نیز درباره این که شهروندان کدام موتوربرق را برای مصارف خانگی و یا مغازه ها تهیه کنند، می گوید: موتوربرق های جدیدی وارد بازار شده که هم با گازشهری، گاز کپسول و بنزین کار می کند و برای یک مغازه یا یک خانه یک موتور برق ۵ کیلوواتی مناسب است؛ این موتور برق برای استفاده یک آپارتمان دارای یخچال، فریزر، تلویزیون، کامپیوتر و کولر آبی مناسب خواهد بود.
بازار را رصد خواهیم کرد
بخشعلی بیاتی قله زو، معاون بازرسی و حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان هم در پاسخ به سوال خبرنگار خراسان مبنی بر چگونگی امکان پیگیری تخلفات در حوزه فروش موتور برق ها می گوید: برای کالایی که خریداری می‌شود، فروشنده آن باید مشخصات کامل کالا از نوع آن گرفته تا برند و وضعیت آن را تمام و کمال در فاکتور لحاظ کند؛ ولی این که بخواهد در فاکتور فروش فنی بنویسد با سیم پیچی مس یا آلومینیومی اصلا مرسوم نیست؛ یعنی رویه ای نیست که بتوانیم بگوییم در بازار اتفاق می افتد.
مگر این که در فاکتور قید شود که این کالا به عنوان کالایی با سیم پیچ مس فروخته شده و بعدا اگر مشخص شود که سیم پیچی آن آلومینیومی بوده است، می توان برخورد کرد. وی می افزاید: در حوزه قیمتی هم پیگیری می کنیم یا بر مبنای قرارداد فروش آن مثلا اگر قرارداد فروشی داشته باشد که در آن قید شده باشد کالا با سیم پیچی مس است و بعد مشخص شود سیم پیچی آن آلومینیومی بوده است ما به التفاوت آن اگر تاثیری در قیمت داشته باشد را می‌توان با عنوان تخلف پیگیری کرد. بیاتی با اشاره به تشدید نظارت ها بر این بازار می افزاید: تا الان بحث قیمت این کالا مورد توجه نبوده که افزایش تقاضای مصرف برای آن به وجود آمده است، اما از حالا به بعد در دستور کار ما قرار خواهد گرفت و فروشندگان این صنف را هم تحت نظارت قرار می دهیم تا اجحافی در حق مصرف کنندگان ایجاد نشود.