چند روز قبل خبری در رسانه‌ها منتشر شد مبنی بر اینکه ارائه گواهی سلامت روان به‌عنوان یکی از شرایط الزامی و اصلی دریافت گواهینامه رانندگی در کشور است اما روز گذشته سردار سید تیمور حسینی فرمانده پلیس راهور فراجا این موضوع را رد و اظهار کرد بر اساس مقررات و آیین‌نامه‌های جاری، ارائه گواهی سلامت روان برای دریافت یا تمدید گواهینامه رانندگی الزامی نیست و فقط در موارد خاص و با تشخیص تخصصی، ارجاع به روان‌پزشک یا روان‌شناس انجام می‌شود.
بی‌تردید رانندگی از جمله کارهایی است که باید ملزومات آن نیز رعایت شود. به عنوان مثال وقتی داشتن گواهی سلامت چشم امری ضروری است تأیید وضعیت سلامت روان راننده نیز از مهمترین موارد محسوب می‌شود. چه بسا راننده‌ای که به لحاظ روانی در شرایط پایدار و سلامت نیست، به مراتب از راننده‌ای که دید واضحی ندارد، خطرناک‌تر است. بارها در خیابان‌ها شاهد حرکات مخاطره‌آمیز رانندگانی بوده‌ایم که تصور می‌شده بر اثر مصرف مشروبات الکلی یا مواد مخدر این‌گونه رانندگی می‌کنند اما در معاینات مشخص شده وی از سلامت روان و تمرکز ذهنی برخوردار نبوده و جان خود و دیگران را به خطر انداخته است. بر اساس آیین‌نامه صدور انواع گواهینامه‌های رانندگی که توسط هیأت وزیران تصویب شده و آخرین اصلاحات آن در دسترس است، ارائه گواهی سلامت روان به‌عنوان یکی از شرایط اصلی دریافت گواهینامه رانندگی در کشور الزامی است. طبق ماده ۳ این آیین‌نامه، متقاضیان گواهینامه باید علاوه بر معاینات جسمی و بینایی‌سنجی، گواهی سلامت روانی خود را از مراکز پزشکی صلاحیت‌دار که مورد تأیید وزارت بهداشت و سازمان پزشکی قانونی هستند، دریافت و ارائه کنند.
هرچند سردار سید تیمور حسینی فرمانده پلیس راهور فراجا ارائه گواهی سلامت روان برای دریافت یا تمدید گواهینامه رانندگی را در حال حاضر شرطی الزامی ندانسته اما وی در ادامه اظهار کرده چنانچه در معاینات اولیه، پزشک به مورد مشکوکی در زمینه سلامت روان یا رفتار متقاضی برخورد کند، فقط در آن صورت، فرد به متخصصان روان‌پزشکی و روان‌شناسی مستقر در کمیسیون‌های پزشکی معتمد فراجا ارجاع داده می‌شود و هیچ الزامی برای بررسی روان‌پزشکی همه متقاضیان وجود ندارد.
وی همچنین افزوده که تمام معاینات پزشکی متقاضیان صدور یا تمدید گواهینامه‌های رانندگی توسط پزشکان معتمد بهداد فراجا انجام می‌شود و این افراد پزشکانی هستند که دوره‌های تخصصی لازم در زمینه بررسی سلامت جسمی و روانی را گذرانده‌اند و صلاحیت قانونی انجام این ارزیابی‌ها را دارند. تمام فرآیندهای ارزیابی سلامت متقاضیان گواهینامه با تکیه بر اصول علمی، سازوکارهای مشخص قانونی و رعایت حقوق شهروندی انجام می‌شود و مردم نباید نسبت به مراجعات غیرضروری یا مراحل خارج از مسیر رسمی، دغدغه داشته باشند.
تأثیر سلامت روان رانندگان در کاهش تصادفات
در همین رابطه سرهنگ رابعه جوانبخت رئیس اداره تصادفات تهران نیز به« ایران »می‌گوید: «به طور حتم بررسی سلامت روان و بهره‌مندی از آن به عنوان یکی از الزامات گرفتن گواهینامه تأثیر بسزایی در کاهش تصادفات خواهد داشت. در نظر داشته باشید وقتی یک راننده پشت فرمان خودرو نشسته که مشکلات روانی دارد در واقع خودش می‌تواند در لحظه به عنوان یک عامل مخاطره‌آمیز عمل کند. در بسیاری از مواقع شاهدیم که افراد به خاطر کنترل نکردن رفتارهای شان و مشکلات روحی و روانی هم در بحث تصادفات و هم تبعات بعد از آن ،مرتکب آثار زیان باری شوند.»
رئیس اداره تصادفات پایتخت در ادامه می‌افزاید: «متأسفانه گاه مشاهده می‌شود افرادی که هم سلامت روان داشته‌اند و هم رانندگی درستی انجام داده‌اند قربانی رانندگانی شده‌اند که سلامت روان نداشته‌اند. چنین افرادی هم در بالا بردن میزان تصادفات نقش دارند و هم رفتارهای هنجارشکنانه داشته و توجه چندانی به قوانین نمی‌کنند.»
سرهنگ جوانبخت در پاسخ به این سؤال که اگر تا این اندازه موضوع مهم است چرا تاکنون به این مؤلفه در گرفتن گواهینامه توجه نشده، می‌گوید: «البته این موضوع از ابتدا جدی گرفته شده بود اما با توجه به تغییرات در همه حوزه‌ها و به روزرسانی‌ها در این مقوله، موارد مرتبط با سلامت روان مورد بررسی بیشتر قرار گرفته و با بروز‌رسانی آن بحث توجه به این موضوع دوباره در خبرها آمده است. در حالی که در بین همکاران ما این مسأله تازگی ندارد و اگر برای مأمور صادرکننده گواهینامه مسجل شود که متقاضی از سلامت روان برخوردار نیست قطعاً گواهینامه به وی اعطا نخواهد شد.»