هفته گذشته دولت مبلغ 1000 میلیارد تومان برای اسکان موقت خانواده‌هایی که منازل آنها در جنگ 12 روزه آسیب دیده بود تخصیص داد. همچنین با تصویب دولت در تهران نهاد مسئول بازسازی واحدهای آسیب دیده و اسکان خانوارها، شهرداری تهران و در استان‌هایی که در زمان جنگ به آنها حمله شده، استانداری‌ها مسئول بازسازی شده‌اند.
بر اساس تصمیم اتخاذ شده و به دستور رئیس‌جمهوری «فرآیند احداث، مرمت و مقاوم‌سازی واحدهای آسیب‌دیده با سازوکاری شفاف، مشخص و در کوتاه‌ترین زمان ممکن، بدون تحمیل کمترین پیچیدگی اداری به آسیب‌دیدگان در تهران به شهرداری تهران و در سایر استان‌ها به استانداران با مشارکت همه دستگاه‌های ذیربط واگذار شد. همچنین مقرر شده تا برنامه‌ریزی عملیات اجرایی احداث واحدهای خسارت‌دیده، از این هفته به‌طور رسمی آغاز شود.
بر اساس این گزارش، کار ارزیابی آسیب به واحدهای مسکونی شروع شده و 400 هزار واحد برای ساخت یا بازسازی شناسایی شده و پرونده برای آنها تشکیل شده است.
مانع بزرگ بازسازی
موضوع مهم برای شروع آواربرداری و بازسازی، حضور مالک و رضایت آنان است اما برخی مالکان تاکنون به شروع آواربرداری رضایت نداده‌اند که این مانع موجب عقب افتادن شروع آواربرداری شده است. علت اصلی مخالفت مالکان، این است که آنها از باقی ماندن اموال خود زیر آوار نگرانند.
به منظور سرعت بخشی به بازسازی در شهر تهران که بیشترین خسارت واحدهای مسکونی نیز در این شهر ثبت شده است، چهار استان معین در نظر گرفته شده است.
در خصوص روند بازسازی، علی نصیری رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران از پرداخت کمک‌هزینه اجاره به مستأجرانی که خانه‌های آنها در حملات اخیر آسیب دیده است، خبرداد.
وی با اشاره به وقوع اصابت در حدود ۴۵ نقطه خارج از محدوده‌های نظامی در کوچه‌ها و خیابان‌های تهران، گفت: «این حملات منجر به بروز خسارات گسترده‌ای در منازل مسکونی شده که برخی از آنها به طور مستقیم مورد اصابت قرار گرفته‌اند و تخریب‌های جدی به بار آمده است.»
نصیری ادامه داد: «خانه‌هایی که به طور مستقیم یا غیرمستقیم آسیب دیده‌اند، در درجات مختلف دچار مشکل شده‌اند. شهرداری تهران با همکاری دیگر دستگاه‌های مسئول برای استفاده از امکانات شهرداری تهران برای اسکان آسیب‌دیدگان وارد عمل شده است.»
وی گفت: «هتل‌های متعلق به شهرداری برای این منظور در نظر گرفته شده‌اند. هم‌اکنون ۹ هتل برای اسکان اضطراری در اختیار آسیب‌دیدگان قرار گرفته است. تا الان ۲۲۴ خانواده شامل ۶۶۲ نفر در این هتل‌ها اسکان داده شده‌اند و هر تعداد دیگری از آسیب‌دیدگان نیز که نیاز به اسکان داشته باشند، از این خدمات بهره‌مند خواهند شد.»
رئیس سازمان مدیریت بحران افزود: «علاوه بر موضوع اسکان، هماهنگی‌هایی برای جلوگیری از سردرگمی مردم بین دستگاه‌های مختلف انجام شده است. با همکاری بنیاد مسکن، وزارت راه و شهرسازی و دیگر دستگاه‌ها، تصمیم گرفته شد که شهرداری‌های مناطق مسئولیت پرداخت کمک‌هزینه مسکن را برعهده بگیرند.»
نصیری اعلام کرد:« بر اساس این تصمیم، از امروز ۱۷ تیرماه، پرداخت کمک‌هزینه اجاره مسکن آغاز خواهد شد. این کمک‌هزینه متناسب با اجاره‌بهای هر منطقه و تا سقف ۱۰۰ متر مربع پرداخت می‌شود تا خانواده‌ها بتوانند تا زمان بازسازی منازل خود، سرپناه مناسبی داشته باشند.»
وی همچنین خاطرنشان کرد: «سازوکارهایی برای جبران خسارات اموال داخل منازل و جایگزینی وسایل آسیب‌دیده نیز با همکاری دولت در حال برنامه‌ریزی و اجرا است.»
روند بازسازی
رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، درباره روند بازسازی خانه‌های آسیب‌دیده ناشی از حوادث اخیر اعلام کرد:«اگر بازسازی را به چند دسته تقسیم کنیم، یک دسته خانه‌هایی هستند که فقط شیشه و فریم پنجره‌شان آسیب دیده است. این بخش از بازسازی همین حالا توسط شهرداری مناطق در حال انجام است و برنامه‌ریزی شده که تا پیش از پایان تیرماه، هیچ خانه‌ای در تهران باقی نماند که از این بابت مشکل داشته باشد. دسته دوم خسارت‌های متوسط هستند که در آنها سازه اصلی ساختمان آسیبی ندیده، اما بخش‌هایی مانند یک دیوار، سرویس بهداشتی یا اتاق خواب دچار آسیب شده‌اند. این موارد تحت عنوان پایدارسازی شناخته می‌شوند. از اینجا به بعد سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران به ما ملحق می‌شود و مسئولیت تأیید ایمنی این واحدها را بر عهده می‌گیرد. بر اساس این تأییدیه‌ها، اقدامات بازسازی انجام می‌شود؛ چه در مورد پایدارسازی، چه مقاوم‌سازی.»
رئیس سازمان مدیریت بحران افزود: «در خصوص واحدهایی که باید تخریب و نوسازی شوند نیز همه این موارد در چهارچوب یک سازوکار مشخص پیش خواهد رفت تا مردم نیازی به پیگیری و دوندگی برای دریافت پروانه ساخت نداشته باشند. اگر کسی بخواهد خودش نسبت به مقاوم‌سازی واحد مسکونی‌اش اقدام کند، دریافت پروانه برای او رایگان و با سرعت بالا انجام خواهد شد.»
نصیری همچنین به تصویب یک لایحه حمایتی توسط شورای اسلامی شهر تهران اشاره کرد و گفت: «شورای اسلامی شهر تهران یک لایحه ۱۷ ماده‌ای را با تغییرات اندکی تصویب کرد تا با همراهی مردم در این مسیر گام برداشته شود. در فرآیندی که طی آن به مردم به صورت موقت ودیعه مسکن داده می‌شود و اسکان موقت پیدا می‌کنند، در پایان این دوره، کلید خانه‌شان حتی اگر قدیمی‌ساز هم باشد به شکل نوساز به آنها تحویل خواهد شد.»
وی در ادامه توضیح داد شهروندانی که خانه‌شان آسیب دیده است، با چهار روش خسارت را می‌توانند اعلام کنند.
به گفته نصیری، در تمامی نقاطی که آسیب‌دیدگی رخ داده، بنرهای آبی رنگ با عنوان «گروه جهادی حامی» نصب شده که حاوی یک آدرس و یک شماره تماس است.
شماره درج‌شده روی بنرها به دستگاه‌های متولی در مناطق مختلف تهران متصل است و به صورت شبانه‌روزی شهروندان پاسخ دریافت می‌کنند. همچنین در حدود ۱۷ نقطه از شهر تهران، چادرهایی برپا شده و نمایندگان سازمان مدیریت بحران به صورت فیزیکی در این مکان‌ها حضور دارند. مدیران بحران مناطق ۲۲گانه در سوله‌های بحران ساکن هستند و پاسخگوی نیازهای شهروندان در این زمینه خواهند بود.
نصیری در پایان تأکید کرد:«همه تلاش ما این است که فرآیند بازسازی و ایمن‌سازی با سرعت، دقت و کمترین زحمت برای شهروندان پیش برود و مردم در سریع‌ترین زمان ممکن به خانه‌های نوساز و ایمن خود بازگردند.»