روز گذشته بازارهای جهانی از نوسانات مربوط به روز‌‌‌‌های آغاز تنش بین ایران و اسرائیل فاصله گرفتند. در توضیح کاهش نوسانات بازار، برخی استدلال کردند که اثر شوک جنگ از بازارها خارج‌شده و تنها در صورت ورود سایر کشورها یا اخلال در زنجیره تامین جهانی، شوک بلندمدتی بر بازارها وارد خواهدشد.
کارشناسان در پیش‌بینی‌های بلندمدت تاثیر سیاست‌های ایالات‌متحده، دادههای اقتصادی و خرید بانک‌های مرکزی را لحاظ کردند. در این میان، نسیم نیکلاس طالب، نویسنده مشهور، ضمن نقد سیاست‌های دولت ترامپ، تغییر نگاه بازار به دلار آمریکا را یکی از دلایل رشد قیمت طلا برشمرد. همچنین بانک گلدمنساکس پیش‌بینی جدید از قیمت طلا تا پایان سال‌های ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ ارائه کرد.
تحولات بازار جهانی
در معاملات روز چهارشنبه، قیمت طلا با کاهش اندکی مواجه شد و به سطح ۳۳۸۱ دلار در هر اونس رسید؛ این در حالی است که سرمایه‌گذاران در آستانه تصمیم‌گیری بانک‌مرکزی آمریکا در مورد سیاست‌های پولی، از ورود به معاملات بزرگ خودداری کردند. قیمت معاملات آتی طلا در آمریکا اندکی کاهش‌یافت. در همین‌حال، شاخص دلار نیز در نزدیکی کف سه‌‌‌‌ساله خود قرار دارد و به دلیل سیاست‌های اخیر ایالات‌متحده، همچنان در مسیر نزولی بلندمدت قرار دارد. در بازار سایر فلزات گرانبها نیز نوساناتی مشاهده شد. در همین راستا، نقره تا اواسط روز گذشته با بیش از ۰.۲درصد افزایش به ۳۷دلار و ۲۳سنت رسید. پلاتین و پالادیوم نیز به شاهد رشد جزئی بودند.
به گفته تحلیلگران بانکANZ، درحالی‌که تنش‌های خاورمیانه، به‌ویژه درگیری‌های موشکی بین ایران و اسرائیل وارد ششمین روز خود شد، سرمایه‌گذاران همچنان تحولات ژئوپلیتیک را زیرنظر داشتند، با این‌حال برخی دیگر از کارشناسان اظهار کردند؛ اثر شوک ناشی از تنش‌های نظامی اخیر، از بازارهای جهانی خارج‌شده و تا زمانی جنگ بر روی زنجیره تامین اقتصاد جهانی اثرگذار نباشد، تاثیر بلندمدتی بر بازارها نخواهد داشت. کارشناسان همچنین افزودند؛ اثر درگیری‌های خاورمیانه بر بازارها، در صورت ورود سایر کشورها به جنگ، بیشتر خواهدشد. هم‌‌‌‌زمان، دادههای اقتصادی آمریکا از جمله کاهش فروش خرده‌‌‌‌فروشی، تولید صنعتی و بازار مسکن، احتمال کاهش نرخ بهره توسط فدرال‌‌‌‌رزرو در ادامه سال‌را تقویت کرد، با این‌حال انتظار می‌رفت که فدرال‌‌‌‌رزرو در نشست خود در شامگاه روز گذشته نرخ بهره را بدون تغییر حفظ کند، ولی توجه بازارها به پیش‌بینی‌های جدید این نهاد درباره وضعیت اقتصادی و نرخ‌های آتی معطوف بود.
به‌طور کلی، نرخ بهره با قیمت طلا رابطه عکس و با شاخص دلار رابطه مثبت دارد. در صورت کاهش نرخ بهره فدرال‌‌‌‌رزرو، هزینه استقراض دلار کاهش‌یافته و در واقع قیمت اجاره دلار آمریکا کاهش می‌‌‌‌یابد. در مقابل، کاهش نرخ بهره می‌تواند هزینه فرصت نگهداری دارایی‌های بدون بهره مانند فلزات گرانبها را کاهش دهد و خرید آنها را به‌صرفه‌تر کند. بانک گلدمنساکس پیش‌بینی کرد؛ قیمت طلا تا پایان سال۲۰۲۵ به ۳۷۰۰ دلار و تا میانه ۲۰۲۶ به ۴هزار دلار در هر اونس برسد؛ این رشد ناشی از خرید گسترده بانک‌های مرکزی و افزایش سرمایه‌گذاری در ETFها پس از کاهش احتمالی نرخ بهره خواهد بود. در این میان، ذخایر صندوق سرمایه‌گذاری SPDR Gold Trust به‌عنوان بزرگ‌ترین صندوق طلای جهان، روز سه‌شنبه ۰.۴درصد افزایش‌یافت و به ۹۴۵.۹۴تن رسید.
موضع نسیم طالب مقابل ترامپ
نسیم نیکولاس‌طالب، نویسنده و اقتصاددان، در گفت‌وگویی با بلومبرگ موضعی تند علیه سیاست‌های اقتصادی آمریکا اتخاذ کرده‌است. او معتقد است؛ با وجود آن که دلار آمریکا همچنان‌واحدی مناسب برای قیمت‌گذاری و انجام مبادلات است، اما طلا در عمل به ارز ذخیره جهانی تبدیل شده‌است. به گفته او، ذخیره‌سازی طلا توسط بانک‌های مرکزی جهان و تغییر رفتار در بازارها موید همین روند است. به عقیده طالب، سیاست‌های دولت ترامپ از جمله اعمال تعرفه و محدودیت‌های مهاجرتی، همچون «تخریب عمدی کشتی» است. به باور او، این سیاست‌ها نهتنها غیرمنطقی بلکه بدون تخصص و با درک ناقص از پیامدهای بلندمدت اجرا می‌شوند. او با اشاره به نرخ پایین بیکاری(۴درصد) در آمریکا می‌پرسد: «در چنین شرایطی تعرفه‌‌‌‌گذاری چه معنایی دارد؟ آیا می‌خواهیم کسب‌وکارهای با ارزش‌افزوده بالا را به سمت فعالیت‌هایی با ارزش‌افزوده پایین بکشانیم؟»
او این اقدام را معادل آن دانست که از یک جراح بخواهند هفته‌ای یک روز خیابان را جارو کند. از دیگر نگرانی‌های مهم طالب، افزایش بی‌‌‌‌رویه بدهی دولت آمریکاست. او هشدار داد؛ با توجه به نرخ‌های بهره کنونی، حفظ وضع موجود بار مالی زیادی را به بودجه تحمیل می‌کند. این بدهی فزاینده در کنار کاهش جایگاه دلار به‌عنوان ذخیره ارزی، به‌نظر او، تهدیدی جدی برای اقتصاد آمریکاست. طالب همچنین گفت؛ برخلاف تصور عمومی، درک مردم از «ریسک» نهتنها بهبود نیافته بلکه بدتر شده‌است. مردم اغلب «نویز» را با «سیگنال» اشتباه می‌گیرند و در همین‌راستا، مدل‌های اقتصادی ناکارآمد روزبه‌روز بیشتر در تحلیل‌ها استفاده می‌شوند. در موضوع مهاجرت نیز او نگاهی انتقادی داشت. طالب گفت ساختار اقتصاد آمریکا به‌شدت وابسته به نیروی کار ارزان مهاجر است و در صورت محدود‌شدن آن، هم قیمت‌ها افزایش خواهد یافت و هم فشار بر اقشار پایین‌‌‌‌دست بیشتر می‌شود. اوافزود: «در نبود روبات‌های ارزان‌‌‌‌قیمت، فعلا نمی‌توان به‌جایگزینی مهاجران با فناوری امیدوار بود. در پایان، طالب با طعنه به برخی وعده‌‌‌‌های مقامات دولتی همچون افزایش بهره‌‌‌‌وری به‌‌‌‌کمک هوش مصنوعی، آنها را غیرواقعی دانسته و آن را با باور به بابانوئل مقایسه کرد. از نظر او، این سیاست‌ها بدون بررسی پیامدهای ثانویه اتخاذ‌شده‌اند و ممکن است آثار فاجعه‌‌‌‌باری بر اقتصاد آمریکا داشته‌باشند.
ریچارد لترمن، مدیر پرتفوی در شرکت مدیریت داراییReSolve، تاکید کرد؛ روند صعودی قیمت طلا در شرایط کنونی به دلیل تضعیف ارزش دلار و نگرانی از افزایش بدهی دولت‌ها همچنان ادامه‌دار خواهد بود. او اشاره کرد؛ طلا در سال‌جاری نسبت به تمام ارزهای اصلی، از جمله دلار آمریکا، رکوردهای تازه‌‌‌‌ای را ثبت کرده‌است. این افزایش در حالی رخ‌داده که کنگره آمریکا در حال بررسی لایحه‌‌‌‌ای است که با کاهش مالیات‌‌‌‌ها و افزایش هزینه‌های دولت، بدهی عمومی را تا حدود ۴تریلیون دلار بالا می‌برد. لترمن این روند را نشانه‌‌‌‌ای از بی‌‌‌‌برنامگی ایالات‌متحده برای کنترل کسری‌بودجه خود دانست. او هشدار داد؛ ادامه چنین سیاست‌هایی، دولت‌ها را وادار به چاپ پول بیشتر می‌کند که ممکن است وارد چرخه‌‌‌‌ای از تورم بالا و رشد اقتصادی پایین شود. او افزود در شرایط «سلطه مالی» که سیاست‌های پولی تحت‌تاثیر بدهی‌های سنگین قرار می‌گیرند، طلا می‌تواند به‌عنوان دارایی مستقل و بدون تعهد، نقشی کلیدی ایفا کند.
طلا برخلاف ارزهای رایج، بدهی هیچ‌‌‌‌کس نیست و به همین‌دلیل برای بانک‌های مرکزی جذاب است. او همچنین اشاره کرد؛ در حال‌حاضر طلا تنها یک‌درصد از کل سبد سرمایه‌گذاری جهان را تشکیل می‌دهد، اما انتظار می‌رود که با افزایش نگرانی‌ها، این سهم رشد کند. او تاکید کرد؛ نهتنها طلا، بلکه بیت‌کوین نیز به‌دلیل همین نگرانی‌ها به بالاترین قیمت تاریخی خود یعنی بالای ۱۰۰هزار دلار رسیده‌است، چراکه سرمایه‌گذاران به‌دنبال حفظ ارزش دارایی خود در‌برابر تضعیف پول‌های ملی هستند. این پول‌ها که بدون هیچ پشتوانه‌‌‌‌ای تحت‌انحصار بانک‌های مرکزی خلق می‌شوند طی ماه‌های اخیر محبوبیت خود را در بین نهاد‌‌‌‌های سرمایه‌گذاری از دست داده‌اند. در همین راستا، شرکت ReSolve اخیرا یک صندوق سرمایه‌گذاری جدید با نام RSSX ETF راه‌اندازی‌کرده که ترکیبی از سهام آمریکا، طلا و بیت‌کوین را ارائه می‌دهد. این صندوق طوری طراحی‌شده که با هر یک دلار سرمایه‌گذاری، هم‌‌‌‌زمان معادل یک دلار سهام و یک دلار از استراتژی ترکیبی طلا و بیت‌کوین را پوشش دهد. این ترکیب به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که بدون چشم‌‌‌‌پوشی از دارایی‌های سنتی خود، در‌برابر کاهش شاخص‌های ارزی محافظت شوند.
دادههای جدید از آمریکا
در بحبوحه تصمیم‌گیری برای نرخ بهره فدرال‌‌‌‌رزرو، توجه سیاستگذاران پولی به دادههای اقتصادی بیشتر می‌شود. داده‌ها نشان‌دادند که قیمت واردات آمریکا در ماه مه بدون تغییر باقی‌ماند. بر اساس دادههای منتشرشده توسط وزارت کار آمریکا در روز سه‌شنبه، قیمت کالاهای وارداتی به ایالات‌متحده در ماه مه نسبت به ماه قبل تغییری نداشت. اقتصاددانانی که درنظرسنجی وال‌استریت‌ژورنال شرکت کرده‌بودند، انتظار داشتند که قیمت‌ها در این ماه ۰.۱درصد کاهش یابد؛ این در حالی است که در ماه آوریل، قیمت واردات ۰.۱درصد افزایش‌یافته بود. قیمت واردات در نقطه خروج از مبدا (پیش از ورود به آمریکا) ثبت می‌شود و به همین‌دلیل شامل هزینه‌های گمرکی مانند تعرفه‌هایی که اخیرا توسط دولت ترامپ اعمال‌شده‌اند، نمی‌شود. طبق اعلام وزارت کار، قیمت سوخت وارداتی در ماه مه ۴درصد کاهش داشته‌است که کاهش بیشتری نسبت به افت ۲.۶درصدی در ماه آوریل بوده و عمدتا ناشی از پایین‌آمدن قیمت نفت و گاز طبیعی در آن بازه زمانی بوده‌است.
بازار کار ضعیف برای فارغ‌‌‌‌التحصیلان
به گزارش وال‌‌‌‌استریت ژورنال، بازار کار ایالات‌متحده با وجود آشفتگی‌‌‌‌های اقتصادی، همچنان پایدار به‌نظر می‌رسد، اما برای فارغ‌‌‌‌التحصیلان جوان، شرایط به‌شدت نامطلوب است. نرخ بیکاری عمومی در آمریکا حدود ۴درصد است، اما برای فارغ‌‌‌‌التحصیلان جدید دانشگاهی(۲۰ تا ۲۴ ساله‌‌‌‌ها) این نرخ به ۶.۶درصد در یک سال‌منتهی به ماه مه رسیده که بالاترین سطح در دهه‌اخیر (به‌‌‌‌جز دوران همه‌‌‌‌گیری) است. در مقابل، افراد ۳۵ تا ۴۴ساله با مدرک دانشگاهی، تنها ۲.۲درصد بیکاری را تجربه کرده‌اند که نشان از فاصله روزافزون بین جوانان و افراد باتجربه در بازار کار دارد. فدرال‌‌‌‌رزرو شهر نیویورک نیز در گزارشی هشدار داده بود که وضعیت شغلی فارغ‌‌‌‌التحصیلان جدید به‌ویژه در سه‌‌‌‌ماهه اول سال‌جاری به‌طور محسوسی بدتر شده‌است.
کاهش کلی در روند استخدام، مهم‌ترین عامل این بحران به‌شمار می‌رود. شرکت‌ها در وضعیت فعلی تمایلی به استخدام افراد بی‌‌‌‌تجربه ندارند، حتی در مشاغل ابتدایی. بسیاری از فرصت‌های شغلی سطح پایین در حوزه‌هایی مانند تکنولوژی و خدمات مالی کاهش‌یافته و شرکت‌ها با روی‌‌‌‌آوردن به هوش مصنوعی، از جذب نیروهای تازه‌‌‌‌وارد پرهیز می‌کنند. طبق داده‌ها، استخدام در مشاغل سطح پایین ۱۷درصد کاهش‌یافته و حتی در بخش‌هایی مانند سلامت، ساخت‌‌‌‌وساز و آموزش که هنوز در حال رشد هستند، فرصت‌ها محدودند، همچنین نرخ بیکاری برای فارغ‌‌‌‌التحصیلان دبیرستانی ۱۸ تا ۱۹ساله که به دانشگاه نرفته‌‌‌‌اند، به ۱۴.۵درصد رسید. در ایالات‌متحده، بسیاری از جوانان، با وجود ده‌‌‌‌ها درخواست شغلی، پاسخی دریافت نکرده‌اند یا با تاخیرهای چندماهه در شروع کار مواجه شده‌اند. برخی نیز ترجیح داده‌اند موقتا از جست‌وجوی کار دست بکشند و به سفر یا استراحت بپردازند، چراکه چشم‌‌‌‌انداز روشنی در برابرشان نیست.
نگاه وال‌‌‌‌استریت به فدرال‌‌‌‌رزرو
بانک‌مرکزی آمریکا روز گذشته درخصوص تنظیم نرخ بهره جلسه داشت، اما توجه بازارها بیش از هر چیز به نمودار موسوم به «دات‌‌‌‌پلات» معطوف شده‌بود؛ نموداری که نشان می‌دهد ۱۹مقام بانک‌مرکزی انتظار دارند نرخ بهره در پایان سال‌چگونه باشد. این نمودار هر سه ماه منتشر می‌شود و اگرچه گمان می‌رود اطلاعات دقیقی بدهد، ولی تحلیلگران معتقدند توجه بیش از حد به آن، گمراه‌‌‌‌کننده است، زیرا تغییر یک یا دو نظر، کل پیش‌بینی میانه را جابه‌‌‌‌جا‌کرده و برداشت نادرستی از سیاست آتی فدرال‌‌‌‌رزرو به‌‌‌‌وجود می‌آورد. در نشست ژوئن ۲۰۲۴، درحالی‌که میانه پیش‌بینی‌‌‌‌ها تنها یک کاهش نرخ بهره را نشان می‌داد، فدرال‌‌‌‌رزرو بعدا یک‌درصد کامل نرخ بهره را کاهش داد. همین موضوع باعث‌شده برخی مقامات مانند نیل کاشکاری، از بی‌‌‌‌فایده‌بودن این پیش‌بینی‌‌‌‌ها گله کنند و بگویند بهتر است درباره روش‌های اطلاع‌‌‌‌رسانی بانک‌مرکزی تجدیدنظر شود. حتی پیشنهادهایی مطرح است که به‌‌‌‌جای میانه، فقط دامنه پیش‌بینی‌‌‌‌ها یا گرایش مرکزی (که مقادیر بالا و پایین را حذف می‌کند) منتشر شود تا دقت کاذب ایجاد نشود.
عامل دیگر در ابهام کنونی، تعرفه‌هایی است که دولت ترامپ اعلام کرده‌است. این تعرفه‌‌‌‌ها ممکن است باعث افزایش تورم شوند، ولی هنوز مشخص نیست اثر نهایی آنها بر اقتصاد چه خواهد بود. در چنین فضایی، فدرال‌‌‌‌رزرو قصد دارد دست نگه دارد و سطح نرخ بهره را تغییر ندهد. نگرانی اصلی آنها، انتظارات تورمی مردم و کسب‌وکارهاست؛ یعنی اینکه اگر همه انتظار افزایش قیمت داشته‌باشند، خود این انتظار به تورم منجر می‌شود. با وجود کاهش نسبی تورم، برخی شاخص‌ها نشان می‌دهد؛ انتظارات تورمی دوباره در حال افزایش است، در نتیجه فدرال‌‌‌‌رزرو نمی‌خواهد اشتباه سال۲۰۲۱ را تکرار کند. این نهاد در آن زمان، تورم را موقتی فرض کرد و دیر واکنش نشان‌داد. در مقابل، برخی مانند کریستوفر والر معتقدند؛ این‌بار شرایط فرق دارد؛ نه بازار کار داغ است و نه اقتصاد از محرک‌‌‌‌های مالی بزرگ بهره‌مند است، بنابراین افزایش قیمت‌ها اگر هم رخ دهد، دوام نخواهد داشت، اما در هر صورت، بانک‌مرکزی اکنون در تنگنای تصمیم‌گیری میان تورم بالقوه و ضعف بازار کار قرارگرفته و فعلا سیاست صبر و نظارت را درپیش گرفته‌است./ دنیای اقتصاد