شامگاه سه‌شنبه و روز چهارشنبه، حدوداً در 24 ساعت، دو قرارداد تقریباً به ارزش تقریبی 558 میلیون دلار در کشور منعقد شد. یکی در حوزه تلفن همراه و دیگری در حوزه فرودگاهی. یکی از سوی زیرمجموعه‌های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و دیگری در زیرمجموعه وزارت راه و شهرسازی.
مزایده ۲۵۸ میلیون دلاری
۱. قرارداد اول در واقع حاصل یک مزایده بود. مزایده باند ۳۶۰۰ تا ۳۸۰۰ مگاهرتزی برای اینترنت 5G که ۱۰ برابر سرعت بیشتری نسبت به اینترنت 4G کنونی دارد. مالک این باندها دولت است که می‌خواست حق استفاده از آن را به یک شرکت بدهد.
۲. ذکر این توضیح ضروری است که امواج رادیویی در یک طیف از ۳ کیلوهرتز تا ۳۰۰ گیگاهرتز تقسیم‌بندی می‌شوند. شما در حال حاضر رادیو ایران را روی طول موج ۹۰ مگاهرتز در خانه یا خودرو دریافت می‌کنید. ما از چه طول موجی حرف زدیم؟ ۳۶۰۰ تا ۳۸۰۰ مگاهرتز. هر چه هرتز بالاتر برود، می‌توان با سرعت بیشتری داده‌ها را منتقل کرد. بالاترین فرکانسی که تاکنون برای ارتباطات اینترنتی استفاده شده، فرکانس ۳۵۰۰ مگاهرتز است و حالا برای باند ۳۶۰۰ تا ۳۸۰۰ مگاهرتز مزایده برگزار شده بود.
۳. نتیجه مزایده برنده شدن رایتل و همراه اول بود. اما با چه جزئیاتی؟ محمد کشوری، کارشناس آی.تی در توئیتر خود جزئیات را این طور نوشته:
«دو تکه باند ١٠٠ مگاهرتزی بین ۳ اپراتور به مزایده گذاشته شد. رایتل که تنها ۴ درصد از بازار تلفن همراه سهم دارد، برای گرفتن ١٠٠ مگاهرتز فرکانس 5G با پیشنهاد قیمت عجیب ۱۴ همت (14هزار میلیارد تومان) در مزایده، ایرانسل را که ۴۳ درصد سهم بازار را دارد شکست داد (قیمت پیشنهادی رایتل بیش از ۵۰ درصد بالاتر از ایرانسل بود) همراه اول هم برای تکه باند دوم قیمت حدود ۸ همت (8هزار میلیارد تومان) پیشنهاد داد و برنده شد. یعنی مجموعاً اپراتورها حاضر شده‌اند با وجود پرداخت ۲۸درصد حق السهم از درآمد حاصل از 5G به دولت، در مجموع نزدیک ۲۲ همت هم به صورت پیش پرداخت برای فرکانس به خزانه بپردازند. (به عبارت دیگر یعنی ۲۵۸ میلیون دلار با دلار ۸۵ هزار تومانی)».
۴. اما باخت ایرانسل چه معنایی دارد؟ کشوری می‌نویسد:
«حالا ایرانسل با حدود ۵۰ میلیون مشترک اینترنت، باندی در محدوده ۳۶۰۰ تا ۳۸۰۰ مگاهرتز برای ارائه 5G ندارد. با این وضعیت فعلاً تکلیف حدود ۱۲۰۰ سایت 5G ایرانسل که پیشتر از این نصب شده در ابهام قرار می‌گیرد. البته ایرانسل ۶۰مگاهرتز در باند پایین‌تر از ۳۶۰۰ برای TD-LTE دارد اما استفاده از آن برای 5G نه در کوتاه‌مدت امکان‌پذیر است و نه قابل مقایسه با ١٠٠ مگاهرتز جدیدِ خالی رقبا.»
۵. البته همه چیز برای ایرانسل تمام نشده چون به گفته این کارشناس حوزه ارتباطات «رایتل پیشتر در مناطق و بخش‌هایی از شبکه 4G به دلیل عدم توسعه و بهره‌برداری شبکه، فرکانس‌های خود را بر اساس مقررات انتقال منافع طیف فرکانس در اختیار بقیه اپراتورها قرار داده و از آنها کسب درآمد کرده» ممکن است حالا نیز چنین کاری انجام دهد اما بالاخره مالک آن تکه باند رایتل است و این اپراتور که زیر نظر سازمان تأمین اجتماعی است باید در این خصوص تصمیم بگیرد.
۶. به گفته بهزاد اکبری، مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت در حال حاضر ۲۰ تا ۲۵ درصد مردم گوشی‌هایی دارند که می‌توانند به صورت 5G به اینترنت متصل شوند.
قرارداد 300 میلیون دلاری
۱. اما ماجرای قرارداد بعدی چیست؟ دیروز شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) با هدف توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل بار (دقت کنید! بار و نه مسافر)، با یک سرمایه‌گذار خصوصی برای ساخت ترمینال بار چندوجهی و مرکز لجستیک در پهنه هوانوردی جنوبی و در پهنه لجستیک هسته پیشران منطقه آزاد قراردادی ۳۰۰ میلیون دلاری امضا کرد. این قرارداد با «گروه هما» امضا شده است. برخلاف تصور، هماگروپ، ارتباطی با هواپیمایی جمهوری اسلامی ندارد و یک سرمایه‌گذار خصوصی است.
۲. قرار است این شرکت، آن طور که مدیرکل دفتر امور سرمایه‌گذاری و تجهیز منابع شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) گفته؛ یکی از بزرگ‌ترین و مجهزترین مراکز لجستیک بار هوایی کشور را در این منطقه بسازد تا علاوه بر افزایش حجم ترانزیت چندوجهی بار و توسعه خدمات لجستیکی در مناطق داخلی و مرکزی کشور، ظرفیت بنادر کشور نیز آزاد شود.
۳. به گفته سیداکبر حسینی، عملیات اجرایی پروژه در چهار مرحله انجام می‌شود و بهره‌برداری آن از سال ۱۴۰۷ با ۵۰ درصد ظرفیت آغاز خواهد شد. راه‌اندازی این مرکز موجب ایجاد حدود ۸۵۰ فرصت شغلی مستقیم و صدها فرصت شغلی غیرمستقیم
خواهد شد.
۴. این نکته را باید یادآوری کرد که در آذر سال ۱۴۰۲ هم فاز دو توسعه فرودگاه امام(ره) در مساحت ۴۱۰ هزار متر مربع و با سرمایه ۲.۵ میلیارد دلاری با مشارکت چین و با پیمانکاری قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) آغاز شد. قرار بود مرحله اول این فاز، تا سال ۱۴۰۳ با سرمایه‌گذاری ۵۰۰ میلیون دلاری به بهره‌برداری برسد که فعلاً این موضوع تا شش ماهه اول سال ۱۴۰۴ به تعویق افتاده است.