یک مد جدید برای رستوران ها

 تبلیغات سینی غذای رستوران‌ها و فست فودی‌ها، بیش از هر زمان دیگری در فضای‌مجازی و بیلبوردهای شهری به چشم می‌خورد. همه آن‌ها هم طوری قیمت‌گذاری شده‌اند که وسوسه‌برانگیز به حساب می‌آیند. با خرید یک سینی غذا، افراد با سلایق مختلف غذایی می‌توانند کنار هم بنشینند و غذای‌شان را میل کنند، اما این سینی‌های غذا، مخالفانی هم دارد. در پرونده امروز زندگی سلام، علاوه بر روایت نظر مخالفان و موافقان، نظر یک کارشناس تغذیه را هم درباره خوردن چندین غذا با هم پرسیدیم. با ما همراه باشید.

از 50 تا 800 هزار تومان به بالا

انواع سینی‌ غذا شامل صبحانه، ناهار، شام، سنتی، فست‌فودی و ... در منوی رستوران‌ها به چشم می‌خورد که قیمت‌های شان متفاوت است.

سینی‌های غذا به چند دسته تقسیم می‌شوند. یک دسته‌بندی درباره وعده غذایی است، مثلا سینی صبحانه، ناهار و شام. یک سری به نوع غذا بستگی دارد، ایرانی، سنتی، فرنگی، فست فودی و... یک دسته‌بندی هم بنا به تعداد نفراتی است که از آن غذا میل می‌کنند.

سینی صبحانه

سینی ایرانی که همان نان و پنیر خودمان است با مربا و عسل و حلوا ارده و ... که نیمرو و املت و حتی عدسی، خوراک لوبیا و حلیم هم داخلش پیدا می‌شود و بسته به تعداد نفر، مقدارش تغییر می‌کند. قیمتش هم از حدود 50 هزار تومان شروع می‌شود به بالا. سینی صبحانه که به انگلیسی معروف است معمولا سوسیس، کالباس، تخم‌مرغ، خوراک لوبیا، گوجه‌فرنگی، سیب‌زمینی، قارچ و... دارد.

قیمت این سینی هم بنا به تعداد و البته محل فروش آن از حدود 150 هزار تومان به بالاست. یک نوع سینی صبحانه فرانسوی هم داریم که ساده‌تر است و بر پایه نان و شیرینی‌های مختلف مانند کروسان، تست، تارتین و... با املت‌های مختلف است و این هم از حدود 150 هزار تومان به بالا قیمت دارد. یک نوع سینی صبحانه آمریکایی هم در رستوران‌ها و کافه‌ها ارائه می‌شود که تقریبا مخلوطی از همه صبحانه‌هاست، یعنی انواع تخم‌مرغ‌ها، سوسیس، مرباها و ... به اضافه پنکیک، وافل، آب‌میوه و ... طبیعتا قیمتش هم گران‌تر است و از حدود 180 هزار تومان به بالا ست.
 

سینی ناهار

داخل این سینی معمولا غذاهای ایرانی است. شامل انواع کباب‌ها(لقمه، جوجه، برگ، شیشلیک و...)، خورشت‌ها(قرمه‌سبزی، قیمه، فسنجان و...)، خوراک(گوشت، رولت، مرغ، کوفته، دلمه و...) که کنارش پلوی ساده، باقالی‌پلو و ته‌دیگ هم قرار می‌گیرد. به اضافه مخلفاتی مانند ماست، زیتون، ترشی، نوشیدنی و... در بعضی منوها پیش‌غذاهایی مانند سوپ، میرزاقاسمی، کشک و بادمجان و ... هم روی این حساب می‌شود. بسته به تعداد نفرات از 2 نفر به بالا هم قیمت‌ها فرق می‌کند. مثلا یک سینی غذای ممتاز 4 نفره در یک رستوران خوب مشهد، شامل چلولقمه، چلوجوجه، چلومرغ، ته‌چین شویدپلو با گوشت و خورشت قیمه حدود 600 هزار تومان قیمت دارد یا یک سینی ویژه 3 نفره را که در آن چلوماهیچه گوسفندی، چلوکباب وزیری، ته‌چین، شوید پلو با گوشت و خورشت قرمه‌سبزی باشد، حدود 750 هزار تومان با شما حساب می‌کنند. البته سینی معمولی‌ دو نفره با قیمت 250 هزارتومان هم که فقط کباب، جوجه و یک مدل خورشت داشته باشد، پیدا می‌شود.

سینی غذای شام

غذاهای فرنگی یا فست‌فودی هم معمولا برای شام سفارش داده می‌شود. در آن انواع پیتزاها، ساندویچ‌ها، سوخاری‌ها و بشقاب داغ‌ها به اضافه سیب‌زمینی، قارچ، پیاز سوخاری و انواع سالاد، سس و نوشیدنی یافت می‌شود. تنوع این سینی غذا بیشتر است چون انواع غذاهای فست‌فودی، گوشتی، مرغی، دریایی، کباب ترکی، خمیری (پیراشکی)، پاستا، لازانیا، رژیمی، گیاهی و... حتی سمبوسه و فلافل را شامل می‌شود و تنوع قیمتی و البته اندازه ‌های مختلفی هم دارد. مثلا یک سینی فست‌فودی 3 نفره شامل 4 تکه فیله مرغ، یک همبرگر، یک پیتزا ، نان و سیب‌زمینی فراوان با چند مدل سس حدود 300 هزار تومان قیمت دارد. مزیت این سینی‌ها در این است که با کم و زیاد کردن یک یا چند آیتم، قیمت آن اقتصادی‌تر هم می‌شود!

ژانر محبوب سینی غذا

سینی‌های غذا در کنار کاستی‌های خود نکات مثبتی هم دارند که همان موارد آن‌ها را به یک ژانر محبوب غذایی در سال‌های اخیر تبدیل کرده‌است. طوری که حتی بعضی‌ها صرفا به خاطر تجربه این سینی غذا همه اعضای خانواده یا دوستان‌شان را جمع‌می‌کنند و از طرفی رستوران‌ها برای جلب مشتری بیشتر سعی‌می‌کنند سینی‌های متنوع‌تر و مقرون به‌صرفه‌تری ارائه‌ کنند تا از رقبای خود عقب‌نمانند. در این مطلب می‌خواهیم از دلایلی بگوییم که باعث‌ شده‌است این سبک سروغذا در بین مردم پرطرفدار شود.

همه سلیقه‌ها، همه ذائقه‌ها

با خانواده 4نفره یا یک جمع چندنفره به رستوران رفتید. می‌خواهید غذا سفارش‌بدهید اما بچه کوچک تر دلش جوجه‌کباب می‌خواهد، بچه بزرگ تر کباب‌کوبیده و همسرتان هم دلش لک‌زده برای یک ته‌چین مرغ و بادمجان. از طرفی می‌دانید هیچ‌کدام نمی‌توانید یک پرس کامل پلو را تمام‌کنید. حتی شاید در جمع‌تان پدر و مادر هم حضور داشته‌باشند و دوست دارند یک خورشت هم کنار غذا باشد. ممکن است در جمع یک نفر رژیم داشته‌باشد و تنها بخواهد در حد چندقاشق از غذا بخورد. سینی غذا در این‌طور مواقع به کمک‌تان می‌آید، هم می‌توانید غذاهای بیشتری را امتحان‌کنید، هم سلیقه و نظر همه را با وجود رنج سنی متفاوت در نظرگرفته‌اید و به این شکل می‌توانید درکنار جمع خوش‌بگذرانید.

صرفه اقتصادی

تعارف که نداریم! سینی‌های غذا از نظر اقتصادی برای یک خانواده یا جمع دوستانه و حتی بعضی مهمانی‌ها به صرفه‌ است. اگر قرار باشد همه غذاهای موجود در سینی را جداگانه تهیه‌کنید شاید مقدار غذای بیشتری داشته‌باشید اما به احتمال زیاد باید هزینه بیشتری بپردازید. با انتخاب سینی غذا کمتر اسراف‌ می‌کنید و غذاها هم کمتر دست‌خورده می‌شوند. همیشه غذای باقی‌مانده خود را به خانه بیاورید تا این دورریز به صفر برسد.

یک مهمانی بی‌دردسر

می‌خواهید برای خانواده یا جمعی از دوستان، همکاران و... یک مهمانی خودمانی برگزارکنید. جمع خودمانی ا‌ست، دوست‌دارید همه دور هم باشند و می‌خواهید غذا را از بیرون سفارش بدهید. جمع به دو بخش تقسیم‌ شده‌است، بعضی‌ها اهل خوردن غذاهای سنتی هستند و بعضی فست‌فود را ترجیح‌می‌دهند. حتی اگر سلیقه همه فست‌فود باشد باز در انتخاب نوع غذا به مشکل می‌خورید. به همین دلیل کار را با یک سینی فست‌فود در کنار سینی غذای سنتی تمام می‌کنید. سفره متنوع و پررنگ و لعاب است، مهمانی به خوبی پیش‌می‌رود، به احتمال زیاد مانده غذاها کمتر از حالت معمولی ا‌ست و میزبان هم از این که همه وقت خود را در روز مهمانی و روزهای قبل از آن در آشپزخانه نگذرانده‌است، حس خوبی دارد.

تبدیل‌شدن به یک دورهمی

دیدید بعضی غذاها مانند قرمه‌سبزی، آبگوشت یا حتی آب‌دوغ‌خیار همه اعضای خانواده یا دوستان را دور هم جمع‌می‌کند؟ شاید یکی از دلایلی که این غذاها همیشه بیشتر به آدم‌ها می‌چسبد و طعم آن را برایشان دوست‌داشتنی خواهدکرد، همین دور هم جمع شدن‌ها باشد. یکی از دلایل محبوبیت سینی غذا همین است، همه را دور هم جمع می‌کند، بعضی‌وقت‌ها باعث می‌شود همه در یک سینی غذا بخورند، هوای یکدیگر را داشته‌باشند، ته‌دیگ را بین هم تقسیم‌کنند و حواس‌شان باشد غذا به همه برسد.

مزه‌‌را به‌‌خاطر بسپار

فودبلاگرها با تبلیغات زیاد سینی‌‌های متنوع غذا که در هرکدام ترکیبی از چند غذاست ما را به این شکل خرید غذا ترغیب می‌‌کنند؛ اما چه اشکالی به این سینی‌‌های ترکیبی وارد است؟

کافی است سری به اینستاگرام بزنید، بین هر چند تا پست که می‌‌بینید یک نفر ناغافل با هیجان می‌‌گوید: «ببینین چی براتون پیدا کردم، دوسیخ کوبیده، یک سیخ جوجه، دو تا خورشت انتخابی با 4 پرس برنج ایرانی، فقط و فقط ....» آن‌‌وقت است که ممکن است آب دهان‌‌تان را قورت دهید و بعد از کمی دودوتا چهارتا به این نتیجه برسید خرید یک سینی غذا چه سنتی شامل برنج، کباب و خورشت  و چه فست‌‌فودی شامل مرغ سوخاری، پیتزا، برگر و... لااقل به نسبت خرید تک تک آن‌‌ها به‌‌صرفه‌‌تر است، اما این سینی‌‌ها واقعاً به‌‌صرفه هستند؟ راستش من با این سینی‌‌ها مخالفم، چرا؟

ترغیب کاذب  شاید من و شمایی که در معرض این تبلیغ هستیم اصلاً برنامه‌‌ای برای رستوران رفتن یا سفارش غذا نداشته باشیم، اما وقتی جمع تک تک غذاهای یک سینی می‌‌شود 700 هزارتومان و به‌‌طور مثال قیمت سینی فقط 630 هزار تومان است به‌‌خاطر 70 هزار تومان قیمت کمتر، یک نیاز کاذب پیدا می‌‌کنیم و بی‌‌خیال برنامه‌‌ریزی مالی قبلی می‌‌شویم. بدتر این‌‌که شاید با خانواده از عهده صرف غذای سینی برنیاییم و برای وعده‌‌های بعد به منزل ببریم. این‌‌که یک غذا را بعد از اضافه ماندن ببریم تا بعداً میل کنیم خیلی هم خوب است؛ اما این‌‌که از ابتدا با این نیت برویم که یک غذا را برای چند وعده بگیریم به‌‌دلایلی خوب نیست که مهم‌‌ترینش اشکالات بهداشتی مربوط به گرم کردن بسیاری از غذاهاست.

 پس مزه‌‌اش چی‌‌شد؟  بهتر است برای لذت بردن از غذا یک طعم را در کنار پیش‌‌غذا و اشتهاآورهای کنارش امتحان کنیم. اما وقتی سینی سفارش می‌‌دهیم عملاً لذتی که باید از خوردن غذا و به‌‌خصوص چشیدن مزه‌‌اش داشته باشیم منتفی می‌‌شود چون چشیدن چند نوع طعم مختلف به‌‌صورت پشت سرهم، امکان درک بهتر مزه‌‌ها را کم می‌‌کند و در حقیقت مزه خاصی زیرزبان‌‌مان باقی نمی‌‌ماند.

سینی فست‌‌فودی را جدی بگیرید  مقرون به‌‌صرفه‌‌بودن سینی‌‌ها به‌‌خصوص فست‌‌فودی‌‌ها ناشی از ارزان‌‌بودن مواد اولیه است. از طرفی گاهی برای تنوع می‌‌شود از یک فست‌‌فود پرکالری، چرب و... لذت برد اما سفارش این سینی‌‌ها که به‌‌ظاهر اقتصادی معرفی می‌‌شوند برای خیلی‌‌ها تبدیل به عادت شده و مقدار بالایش هم فرد را به بیشتر خوردن ترغیب می‌‌کند. اصولاً ما آدم‌‌ها ترجیح می‌‌دهیم غذای داخل ظرف را تمام کنیم و فرقی نمی‌‌کند آن ظرف یک بشقاب ساده باشد یا یک سینی بزرگ.

 اصالت یک رستوران؟  پیش از این‌‌ها شهرت یک رستوران به غذای خاصی در منویش بود اما حالا بیشتر رستوران‌‌ها ترجیح می‌‌دهند به‌‌جای افزایش کیفیت، روی اندازه غذا و به‌‌صرفه بودن آن تمرکز کنند. در چنین شرایطی، کیفیت پایین می‌‌آید و وقتی یک سینی متشکل از چند غذاست امکان این‌‌که یک غذای خاص رستورانی معروف شود هم از بین می‌‌رود و رقابت سابق برای کیفیت بهتر جایش را به روند فعلی می‌‌دهد و در این بین به‌‌جای کیفیت و به‌‌تبع آن تبلیغ نفس‌‌به‌‌نفس و رضایت مشتری، تبلیغ در اینستاگرام توسط یک بلاگر باعث رونق کار رستوران‌‌ها می‌‌شود که آن‌‌هم بدون اشکال نیست.
 

این سینی‌ها باعث سیری کاذب می‌شوند

پرطرفدار شدن سینی‌های غذا و این‌که آیا از نظر متخصصان تغذیه، میل کردن چندین غذا با هم توصیه می‌شود یا نه، بهانه‌ای شد تا نظر دکتر «خدیجه رحمانی»، متخصص تغذیه را در این باره جویا شویم. او در ابتدا می‌گوید: «اگر ما یک غذا را به میزان مناسب بخوریم و الگوی صحیح در آن رعایت شده باشد، از لحاظ تغذیه‌ای بیشترین فایده را برای بدن دارد. منظور از الگوی صحیح، این است که از هر چهار گروه اصلی در آن باشد».

یک بشقاب کامل غذا باید چه چیزهایی داشته باشد؟

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران ادامه می‌دهد: «چهار گروه اصلی یعنی هم از گروه نان و غلات در یک وعده غذایی باشد که یا نان است، یا برنج و سیب‌زمینی. تقریبا یک سوم بشقاب را باید این گروه بگیرد. از گروه پروتئین و گوشت هم در یک وعده باشد که شامل انواع گوشت‌هاست اعم از گوشت سفید یا قرمز، یا ماهی یا حتی تخم‌مرغ یا حبوبات به عنوان منبع پروتئین اما این که این گوشت‌ها با هم به صورت ترکیبی یا به قول معروف قاطی‌پاطی میل شود، توصیه نمی‌شود. بخش دیگر غذای روزانه ما باید از لبنیات باشد که در کنار غذاها، معمولا ماست است که ترجیحا باید ماست پروبیوتیک باشد. گروه آخر هم سبزیجات است که باید بیش از یک سوم بشقاب از سبزیجات باشد که این سبزیجات، نصف آن باید پخته باشد و نصف آن سبزیجات خام. اگر هر سینی غذا این معیارها را رعایت کرده باشد و این 4 گروه را داشته باشد، می‌توانم بگویم که الگوی خوبی است و نیازهای تغذیه‌ای را برطرف می‌کند اما اگر خارج از این باشد، مثلا چند مدل گوشت سفید و قرمز و ماهی داشته باشد، سرخ‌کردنی زیاد داشته باشد یا روغن آن زیاد باشد، قطعا این‌گونه غذا خوردن توصیه نمی‌شود».

وقتی معده خیلی زود سنگین می‌شود

«معمولا افراد وقتی از چنین سینی‌هایی غذا می‌خورند، چون دوست دارند که از همه طعم‌ها بچشند هم معمولا بیشتر از حد معمول می‌خورند و هم زودتر از حالت عادی احساس سیری می‌کنند». دکتر رحمانی با این مقدمه ادامه می‌دهد: «دلیلش این است که وقتی چندین غذا را با هم می‌خورید، معده احساس پری بیشتری می‌کند، خیلی زود سنگین می‌شود و شما احساس سیری کاذب می‌کنید در صورتی که هنوز نیازهای تغذیه‌ای شما برطرف نشده است. اشتباه بعدی این است که فرد تصمیم می‌گیرد یک چیزی بخورد تا این غذا را هضم کند و تمایل به مصرف نوشیدنی‌های گازدار پیدا می‌کند که خودش ضرر دارد».

این سینی‌های غذا پرکالری و عامل چاقی می‌شوند

به او می‌گویم اما این سینی‌ها، انصافا خوشمزه و وسوسه‌کننده هستند که می‌گوید: «اتفاقا چند روز پیش با چند متخصص تغذیه حرف می‌زدیم و گفتم که متاسفانه هر چیز خوشمزه‌ای مضر است اما این‌که آیا هر چیز خوشمزه‌ای، نیازهای تغذیه‌ای بدن را برطرف می‌کند، مسئله‌ای است که به آن توجه نمی‌شود. این سینی‌های غذا چون پرکالری‌اند، در طولانی‌مدت موجب افزایش وزن می‌شوند. پس به هیچ عنوان توصیه مصرف مداوم این مدل غذاها را ندارم اما هر از گاهی اگر به ندرت یا تفننی استفاده شود، ایرادی ندارد»./ خراسان