بازار سرمایه اینروزها جذابیت بالایی برای سرمایهگذاری دارد. چراکه تلاطمهای اخیرش و مشکلاتی که ماهها با آن دستوپنجه نرم کرد، قیمتهایش را بهقدری کاهش داد که سرمایهگذاران تصور هم نمیکردند روزی با چنین قیمتهایی مواجه شوند.
بهطور حتم هر شرکت و صنعتی برای ادامه مسیرش نیاز به حداقلهایی دارد اما این افت قیمتهای اخیر چنان شدید بوده که قیمتها از این حداقلها هم پایینترند. اما قیمتها به حد جذابی پایینند. شاید بتوان ادعا کرد که اینروزها، هرچند زمان خوبی برای سفتهبازی نیست اما فرصت خرید خوبی برای سرمایهگذارانی است که نگرشی بلندمدتتر از سفتهبازان دارند. برخی از شرکتها و صنایع به کمتر از ارزش جایگزینیشان رسیدهاند که این امر را میتوان بهوضوح درخصوص شرکتهای سیمانی دید.بازار سرمایه برای تغییر شیب مسیر حرکتیاش به تغییراتی نیازمند است.
یکی از آنها تغییر تفکر مدیریتی بود که انجام شد و باید برای دیدن نتیجهاش، اندکی صبور بود. در کنار آن شاید مهمترین عامل، ثبات در تصمیمات کلان اقتصادی است که به جبر شرایط حال حاضر، نمیتوان انتظار داشت بهسرعت انجام شود چراکه وابستگی شدید اقتصاد ما به نفت، سبب شده تا معضلات افت قیمت این محصول، سایه سنگینی بر پیکره اقتصاد ما بیندازد. این کشاکش سیاسی، اقتصادی موجب میشود تا مدیران و مسوولان نیز نتوانند پیشبینی دقیقی از آینده داشته باشند و با تحلیلش تصمیم درستی اتخاذ کنند. همین امر سبب میشود تا در سطوح پایینتر یعنی صنایع و شرکتها نیز نوعی سردرگمی ایجاد شود که بهدنبالش، ترس از اقدام جدید و اجرای طرحهای توسعهای پدید میآید.
قیمت نفت در بودجه سال ٩٤ مبلغ ٧٢ دلار پیشبینی شده که متاسفانه در حال حاضر کمتر از ٦٠دلار معامله میشود. همین امر خود معضلی برای اقتصاد نفتی ما بهشمار میآید. البته در کنار این افت قیمت نفت نباید از این نکته هم غافل شویم که خوشبختانه، سهم درآمدهای دولت از حوزه نفت در بودجه ٩٤ کاهشی بوده و دولت سعی دارد این سهم را به حوزه مالیات تحمیل کند تا نوسانات قیمت نفت، بودجه کشور را تحتالشعاع قرار ندهد. البته از آنجا که در علم اقتصاد تمام پدیدهها زنجیروار به یکدیگر متصل اند، افزایش ٣٠درصدی درآمد دولت از مالیات میتواند نقدینگی صنایع و شرکتها را با توجه به رکود حال حاضر، کاهش دهد. بهموازات، بودجه عمرانی ما حدود هشتدرصد رشد داشته و از ٤١هزارو٢٥٠میلیاردتومان به ٤٧هزارو٧٦٩میلیاردتومان رسیده است. بودجه عمرانی به طرز شگفتانگیزی برخی صنایع بازار سرمایه نظیر فولاد و سیمان را متاثر میکند چراکه مصرفکننده عمده این محصولات دولت است.اما بهره مالکانه نیز از دیگر مواردی است که شرکتهای بورسی با بالاوپایینشدنش متاثر میشوند. براساس لایحه بودجه ٩٤، درآمد دولت از بهره مالکانه، حقوق و دولتی ١٥هزارمیلیاردریال است در حالی که این مبلغ برای سالجاری ١٨هزارمیلیاردریال بوده است. درواقع کاهش سهم دولت میتواند صنایع سنگآهنیها و فولادیها را در مسیر صعود قرار دهد.
درواقع این بالاوپایینشدنها بهگونهای است که نمیتوان با قاطعیت درباره بر آیندشان صحبت کرد. چراکه انجامشدن یا نشدن تمامی اینها نیز خود در پردهای از ابهام است. در کنار اینها ابهامات مساله هستهای را نیز نباید نادیده بگیریم. درواقع بازار سرمایه در حال حاضر پتانسیل بالایی برای صعودی واقعی دارد؛ صعودی که نه تنها سبب سرازیرشدن نقدینگی به آن میشود بلکه با هدایت صحیح آن به بخشهای صنعت، رکود حاکم را نیز از بین خواهد برد. اما دستیابی به این مهم، نیازمند اندکی ثبات در سیاستهای اقتصادی و اعتماد به آینده است.
هفته گذشته شاخص کل پس از هزارو١٨٠ واحد نزول نسبت به هفته ماقبلش به ٦٨هزارو٩٧٣ واحد رسید. همچنین، بیش از دوهزارو٣٣٩میلیون برگ سهام به ارزش بیش از ششهزارو٨٣٢میلیاردریال نیز در جریان تبادلات هفته گذشته دادوستد شد که نسبت به هفته ماقبلش، به ترتیب ٥٢ و ٣٥/٨درصد افت داشتند. اما معاملات اوراق مشارکت رونق داشت؛ بیش از ٤٧٧هزارو٩٩٨ برگ اوراق مشارکت به ارزش ٤٧٨میلیاردریال معامله شد که نسبت به هفته ماقبلش افزایشی ٣٠٠درصدی داشت.اما ارزش و حجم معاملات در آذرماه نیز نسبت به آبانماه کاهشی بود. در این ماه، ارزش با هشتدرصد و حجم معاملات با ششدرصد افت مواجه شد. شاخص کل نیز در آذر نسبت به آبان با هشتدرصد نزول همراه بود.
گروه فلزات اساسی
حجم اندک معاملات در این گروه چشمگیر بود. تنها فولاد مبارکه بود که حجم معاملاتش بد نبود. در روزهای ابتدایی هفته شرکتهای این گروه اکثرا منفی بودند و اواسط هفته روند معاملاتیشان باز گشت و مثبت شدند، هرچند که در این روند هم حجم معاملاتشان چندان زیاد نبود. فولاد خراسان که تنها فروشنده داشت و خریداری برایش پیدا نمیشد حجم معاملاتش نیز در طول هفته گذشته تنها پنجهزارو٦٠٠سهم بود. همین امر سبب شد تا تغییر قیمتی در آن رخ ندهد. فولاد ارفع از سایر همگروهیهایش جذابتر بود و معاملات سبزی را رقم زد اما، حجم پایین تبادلاتش سبب شد تا تغییر قیمت چندانی نداشته باشد. فولاد خوزستان هم روزها از آخرینباری که سبز بوده میگذرد و همچنان روند نزولی را که در طول سال داشته ادامه میدهد. ملی مس هم سرخپوش بود و کل هفته را منفی سپری کرد. هرچند حجم پایین تبادلاتش سبب شد تا حدود چهارتومان افت قیمت داشته باشد.
گروه انبوهسازی و مستغلات
شرکتهای این گروه اوایل آذرماه پرطرفدار بودند اما کمکم مسیرشان باز گشت و نزولی شدند.نوسازی و ساختمان تهران بیش از ٢/٥درصد افت قیمت داشت و ازهفت هزار و ٥٤٦ریال به هفت هزار ٣٤٧ریال رسید. آبادگران هم منفی بود و بیش از ١٠درصد افت قیمت را تجربه کرد. قیمت سهام این شرکت از سه هزارو٩٤٢ریال به سه هزار و ٥٣٧ریال تنزل یافت.سرمایهگذاری ساختمان و سرمایهگذاری مسکن نیز هرچند منفی بودند اما افت قیمت چندانی نداشتند.در این گروه، توسعه شهری توسگستر معاملاتش سبز بود. این سهم طی معاملات هفته گذشتهاش با هشتدرصد صعود همراه شد و از سههزارو٤٤ریال به سههزارو٢٣٩ریال افزایش یافت.
گروه بانکی
گروه بانک نیز همچنان سردرگم تغییرات نرخ سودش است هرچند هنوز تغییری در نرخها داده نشده اما شایبه کاهش نرخها سرمایهگذاران این گروه را محتاط کرده است. شرکتهای گروه بانکی جملگی منفی بودند. بانک اقتصاد نوین پس از معامله بیش از ٥٥میلیون سهم با افت قیمتی بیش از ١١درصد مواجه شده و در قیمت دوهزارو١٠٢ریال به معاملاتش پایان داد.
بانک ایرانزمین هم بیش از ١٢/٥درصد افت قیمت را در تبادلات هفته گذشتهاش به ثبت رساند. البته حجم این تبادلات بسیار پایین بود اما حضور این بانک در فرابورس سبب شد تا بدون وجود محدودیت حجم مبنا، قیمت سهمش از دوهزارو٦٢٠ ریال به دوهزارو٢٩٢ریال برسد.بانک پاسارگاد و کارآفرین هم منفی بودند. حجم اندک معاملات این دو بانک نیز سبب شد تا ریزش قیمتی چشمگیری نداشته باشند. بانک سینا و انصار نیز سرمایهگذارانشان را ناامید کردند و تنها معاملات سرخشان را به رخ کشیدند.