مواضع تند مسوولان حمل‌ونقل تركيه در مقابل پيشنهادات مقامات ايراني براي حل مشكل تعرفه ترانزيتي و توقف طولاني مدت باعث شد ايران نتواند به توافقي دست پيدا كند. به اين ترتيب، مسوولان ايراني به نامه تهديدآميزي متوسل شدند و يك فرصت 20روزه براي تركيه جهت تعيين‌تكليف اين مشكل اعلام كردند. به محض ارسال اين نامه، مقامات تركيه نيز براي بازگشت تردد كاميونها به وضعيت سابق شرطي را تعيين كردند. شرط ترك‌ها برداشتن مابه‌التفاوت سوخت از طرف ايران به شرط پلمب باك كاميونهاي تركيه بود. اما سوالي كه در اين ميان به‌وجود مي‌آيد اجراي اين پيشنهاد است. چرا كه اجراي اين راه‌حل در سال 80 با شكست مواجه شد. با اين‌حال، مديركل ترانزيت سازمان راهداري ايران از برخورد جدي قانوني با هرگونه مخدوش شدن پلمب‌هاي مخازن سوخت خبر داد. البته اين تنها راه‌حل تركيه‌يي‌ها براي اين مناقشه نبود، زيرا از آنجايي كه تركيه درصدد جلوگيري از اجراي طرح پلمب باك‌ها و به‌دنبال آن بهره‌مندي از سوخت ارزان ايران است، ادعا كرده به‌دنبال مسير جايگزين براي دسترسي به آسياي مركزي از طريق جمهوري آذربايجان است كه بسيار گران‌تر از مسير ايران است. اين در حالي است كه مديركل ترانزيت سازمان راهداري ايران نيز آذربايجان، ارمنستان، گرجستان و بلاروس را به‌عنوان مسير جايگزين بررسي مي‌كند.
ضمانت اجرايي پلمب باك كاميونها
اكنون پس از توافق بر سر پلمب باك كاميونها، مساله اصلي چگونگي اجراي اين طرح است. زيرا اجراي اين طرح تجربه موفقي نداشته و هر زمان احتمال باز كردن پلمب توسط رانندگان متخلف وجود دارد. مديركل ترانزيت سازمان راهداري در اين خصوص گفت: برنامه‌ريزي كردهايم از اين پس به كاميونهاي تركيه در ايران سوخت ندهيم و مخازن سوخت آنها را پلمب كنيم. با هرگونه مخدوش شدن پلمب‌هاي مخازن سوخت برخورد جدي قانوني خواهيم داشت. محمدجواد عطرچيان درباره آخرين اخبار عبور كاميونهاي ايراني از مرز تركيه اظهار داشت: پس از آنكه دولت تركيه در اقدامي غيرقانوني نرخ عوارض عبور كاميونهاي ايراني از مرز اين كشور را دو بار افزايش داد، مشكلاتي براي عبور كاميونهاي ايراني و تركيه‌يي از مرز دوطرف پيش آمد. ايستايي و معطلي كاميونها افزايش يافت و اين موجب كاهش مبادلات تجاري دوطرف شد. وي افزود: پس از رايزني‌هاي فراواني كه داشتيم و به نتيجه نرسيديم، به دولت تركيه نامه نوشتيم و اعلام كرديم كه چند روز به آنها مهلت مي‌دهيم يا به كاميونهاي ايراني در تركيه سوخت بفروشند يا ما هم فروش سوخت به كاميونهاي تركيه را در كشور متوقف مي‌كنيم تا هر دو طرف فقط بابت تعرفه عبور 50يورو بابت 100كيلومتر پيمايش دريافت كنند. مثلا در مسير يك‌هزار كيلومتري بايد 500يورو عوارض پرداخت شود كه حدود دوميليون تومان خواهد بود.
عطرچيان اظهار كرد: كشور تركيه درخواست داده بود كه ايران مخزن سوخت كاميونهاي آنها در مرز ايران را پلمب كند، بنابراين برنامه‌ريزي كردهايم كه اين پلمب انجام شود. در حال حاضر مقدمات كار پلمب در كشور را فراهم مي‌كنيم؛ بايد با سازمان‌هاي ديگر مثل گمرك ايران، نيروي انتظامي، شركت نفت و استانداري‌ها هماهنگي ايجاد شود. وي بيان كرد: ما معمولا بار را در گمرك پلمب مي‌كنيم و هزينه چنداني براي ما ندارد البته امكان دارد پلمب مخزن سوخت مخدوش شود كه اگر اين مورد توسط كاميونهاي تركيه در كشور ايران رخ دهد طبق قوانين و مقررات قاچاق كالا و ارز با اين موضوع برخورد مي‌شود چون پلمب متعلق به گمرك است و قوانين گمركي جاري مي‌شود.
ادعاي تركيه براي مسير جايگزين
برخي منابع خبري تركيه روز گذشته اعلام كردند كه به‌دنبال اختلاف ايران و تركيه بر سر اخذ تعرفه ترانزيت از كاميونها، دولت تركيه در نظر دارد مسير جايگزيني را براي دسترسي به آسياي مركزي بيابد كه از جمهوري آذربايجان مي‌گذرد. آنها مدعي شده‌اند بر اساس طرح جديد، كاميونهاي تركيه بعد از گذشتن از خاك آذربايجان از طريق كشتيهاي رو-رو روي آب‌هاي درياي خزر انتقال داده مي‌شوند تا به آسياي مركزي برسند كه انتظار مي‌رود در سه ماهه نخست 2015 اين مسير راه‌اندازي شود. كشور تركيه هم مدعي است كه مي‌خواهد مسير ترانزيتي از خزر راه‌اندازي كند تا بدين‌ترتيب كاميون‌هايي كه قصد دارند از كشورهاي CIS، افغانستان، پاكستان و چين به سمت اروپا بروند، ابتدا به بندر تركمن‌باشي آمده و سپس از طريق شناورهايي رو-رو كاميونها را از اين بندر جابه‌جا كرده و پس از آن به باكو و اروپا بروند. به نقل از رييس اتحاديه حمل و نقل بين‌المللي تركيه، اين كشور نشست‌هايي با مقامات تركمنستاني و آذربايجاني داشته كه موفقيت‌آميز بوده و قرار است از مسير آذربايجان - درياي خزر - تركمنستان براي ارسال كالاهاي تركيه به آسياي مركزي استفاده شود. وي مدعي شد اين مسير كم هزينه‌تر از مسير ايران است و ظرفيت سالانه 30 هزار سفر از طريق اين مسير وجود دارد.
واكنش ايران در مقابل ادعاي تركيه
باتوجه به ادعاي تركيه براي ترانزيت از طريق جمهور آذربايجان به‌جاي ايران، محمد جواد عطرچيان گفت: از سال 2015 هر كشوري حق دارد مسير جايگزين ترانزيت براي خود انتخاب كند. عطرچيان افزود: كشور تركيه و اتحاديه‌هاي حمل و نقل آنها قصد دارند با رسانه‌يي كردن اين اخبار به ايران فشار بياورند تا مخزن سوخت كاميونهاي آنها در ايران پلمب نشود و سوخت ارزان قيمت دريافت كنند در حالي كه مطمئن باشند ما حتما مخازن سوخت آنها را پلمب مي‌كنيم و قوانين قاچاق كالا و ارز را سختگيرانه پياده مي‌كنيم و اگر پلمبي مخدوش شد، طبق قوانين كشور با متخلف برخورد مي‌شود. وي با بيان اينكه اين مسير مدنظر تركيه براي كاميونهاي آنها بسيار پرهزينه است، افزود: كشور آذربايجان از كاميونهاي تركيه‌يي عوارض عبور دريافت مي‌كند ضمن آنكه فقط بابت عبور كاميونها از درياي خزر و از بندر تركمن‌باشي به باكو با كشتيهاي رو-رو 1800دلار دريافت مي‌شود و اين موجب افزايش سرسام‌آور تعرفه عبور براي كاميونها خواهد شد. مديركل ترانزيت سازمان راهداري و حمل و نقل جاده‌يي افزود: مسير تركمنستان قطعا براي كاميونهاي ترك به‌صرفه نخواهد بود و در همين راستا ما هم استقبال مي‌كنيم كه آنها از اين مسير عبور كنند زيرا مسير ارزان‌تر ايران را از دست مي‌دهند. عطرچيان اظهار داشت: پس از بروز اين مشكل از سوي طرف ترك، تردد كاميونهاي هر دو كشور ايران و تركيه از مرز كاهش يافته است. در اين راستا كشور ايران به‌دنبال مسيرهاي جايگزين است تا از طريق كشورهاي ديگر كاميونهاي ايران به مقاصد خود سفر كنند. مديركل ترانزيت سازمان راهداري و حمل و نقل جاده‌يي اضافه كرد: در حال حاضر مسير آذربايجان، ارمنستان، گرجستان و بلاروس به‌عنوان مسير جايگزين در حال بررسي است تا از طريق درياي سياه يا بالاي درياي سياه، تركيه را دور بزنيم و از اين كشور عبور نكنيم.