هوای پایتخت دوباره در وضعیت ناسالم قرار گرفت تا بنزین پتروشیمی از اتهام آلایندگی مبرا شود و این‌بار بنزین وارداتی در مظان اتهام قرار گیرد.
رئیس سازمان محیط زیست اعلام کرد، با توقف تولید بنزین پتروشیمی و واردات بنزین تعداد روزهای پاک پایتخت در نیمه نخست امسال به 3 برابر افزایش یافت. قطعاً با توجه به آنچه سازمان محیط زیست اعلام کرده بود نباید به این زودی شاهد وضعیت ناسالم در کلانشهر تهران باشیم اما طبق گفته معاون نظارت و پایش محیط زیست استان تهران، به دلیل غلظت آلاینده‌ها، هوای چند روز اخیر پایتخت برای گروه‌های حساس از جمله کودکان، سالمندان و بیماران تنفسی و قلبی در شرایط ناسالم قرار دارد. مقامات دولتی از رئیس‌جمهور تا وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مرتبط تأکید دارند که کاهش آلایندگی هوای تهران نتیجه حذف تولید بنزین پتروشیمی و واردات دوباره بنزین آن هم با استاندارد یورو4 است اما گزارش کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نشان می‌دهد کیفیت بنزین پتروشیمی مطابق با استاندارد بود و بنزین وارداتی بر خلاف آنچه سازمان محیط زیست و وزارت نفت عنوان می‌کردند، استاندارد یورو4 را نداشت.
از سوی دیگر طبق این گزارش بنزین پتروشیمی در شهر تهران توزیع نشده بود که حذف آن منجر به بهبود کیفیت هوای تهران شود. تحقیقات کمیسیون‌های تخصصی مجلس روی کیفیت بنزین پتروشیمی، وارداتی و تولید داخل، نتیجه‌ای جز رد ادعاهای سازمان محیط زیست در این زمینه نداشت و همین موضوع نیز موجب شد، طرح تحقیق و تفحص از بنزین وارداتی در مجلس کلید زده شود. کارشناسان محیط زیست معتقدند که بالا بودن حجم آلایندگی هوای تهران به عوامل مختلفی مرتبط است که مطابق نبودن استاندارد خودروهای تولید داخل با استانداردهای یورو4، بخاری و موتورخانه‌های غیراستاندارد و استفاده از گازوئیل در نیروگاه‌ها و صنایع از مهم‌ترین این عوامل است.
پیش‌بینی می‌شد با افزایش مصرف گاز در بخش خانگی، دریافت گاز صنایع و نیروگاه‌ها محدود شود و در مقابل مصرف گازوئیل در این دو بخش افزایش یابد. همین امر قطعاً روزهای ناسالم را در فصل سرد افزایش خواهد داد. اگرچه توزیع بنزین یورو4 تولید داخل در تهران و چند کلانشهر دیگر تا حدودی توانست آلایندگی این کلانشهرها را کاهش دهد اما بازگشت روزهای ناسالم پایتخت گواهی می‌دهد که بنزین در مقابل سایر آلاینده‌های این کلانشهر کمترین نقش را داشت؛ این یعنی سازمان محیط زیست مدت زمان زیادی از عوامل اصلی آلایندگی هوا غفلت کرده و تمام توان خود را معطوف به اثبات یک ادعای سیاسی کرده است.
تحقیق و تفحص از بنزین وارداتی در مجلس
از طرفی طرح تحقیق و تفحص از وزارت نفت درباره بنزین وارداتی اخیرا با امضای ۱۰ نماینده مجلس کلید خورده است. جمعی از نمایندگان مجلس پس از برگزاری جلساتی در کمیسیون‌های مختلف مجلس، طرحی را آماده کردند که با تصویب نهایی آن، تحقیق و تفحص از وزارت نفت درباره بنزین وارداتی یورو 4 به طور رسمی کلید خورد. این تحقیق و تفحص پس از طی مراحل اولیه به هیأت‌رئیسه مجلس ارائه شده، ضمن اینکه هیأت‌رئیسه نیز این موضوع را برای رسیدگی به کمیسیون انرژی ارجاع داده است. تاکنون این طرح به امضای بیش از 10 نماینده رسیده است. البته براساس قانون، تقاضای تحقیق و تفحص با درخواست حتی یک نماینده مجلس نیز در دستور کار قرار می‌گیرد.
در متن این تحقیق و تفحص چنین آمده است: «براساس اسناد موجود وزارت نفت در رسانه‌ها اعلام کرده است با واردات بنزین یورو 4 و همچنین توزیع آن در تهران و کلانشهرها، هوای این شهرها پاک شده است. لیکن طبق بررسی‌های اولیه، بنزین وارداتی نه‌تنها از استاندارد یورو 4 برخوردار نیست بلکه در برخی موارد از موادی ترکیب و تشکیل شده است که سال‌هاست اجازه توزیع آن در هیچ کشوری داده نمی‌شود. لذا موارد ذیل قابل پیگیری است:
1- سند رسمی کلیه خریدهای بنزین از نظر قیمت و فروشندگان
2- رسیدگی دقیق به گزارش کیفیت (آنالیز) بنزین خریداری شده
3- کیفیت بنزینی که در این مدت در کلانشهرها توزیع شده است
4- رسیدگی به عملکرد سازمان محیط زیست، استاندارد و... در ارتباط با واردات بنزین در این دوره
5- نظارت بر خریدهای در حال انجام و در صورت نیاز کنترل محموله به محموله از بعد نظارتی و کسب اطلاعات از سازمان‌ها و مراکز کنترل‌کننده کیفیت و تاکید بر انجام وظایف دقیق آنها تا حصول اطمینان از واردات بنزین با حداقل استاندارد یورو چهار
6- رسیدگی به اطلاعات فنی مربوط به مشخصات بنزین و اطلاعات هوای کلانشهرها در سال‌های گذشته که در سازمان محیط زیست ناپدید شده است
7- تهیه گزارش از وضعیت فعلی بنزین تولید داخل و مقایسه آن با بنزین وارداتی
8- تقاضای پشتیبانی و حمایت از مهندسان مبتکر و متعهد داخلی و گزارشی از وضعیت آنان و نوع برخورد نهادها و وزارتخانه‌های مربوط با آنان
9- رسیدگی به گزارشات خلاف واقع وزارت نفت و سازمان محیط زیست به دلیل سیاسی کردن موضوع در سطح جامعه». در همین حال، از کمیسیون اصل 90 مجلس خبر می‌رسد این کمیسیون به طور ویژه این موضوع را بررسی می‌کند. برهمین اساس، این کمیسیون روز سه‌شنبه 29 مهرماه موضوعاتی مانند دلایل واردات بنزین، افراد واردکننده این سوخت و سود حاصله از واردات بنزین را مورد بررسی قرار داد و قرار است جلسه بعدی امروز برگزار شود.