علی علیلو با اشاره به اینکه در حال حاضر با وجود تعطیلات تابستانی مجلس جلسات بازنگری قیمت خودرو با اعضای شورای رقابت برگزار میشود، اظهار کرد: کارگروه ویژه قیمت خودرو متشکل از سه نماینده از کمیسیون صنایع مجلس و کارشناسان شورای رقابت تصمیمی بر بازنگری فرمول قیمتگذاری خودرو ندارد؛ بلکه هدف بازنگری قیمتهای خودرو است.
رئیس هیات تحقیق و تفحص از خودروسازان افزود: با همکاری بخشهای مربوطه نتایج بازنگری قیمت خودرو را تا 22 مردادماه اعلام خواهیم کرد. اعلام نارضایتی نمایندگان مجلس شورای اسلامی و مردم در غیرمنطقی بودن قیمتهای جدید اعلامی خودرو از سوی شورای رقابت در نهایت موجب شد موضوع بازنگری قیمتهای خودرو در جلسه (30 تیرماه) شورای رقابت به تصویب اعضا برسد و قرار شد یک کارگروه متشکل از سه نماینده از کمیسیون صنایع مجلس و کارشناسان شورای رقابت ظرف 15 روز بازنگری فرمول قیمتگذاری خودرو را انجام دهند و نتایج بررسی خود را در صحن علنی مجلس اعلام کنند.امروز با گذشت 13 روز از آغاز بازنگری قیمت خودرو هنوز این کارگروه مشترک به نتیجهای نرسیده و همچنان اعضا از بررسی قیمتها و فرمول طی روزهای آینده سخن میگویند.
بازار روز
باز هم وعدهای دیگر برای اعلام نهایی قیمت خودروهای داخلی، اما این بار این وعده به پایان تعطیلات مجلس موکول شده است.به اعتقاد برخی از دستاندرکاران بازار خودرو، این خبر که روز گذشته از سوی یک نماینده مجلس و عضو کارگروه ویژه قیمت خودرو اعلام شد کافی است که از امروز بازار را در سردرگمی بیشتر فرو برد. با این حال بازار خودرو بهرغم افزایش تولید باز هم راکد است؛ این درحالی است که به اعتقاد یک فروشنده خودرو در بازار؛ تعطیلات تابستانی خودروسازان نیز خرید و فروش را تا حدودی مختل کرده است. در این بین هر چند فعالان بازار پیش از این، پایان ماه رمضان و اوجگیری مسافرتهای تابستانی را منجر به رونق بازار میخواندند، اما ظاهرا این پیشبینی هنوز محقق نشده است.
قیمتگذاری خودرو؛ بازي برد - برد
اعلام قیمتهای نهایی خودرو توسط شورای رقابت طی هفتههای اخیر محل بحث و جدلهای فراوانی در محافل علمی و رسانهای کشور شده است. گروهی مبتنیبر رویکرد حمایت از حقوق مصرفکننده نسبت به قیمتهای مذکور به شدت انتقاد دارند.به اعتقاد آنها قیمتهای جدید اجحاف در حق مصرفکننده است؛ بنابراین بههیچوجه قابل دفاع و توجیه نیست. برخی دیگر براساس آنالیز هزینههای خودروسازی و همچنین شرایط موجود حاکم بر فضای کسبوکار صنعت مذکور، قیمتهای اعلامی توسط شورای رقابت را معقول و منطقی (و حتی در پارهای موارد اجحاف در حق این صنعت) میدانند. براساس آنچه عنوان شد این سوال اساسی قابل طرح است که آیا قیمتهای جدید اعلامی خودرو توسط شورای رقابت منطقی است یا غیرمنطقی؟
برای پاسخ به سوال مذکور ابتدا باید عنوان کرد که افزایش قیمت خودروهای اعلامی توسط شورای رقابت در دامنه 2.38 الی 10.06 درصد بوده است که برخی از مهمترین دلایل رشد قیمت ناشی از افزایش مالیات بر ارزش افزوده به میزان 2درصد، افزایش نرخ بیمه شخص ثالث به میزان 25 درصد، تغییر استاندارد موتورها از یورو 2 به یورو 4 و همچنین الزام تهیه و نصب کیسه ایمنی (که در قیمت 92 لحاظ نشده بود) بوده است. برخی عوامل هزینهزای مذکور به صورت برونزا در رشد قیمت خودرو تاثیرگذار بودهاند. بهعنوان مثال افزایش 2 درصدی نرخ مالیات بر ارزش افزوده بهعنوان سیاستی برای گسترش درآمدهای مالیاتی کشور از جمله عواملی است که به تنهایی منجر به افزایش 2 درصدی قیمت خودرو شده است (عاملی که بهصورت برونزا در افزایش قیمت خودرو نقش ایفا کرده است). دقت بیشتر در آنالیز هزینههای خودروسازي در شرایط جدید نشان میدهد که محاسبه مجموع هزینههای ناشی از مولفههای مذکور و مقایسه آن با قیمتهای جدید اعلامی از سوی شورای رقابت حکایت از قیمتهای منطقی و معقول دارد. به بیان دیگر اعمال هزینههایی بر صنعت خودرو زمینهساز افزایش قیمت نهایی خودرو شده است؛ بنابراین شورای رقابت با اعلام افزایش حداقلی قیمتهای خودرو موجبات حمایت همزمان از تولیدکننده و مصرفکننده را فراهم کرده است. (حمایت از حقوق تولیدکننده به آن دلیل که هزینههای جدید صنعت خودرو در قیمتهای جدید اعلامی پوشش داده شده است و حمایت از حقوق مصرفکننده به آن دلیل که مانع از تصویب قیمتهای جدید خودرو در سطوحی بالاتر از هزینههای جدید تحمیلی بر صنعت خودرو شده است.)
تشدید تحریمهای بینالمللی طی سالهای اخیر بروز نااطمینانی در فضای اقتصاد کلان، ایجاد محدودیتهای ارزی، کاهش واردات کالاهای واسطهای و سرمایهای، افزایش هزینههای مبادلاتی، افزایش هزینههای سربار، افزایش ظرفیت بلااستفاده و کاهش تولید خودرو در صنعت خودرو را بهدنبال داشت که مجموعه این شرایط به افزایش هزینه تولید منجر شده است.
با پذیرش آنچه عنوان شد ممکن است این سوال اساسی توسط مخاطبان نوشتار حاضر مطرح شود که امروزه برندهای خودروسازی مطرح در شرایطی کاملا رقابتی در حال تولید محصولاتی با کیفیت بالاتر و قیمتهای بسیار پایینتر از تولیدات ایران میباشند. این موضوع چگونه قابلتوجیه است؟ در پاسخ به این سوال نگارنده ضمن تصدیق وجود چالشهای ساختاری در بدنه صنعت خودرو کشور، راهحل برون رفت از شرایط کنونی را تدوين نقشه راه صنعت خودرو و بهکارگیری سیاستهایی همچون ادغام در شبكههاي توليد و توزيع جهاني، سرمايهگذاري در تكنولوژيهاي نو، همكاري تحت ليسانس با شركتهاي خارجي، اتخاذ سیاست خصوصیسازی، اتخاذ سياست تجاري مناسب و افزايش بهرهوري ميداند.
تعطيلات تابستاني ایران خودرو و سایپا آغاز شد
گروه خودروسازی ایران خودرو و سایپا و کلیه شرکتهای تابعه به تعطیلات تابستانی رفتند.
این دو گروه خودروسازی به همراه شرکتهای تابعه در حالی از هفتم مرداد ماه طبق رویه هر ساله به تعطیلات تابستانی رفتند که بخش فروش و خدمات پس از فروش هر دو شرکت طبق روال معمول به ارائه خدمات خواهند پرداخت.
این تعطیلات دو هفتهای تا روز 17 مرداد امسال ادامه خواهد داشت حال آنکه خودروسازان امید دارند حلاوت این تعطیلات با توجه به تهدیدات و اولتیماتوم برخی از نمایندگان مجلس مبنیبر تغییر نرخ رسمی خودروها تلخ نشود. بعضی از نمایندگان کمیسیون صنایع مجلس چندی است با تشکیل کارگروه ویژهای در صدد تغییر قیمتهای مصوب خودرو در شورای رقابت هستند. این کارگروه با هدف بازنگری در قیمت خودرو جلساتی با شورای رقابت برگزار کرده تا بلکه بتواند این شورا را راضی به تغییر محاسباتی در قیمت خودرو کند. هر چند شورای رقابت و وزارت صنعت و معدن و تجارت در مورد تشکیل این کارگروه و همچنین وظایف محوله به آن سکوت اختیار کردند؛ اما آنچه مشخص است نمایندگان مجلس با وعده بازنگری در قیمت خودرو چندی است که بازار را با آشفتگی و سردرگمی مواجه کرده اند.به اعتقاد برخی از دست اندرکاران خودرو تعطیلات تابستانی خودروسازان نیز به شرایط این روزهای بازار دامن خواهد زد و بازار تا مدتها در کما میماند.
حال این سوال مطرح است که تعطیلات تابستانی تاثیری در تولید خودروسازان خواهد داشت؟ از ابتدای سال جاری تاکنون خودروسازان در تولید خودرو به مرحله قابل قبولی رسیدهاند؛ این در شرایطی است که طبق برنامهریزی صورت گرفته قرار است تاپایان سال تعداد یک میلیون و 300 هزار دستگاه خودرو در شرکتهای خودروسازی تولید شود. در این زمینه یک کارشناس خودرو در مورد تعطیلات تابستانی خودروسازان و تعهد آنها به تولید یک میلیون و 300 هزار دستگاهی خودرو عنوان میکند كه تعطيلات تابستاني كارخانههای خودروسازي تنها به مرخصي كارگران و کارمندان ختم نميشود، بلكه در طول این مدت، خطوط توليد خودرو تعمير و مورد بازنگري قرار ميگيرد؛ چراكه اگر خط توليد، دستگاهها و سيستمهاي توليد مورد تعمير يكساله قرار نگيرند، بهطور حتم خرابيهاي پيشبيني نشده ضرر بيشتري به خودروسازها ميزند.