شهروند| ولیالله سیف، رئیس کل بانک مرکزی در کانال تلگرامی خود روش پس گرفتن سپرده مشتریان موسسات غیرمجاز را توضیح داد. او به صراحت اعلام کرد که نگرانی سپردهگذاران را درک میکند و در عین حال، مراقب حفظ دستاوردهای تورم تک رقمی هم است. او نوشت درباره موسسات مالی غیرمجاز پارهای از توضیحات را ضروری میداند و نکات مد نظرش را اینگونه روایت کرد: نهادها و موسسات غیرمجاز مسائل و معضلات جدی و متفاوتی را در اقتصاد ایجاد کردهاند. یکی از مهمترین این موارد، نداشتن پاسخ مناسب برای سپردهگذاران است؛ همانگونه که قبلا اشاره شده مجموعه حاکمیت نظام با حساسیت کامل درصدد رفع این مشکل است. با این وجود باید به این نکته توجه کرد که زیانها و کسریهای این موسسات ناشی از عملکرد غیرحرفهای، سودجویانه و گاهی ناسالم و فسادزای گردانندگان این موسسات است.
بانک مرکزی بهعنوان متولی نظام پولی کشور در مقابل این پدیده دو راه دارد: یا این رویه ناصواب و مضر را متوقف کند یا اینکه نظارهگر تعمیق و گسترش مشکلات و معضلات ناشی از ادامه فعالیت آنها باشد.
برای تأمین کسری جهت بازپرداخت وجوه سپردهگذاران سه راه وجود دارد.
الف ـ تأمین کسری از محل منابع پرقدرت بانک مرکزی؛شکی نیست که تزریق منابع پرقدرت و تورمزا از سوی بانک مرکزی به افزایش رشد پایه پولی و رشد نقدینگی منجر شده و نتیجه آن تورم و افزایش سطح قیمتها در جامعه است که به معنی کاهش قدرت خرید همه ۸۰میلیون نفر آحاد جامعه ایرانی خواهد بود. درواقع کسری این موسسات از جیب تمام افراد جامعه پرداخت میشود.
ب ـ تأمین کسری از محل بودجه عمومی؛ در این روش به دلیل چسبندگی هزینههای جاری (حقوق و دستمزد) تحمیل آن به بودجه دولت در حقیقت به کاهش بودجه عمرانی منجر میشود که به رشد اقتصادی و اشتغال لطمه میزند. درواقع هزینههای تأمین کسری در این روش همانند روش اول به کل جامعه تحمیل میشود و صرفا مجاری اثرگذاری آن متفاوت است.
ج ـ تأمین کسری توسط صاحبان و گردانندگان این موسسات؛ در این روش کسری از جیب سودجویان موسسههای غیرمجاز تأمین و جبران میشود. در این راهبرد، براساس منابع مالی موجود در موسسه و در هماهنگی با مرجع قضائی در مرحله اول سطح مشخصی از سپردهها تأمین و بازپرداخت شده و حقوق سپردهگذاران تا سطح تعیین شده بازپرداخت میشود و در مرحله بعد به منظور تعیین تکلیف بقیه سپردهها و مطالبات مردم، ضمن ارزیابی کامل داراییها نسبت به تسویه حساب از محل داراییها اقدام میشود. در آخرین مرحله، هرگونه کسری، از طرق مختلف قانونی مانند مصادره اموال و داراییهای صاحبان و متولیان این تعاونیها تأمین میشود و اگر در انتهای امر مبلغی باقی ماند، به صاحبان موسسه برگشت داده میشود.
علاوه بر این با وجود محدودیتها، بانک مرکزی برای تسریع در امکان دسترسی هموطنان عزیز به بخشی از سپرده خود، اقدام به برقراری موقت خط اعتباری کرده است.