هماکنون در 70 درصد کارگاهها قانون افزایش تولید و بهرهوری لغو شده و کارگران همان حداقل حقوق تعیین شده را دریافت میکنند، بنابراین در شرایطی که قوانین حمایتی از نیروی کار اجرا نمیشود انتظار بهرهوری و تولید بیشتر از کارگر محقق نمیشود.
یکی از علل پایین بودن بهرهوری بنگاهها و سرانه کار مفید در ایران، نبود امنیت شغلی است. اگر دستمزد نیروی کار پایین نباشد به فکر خروج از کارگاه و انتخاب کار پارهوقت و مسافرکشی نمیافتد.
بسیاری از کشورهای دنیا با نگاه به اهمیت بهرهوری در محیط کار، تامین رفاه و معیشت نیروی انسانی شاغل در بنگاه را مدنظر قرار میدهند. آنها از کارگر انتظار کار مطلوب و باکیفیت دارند و در مقابل خود را نسبت به تامین هزینههای زندگی نیروی کار متعهد میدانند.در کشورهای اروپایی بهرهکشی از کارگر معنا ندارد و کارگر با دغدغه امنیت شغلی مواجه نیست به همین دلیل با فراغ بال به تولید مشغول است و از کار نمیزند اما در ایران سبد هزینههای زندگی کارگر با خط فقر و دستمزد نمیخواند و همین امر در کاهش انگیزه کار تاثیرگذار است.اجرا نشدن طبقهبندی مشاغل در کارگاهها دلیل دیگر پایین بودن ساعات کار مفید است.
متاسفانه با وجود چنین قانونی بسیاری از کارفرمایان از اجرای آن خودداری میکنند و گاهی میبینیم که در چنین کارگاههایی نیروهای کار بر اساس شایستگی مورد استفاده قرار نمیگیرند و به اصطلاح دچار هدررفت منابع انسانی هستیم. در چنین شرایطی کیفیت کار به دلیل وجود تبعیضهای مختلف به شدت کاهش مییابد.از دستمزد به عنوان یکی دیگر از عوامل موثر میتوان نامبرد. در بنگاههای اقتصادی که از واقعی شدن دستمزد تبعیت میکنند، نیروی کار به فکر خروج از بنگاه، انجام کار پارهوقت دیگر یا مسافرکشی نخواهد بود و تلاش میکند از وقت خود به بهترین شکل ممکن استفاده کند.
علی اصلانی / رئیس کانون شورای اسلامی کار البرز