بی‌بی‌سی در گزارشی نوشت: روابط قطر، با عربستان، امارات، بحرین، مصر و لیبی و یمن قطع شده است. مشکل اصلی برای اقتصاد قطر، که صادر کننده عمده گاز و محصولات پتروشیمی است، وارد کردن کالاست، چون هیچکدام از کشورهایی که با قطر قطع رابطه کرده‌اند، مشتری بزرگ این کشور نیستند، بلکه قطر است که به واردات کالا از آنها وابسته است. البته یمن و لیبی تقریبا هیچ سهمی در تجارت قطر ندارند. اما سهم امارات و عربستان چشمگیر است.
ایران صادرات کالا به قطر را از راه هوا و دریا شروع کرده است. محصولات ترکیه هم قفسه‌های فروشگاه‌های قطر را پر کرده‌اند. حالا سوال اینجاست که اگر تقاضا در قطر ثابت بماند، این کشور باید برای چه کالاهایی دنبال مشتری بگردد و اصلا کشورهایی که درهایشان را به روی قطر بسته‌اند، چه سهمی در اقتصاد این کشور دارند؟
بزرگترین شریکان تجاری قطر
قطر کالاهای مورد نیازش را از کشورهای متنوعی وارد می‌کند و دستکم از نظر حجم واردات، وابستگی شدیدی به یک کشور خاص ندارد. نمودار زیر بر اساس اطلاعات سال ۲۰۱۵ میلادی تهیه شده است و نشان می‌دهد که ده شریک اول تجاری این کشور، حدود ۷۰ درصد کالاهای مورد نیاز این کشور دو و نیم میلیون نفری را تأمین می‌کنند.
۱۰ صادر کننده اصلی کالا به قطر
درصد از کل واردات سال ۲۰۱۵ میلادی
ترکیه با صادرات ۵۲۴ میلیون دلاری و ایران با صادرات ۱۰۴ میلیون دلاری، در سال ۲۰۱۵ و تقریبا در سال‌های قبل جزو شریکان کوچک قطر بوده‌اند. با این حساب، باید انتظار داشت که قطع رابطه با امارات و عربستان، چالشی برای اقتصاد قطر باشد، اما هیچ کدام از این کشورها، تولید کننده عمده کالای خاصی جز نفت و گاز نیستند، باید دید قطر چه چیزهایی وارد می‌کند و این دو کشور چه سهمی در تامین نیازهایش دارند.
قطر چه کالاهایی وارد می‌کند؟
قطر به دلیل شرایط جغرافیایی و آب و هوایی‌اش، صنعت کشاورزی و دامپروری قابل توجهی ندارد و وابسته به واردات است. در مجموع پارسال حدود سه میلیارد دلار مواد غذایی وارد کرده است. اما با توجه به پروژه‌های عمرانی در دست ساخت این کشور، و همچنین ساختن زیرساخت‌های میزبانی جام جهانی سال ۲۰۲۲، همانطور که در نمودار دایره‌ای زیر مشخص است، تمرکز واردات قطر، مصالح ساختمانی، ماشین آلات و کالاهایی با تکنولوژی بالاست.
کالاهای وارداتی قطر
درصد از کل واردات در سال ۲۰۱۵
عربستان نقش مهمی در تامین مصالح ساختمانی مورد نیاز قطر داشت. اما قطر در طول سال‌های اخیر، مصالح مورد نیازش را از کشورهای متنوعی تأمین کرده است. و اگرچه جاده ارتباطی قطر و عربستان، نقش مهمی در تامین مصالح داشت، اما در کوتاه مدت مسئله تامین خوراک اولویت پیدا کرده است.
خوراکی از کجا می‌آید؟
حدود یک سوم خوراکی‌های وارداتی قطر، یعنی حدود ۸۶۴ میلیون دلار، از عربستان سعودی و امارات متحده عربی وارد شده است. باقی واردات هم از منابع مختلف تأمین شده است و وابستگی شدیدی به یک کشور خاص وجود ندارد. سهم ایران از صادارت خوراک به قطر، کمتر از ۹ میلیون دلار در سال است و سهم ترکیه ۳۶ میلیون دلار.
صادرکنندگان غذا به قطر
درصد از کل واردات سالانه غذا
خرید از وارد کننده‌ها
اما امارات، عربستان و ایران که حالا در تلاش است با ارسال محموله‌های خوراکی به دوحه کمک کند، خود از وارد کننده‌های عمده مواد غذایی هستند، آن هم با رقم‌های بسیار بالاتر از قطر. از میان این کشورها، ایران محصولات کشاورزی تولید می‌کند و بخش کوچکی را هم صادر می‌کند، که حجم آن به دلیل خشکسالی کم و میزان تولید پرنوسان است.
عربستان دو سال پیش حدود ۲۲ میلیارد دلار خوراک وارد کرده است، ایران حدود ۱۱ میلیارد دلار، امارات هم حدود ۱۶ میلیادر دلار. در عمل این کشورها به قطر صادرات دوباره می‌کنند. دلیلش هم، ارزانتر تمام شدن کالاهای وارداتی است. چون قطر جمعیت کمی دارد، برایش صرف می‌کند که بخشی از کالاهایی که مثلا عربستان با جمعیت حدودا ۱۰ برابر قطر برای مصرف داخلی وارد می‌کند را بخرد.