همه ساله با نزدیک شدن به عید نوروز بازار خشکبار رونق را تجربه می‌کند و آنچه در این زمینه بیش از هر چیز اهمیت دارد، تعیین قیمت‌ها و کنترل بازار از سوی مسئولان و نهادهای ذیربط است. با این حال به گزارش رسانه‌های مختلف به‌رغم وضعیت بسیار مناسب تولید خشکبار و وفور محصول در سال جاری، بازار آجیل یکی از بی‌سامان‌ترین بازارهای شب عید است و فروشندگان به هر نرخی که دلخواهشان است محصولاتشان را عرضه می‌کنند.
به گزارش ایران‌جیب به نقل از آرمان، با آنکه در چند سال اخیر همواره با نزدیک شدن به عید نوروز حضور واسطه‌گران و دلالان در بازار آجیل و خشکبار به بیشترین حد خود می‌رسید، اما امسال نیز به رغم آنکه از مسئولان انتظار می‌رفت با توجه به تجربه سال‌های گذشته بتوانند بازار را کنترل کنند، اما همچنان بازار آجیل و خشکبار در آستانه نوروز، یکی از بی سر و سامان‌ترین بازارهاست، به گونه‌ای که هر کیلوگرم از این محصولات در هر نقطه از شهر، نرخ متفاوتی دارند و فروشندگان تا جایی که بتوانند اجناس خود را گران‌تر می‌فروشند و پول بیشتری از مصرف‌کنندگان می‌گیرند. نگاهی به تجربیات سال‌های گذشته نشان می‌دهد که در اسفند ۹۱ و در آخرین روزهای کاری محمود احمدی‌نژاد در پاستور بازار خشکبار دچار چنان تلاطمی شد که شهروندان با راه‌اندازی کمپین‌هایی علیه خرید آجیل در نوروز ۹۲ اعتراض خود را به این افزایش قیمت نشان دادند، حال از دولت یازدهم انتظار می‌رود رویه‌ای متفاوت نسبت به دولت قبل را در پیش بگیرد تا رضایت شهروندان و به ویژه قشر ضعیف جامعه را جلب کند.
در این روزها قیمت آجیل چنان افزایش یافته است که برخی از مشاهدات نشان از فروش اقساطی این محصول در برخی از فروشگاه‌های کشور دارند. محصولی که مصرف آن از نیازهای اولیه افراد به حساب نمی‌آید، اما حرکت به سوی مصرف‌گرایی و اصطلاحا چشم و هم‌چشمی‌های نوروز به برخی از خانوارها اجازه حذف این محصول از سفره هفت سین عید را نمی‌دهد و آنها هیچ‌گاه نمی‌گذارند تا جیب دلالان و واسطه‌گران این بازار خالی بماند. مهر نیز در این باره می‌نویسد نابسامانی اخیر بازار خشکبار به گونه‌ای است که برخی انواع آجیل با کیفیت مشابه بعضا تا ٢۰ هزارتومان اختلاف قیمت دارند، طوری که قیمت پسته با یک کیفیت مشابه از نقطه‌ای به نقطه دیگر شهر تهران از ۴۵ تا ۶۵ هزار تومان در نوسان است. به نظر می‌رسد این نابسامانی ناشی از فقدان نظارت بر واحدهای صنفی است. با این وجود امسال وضعیت تولید خشکبار در کشور بسیار مناسب بوده و هیچ کمبودی در این زمینه وجود ندارد تا گرانفروشان بتوانند بهانه‌ای برای گرانفروشی خود بتراشند.
در همین زمینه مدیرکل دفتر امور میوه‌های سردسیری و خشک وزارت جهاد کشاورزی میزان تولید محصولات خشکباری در کشور را حدود یک میلیون و ۱۸۰ هزارتن اعلام و اضافه کرد: ۴۰۰ هزارتن از این میزان صادر می‌شود. رمضان رویین‌تن با بیان اینکه حدود ۷۸۰ هزار تن از این محصولات در داخل کشور به مصرف می‌رسد، سرانه مصرف خشکبار در کشور را ۱۰ کیلوگرم عنوان کرد و گفت: این عدد در دنیا کمتر از سه کیلوگرم است. او با اشاره به اینکه به اندازه کافی محصولات خشکبار و آجیل در کشور وجود دارد، افزود: امسال حدود ۳۰۰ هزارتن پسته در کشور تولید شده که نزدیک به ۱۵۰ هزار تن آن صادر شده و صادرات همچنان ادامه دارد.
این مقام مسئول در وزارت جهاد میزان تولید گردو را نیز ۲۳۰ هزارتن، بادام ۲۰۰ هزارتن و فندق را هم ۳۰ هزارتن عنوان کرد. رویین تن میزان تولید کشمش را نیز حدود ۲۳۰ هزارتن اعلام و عنوان کرد: این میزان تولید بی‌سابقه بوده ضمن اینکه حدود ۱۴۰ هزارتن از آن نیز صادر شده است. مدیرکل دفتر امور میوه‌های سردسیری و خشک وزارت جهاد کشاورزی درباره قیمت انواع خشکبار نیز گفت: درحال حاضر کشاورزان هرکیلوگرم فندق را بین ۲۰ تا ۲۲ هزارتومان، گردو ۲۰ تا ۲۲ هزارتومان، پسته بین ۲۴ تا ۳۰ هزارتومان و بادام را حدود ۲۰ تا ۳۰ هزارتومان به فروش می‌رسانند.
کاهش 10 درصدی قیمت خشکبار
نکته قابل توجه در این میان آن است که به گفته مسئولان، شرایط بسیار مناسب تولید باعث شده قیمت خشکبار در مجموع نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ۱۰ درصد کاهش پیدا کند؛ در همین راستا رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار با بیان اینکه نسبت به مدت مشابه سال گذشته، در مجموع قیمت خشکبار حدود ۱۰ درصد کاهش یافته است، افزود: نرخ برخی محصولات حتی ۳۰ درصد ارزان‌تر از سال گذشته و برخی مانند پسته نیز تفاوتی نداشته است، اما در مجموع ما با ۱۰ درصد کاهش در این زمینه مواجه بوده‌ایم که دلیل آن نیز رکود حاکم بر بازار و شرایط خوب تولید بوده است.
مصطفی احمدی تاکید کرد: در سال جاری نسبت به چهار الی پنج سال گذشته، خشکبار و آجیل بهترین کیفیت را دارند. احمدی با اشاره به اینکه ما چون قیمت مصوب برای آجیل نداریم، نمی‌توانیم اعلام نرخ کنیم، اظهار کرد: قیمت‌ها بسته به عرضه و تقاضاست، ضمن اینکه در دو الی سه ماه اخیر قیمت‌ها هیچ نوسانی در بازار نداشته است. رئیس اتحادیه آجیل و خشکبارهمچنین یادآور شد: از چهارشنبه هفته جاری عرضه این محصولات در نمایشگاه‌های بهاره آغاز شده است و جز منطقه خاوران در سایر نقاط شهر اعضای اتحادیه ما مستقر هستند و کار خود را انجام می‌دهند.
به نظر می‌رسد عدم تعیین نرخ مصوب برای محصولات خشکبار و آجیل یکی از دلایلی است که دست گرانفروشان را باز گذاشته تا اجناس خود را به هر میزانی که دلخواهشان است در اختیار مصرف کنندگان قرار دهند و هیچ کس نتواند تشخیص دهد نرخ واقعی این محصولات چقدر است؟ در همین زمینه یک مقام مسئول که از مهر خواسته است نامش ذکر نشود، می‌گوید: با این حال قیمت هرکیلوگرم بادام بین ۲۰ تا ۶۰ هزار تومان، پسته بین ۱۸ تا ۵۰ هزار تومان و گردو با پوست حدود ۲۲ هزار تومان منطقی و مناسب است.