سازمان محيطزيست روز گذشته درجلسه هيأت دولت گزارشی را از اقدامات دولت برای بهبود کیفیت هوای کلانشهرهای کشور به هیأتوزیران ارایه کرد. بعد هم حسن روحاني، درحركتي نمادين به همراه برخي از اعضاي هيأت دولت با خودروهاي برقي رانندگي كرد.
به گزارش ایرانجیب به نقل از شهروند، براساس گزارش سازمان محيطزيست به رئيسجمهوری، ارتقای کیفیت سوخت به یورو ٤، تغییر سوخت نیروگاهها از مازوت به گاز، ارتقای استاندارد تولید خودرو و اجرای نظام بازرسی مستمر خطوط تولید خودرو و اجرای نظام بازرسی مستمر خطوط تولید، خروج ٩١٥ هزار خودروی فرسوده (ازجمله ٤٠ هزار تاکسی)، اجرای سامانه یکپارچه معاینه فنی (سیمفا)، توقف شمارهگذاری و تولید موتورسیکلت انژکتوری ازجمله اقدامات مؤثري بوده كه در دولت یازدهم انجام شده است. وزیر بهداشت هم گزارشی از مطالعات مربوط به کاهش مرگومیر ناشی از آلودگی هوا طی سهسال گذشته ارایه کرد و رئیسجمهوری با تأکید بر اهمیت آلودگی هوا و آثار مخرب آن بر سلامت و اقتصاد کشور، به توجه ویژه دولت یازدهم به موضوع و اجرای دقیق برنامههای فرابخشی کاهش آلودگی هوا اشاره کرد.
در ادامه نيز اعضای دولت از سه محصول دانشبنیان ایران شامل دو موتورسیکلت دوچرخ و یک کوادسایکل برقی بازدید کردند. حسن روحانی درحیاط ساختمان دولت از خودروهاي برقی دوسرنشین یوز محصول شرکت دانشبنیان دانشگاه آزاد اسلامی قزوین، موتورسیکلت آویتا محصول پژوهشکده شهید رضایی دانشگاه صنعتی شریف و موتورسیکلت برقی متعلق به شرکت دانشبنیان بنا شریف بازدید کرد. او به همراه ساير اعضاي دولت درمحوطه ساختمان هیأت دولت با یکی از محصولات رانندگی كرد كه اين موضوع سوژه عكاسان خبري شد. روحاني ضمن خوب و کیفی ارزیابیکردن تلاش تولیدکنندگان، لزوم توجه هرچه بیشتر به ارتقای کیفیت و ایمنی آن را مورد تأکید قرار داد.
همكاري مردم كليدي است
معصومه ابتکار، رئیس سازمان محیطزیست هم در گفتوگوي تلويزيوني سهشنبهشب يكبار ديگر مشارکت و همکاری مردم دربحث کاهش آلودگی هوا را امری کلیدی دانست و توضيحاتي درباره افزايش روزهاي هواي پاك درشهرهاي مختلف ارایه كرد: «طبق آمار تا ۲۶ دیماه سال ۱۳۹۵، ۲۳۱روز هوای سالم و پاک داشتیم؛ درحالی که در ابتدای کار دولت یازدهم، ۱۷۶روز هوای سالم و پاک داشتیم. بنابراین بیش از حدود ۵۰ روز کیفیت هوا بهتر شده است. بین شهرهای دیگر، اصفهان بهترین الگو بود که تعداد روزهای پاک آن نسبت به سال ۱۳۹۲ بیشتر شده و درشیراز نیز کیفیت هوا رو به رشد است. بهطورکلی، کاهش روزهای هوای ناسالم امری زمانبر است.» او به گزارشگيري منظم از دستگاهها، سنجش و پایش وضع آلودگی هوا درشهرها، نمونهگيري از کیفیت بنزین و پايش خودروها بهطور منظم اشاره كرد و از وزارت نفت و صنعت بهعنوان دستگاههايي نام برد كه گامهای خوبی را برای ارتقای کیفیت سوخت برداشتهاند: «اما تا رسیدن به حد مطلوب نهایی راههای زیادی داریم.»
سامانه معاینه فنی یکپارچه كه با تلاش وزارت کشور و راهور ناجا هم يكي ديگر از اقدامات دولت يازدهم بود كه ابتكار از آن نام برد و درباره خودروهاي برقي و هيبريدي گفت: «دولت با حذف تعرفه قصد داشت تا واردکنندگان را تشویق به واردکردن خودروهای برقی و هیبریدی کند، علاوه بر آن، حمایت ویژهای ازسوی وزارت صنایع شده که در دستورکار دولت قرار گرفته است.» رئيس سازمان محيطزيست تأمین اتوبوسهای نو و مسئولیتهای دولت و شهرداریها را منوط به تأمین اعتبارات دانست كه پیشبینیهايي براي آن شده که تا پایان سال محقق شود: «ارتقای استانداردها و کمک به نوسازی این ناوگان که همکاری بین شهرداری و وزارت راه را میطلبد و ساماندهی این خودروها که تکلیف قانونی شهرداری است. دارندگان کامیونها این توان را ندارند که به تنهایی خودروی خود را نو کنند، ولی با تسهیلات بانکی و حمایتها و سازوکارهای پیشبینیشده و مصوبه اخیر، امیدواریم بتوانیم آن را اجرایی کنیم.
ضرورت جرمانگاری آلودگی هوا
همايش حقوق شهروندي و هواي پاك روز گذشته نيز در تالار ايوان شمس برگزار و طي آن به لزوم جرمانگاري آلودگي هوا تأكيد شد. محمود عباسی، معاون حقوق بشر و امور بینالملل وزیر دادگستری دراين همايش به وضع قوانینی که آلودگی هوا را جرمانگاری کند، تأكيد كرد كه ميتواند دركاهش آلودگي هوا موثر باشد: «نفس هوای پاک نیازمند قانون خاص است که باید مورد توجه قرار گیرد. با ابلاغ منشور حقوق شهروندی در ٢٩ آذرماه یک حرکت نوینی درکشور آغاز شده است. برخی از مواد منشور حقوق شهروندی به موضوع هوای پاک اختصاص یافته است. بسیاری از مواد منشور درپاسخ به منتقدین این حوزه است و بسیاری ازاین مواد ضمانت اجرایی دارد. وقتی رئیسجمهوری براساس اصل ١١٣ قانون اساسی منشور را ابلاغ میکند، این ابلاغ موضوع را برای دستگاهها لازمالاتباع میکند.»
او به اقداماتي كه درمعاونت حقوق بشر وزارت دادگستري در راستاي كاهش آلودگي هوا انجام داده است، اشاره كرد: «کلیه قوانین و آییننامهها را درمجموعهای تحت عنوان وضع آلودگی هوا در دست چاپ داریم که وظایف دستگاهها را دراین زمینه مشخص کرده است. ارتقای سطح آگاهی و اطلاعات شهروندان از حق برهوای پاک و کاهش آلودگی هوا و رعایت قوانین و مقررات زیستمحیطی و نیز ارایه راهحلها و ایجاد کلینیکهای حقوق شهروندی و... میتواند راهکار مناسبی برای مقابله با آلودگی باشد.» عباسی همچنين به يكي از نوآوريهاي قانون آیین دادرسی کیفری اشاره كرد: «طبق این ماده Ngoها و سازمانهای مردمنهاد میتوانند درمورد مسائلی مانند نقض محیطزیست و... بهعنوان شاکی خصوصی و به نمایندگی ازطرف مردم طرح دعوا کنند.»
دود دیزل سرطانزاست
بررسی نقش راهکارهای دستگاههای دولتی و نهادهای عمومی درکاهش آلودگی هوا عنوان نشست ديگري است كه روز چهارشنبه ازسوي شهرداري برگزار شد. وحيد حسيني، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران دراين نشست از تصویب مصوبه ضدمحیطزیستی درماه جاری انتقاد کرد: «دود دیزل سرطانزاست؛ درحالی که درکشور ما به هیچوجه مورد توجه جدی قرار نمیگیرد. سهسال گذشته قانونی درمورد ضرورت نصب فیلتر دوده روی دیزلهای نو تصویب شد، اما وزارت صنعت با سردمداری چند دیزلساز و خودروساز خارجی با این مصوبه مقابله کردند. ١٩ دیماه امسال یک مصوبه ضدمحیطزیستی تصویب شد، مبنی بر اینکه خودروهای دیزل فیلتردار بشوند و درصورت داشتن استاندارد جدید بدون فیلتر هم میتوانند وارد بازار شوند. با این مصوبه، مصوبه اول ملغی شد. درحقیقت دقیقا درماهی که با اوج آلودگی هوا دستوپنجه نرم میکنیم، چنین مصوبه ضدمحیطزیستی تصویب میشود.»
او به تركيب خطرناك آلودگی فصل پاییز و زمستان اشاره كرد: «عمق نفوذ این آلودگی به ریه بسیار بیشتر است و ترکیب شیمیایی آن بسیار خطرناکتر است. ١٥ درصد جرم ذراتی که درماههای آبان، آذر و دی تنفس میکنیم، کربن سیاه است.»
رئیس کمیته محیطزیست شورا درباره جایگاه ناچیز مصوبات زیستمحیطی درشورا صحبت كرد و گفت كه مدیریت تهران سلیقهای و غیرمتخصصانه است: «آلودگی هوای تهران در سال ٥٨٠٠ نفر تلفات دارد، درحالي كه ١٠٠ درصد مسائل هوا به شهرداری مرتبط است. نمیخواهم بگویم شهر تهران از دست رفته است، اما تهران درحالت کمای زیستمحیطی به سر میبرد و نیاز به احیا دارد. تهران قابل احیاست و ظرفیتهای حیاتی بالایی دارد. آلودگی هوای تهران در وضعیتی حاد قرار دارد ولی راهکار دارد، شهری که نه آب، نه هوا و نه زمین پاک دارد و فضاهای سبز را برای ساختمان خراب میکنند، نمیتواند شعار «آسمان آبی زمین پاک» را سر دهد.»
محمد حقاني به سياسينبودن موضوعاتي چون ساخت مترو، تفکیک زباله و هوای آلوده که باعث سرطان مردم میشود، اشاره كرد و گفت كه «شورا و شهرداری سیاسی نیستند بلکه دستگاههای خدماتی و اجتماعی هستند، ولی متأسفانه ما همه چیز را سیاسی میکنیم.» «نگاه به تهران نگاه زیستمحیطی نیست.» جملهاي كه اين عضو شوراي شهر به آن تأكيد دارد: «احداث مترو بدون توجه به مسائل و پیوستها صورت گرفته، برای همین است که قنات فرمانیه به شکلی شده که آب از آنجا سرازیر میشود. متأسفانه دراين شرايط ١٨٠هزار خودروی سنگین بدون معاینه فنی دومیلیون موتورسیکلت در تهران تردد ميكنند. اين درحالي است كه به گفته يك متخصص کودکان سرطان خون و ریه در کمین کودکان پایتخت رواج يافته است. معصومی اصل مصرف شیر و لبنیات را جهت کاهش اثرات سمی مواد آلاینده درخون توصیه كرد.