همزمان با حضور حسن روحاني، رييس‌جمهور ايران در نيويورك، دولت امريكا مجوز فروش هواپيما به ايران را صادر كرد تا آثار برجام (برنامه اقدام مشترك ايران و 1+5) بيش از پيش هويدا شود. مجوزي كه از سوي كارشناسان هوايي و همچنين مقام‌هاي دولتي زمينه ساز آغاز رقابت شركت‌هاي هوايي داخلي و همچنين رقابت هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران با ايرلاين‌هاي منطقه‌يي ارزيابي مي‌شود و ظرفيت‌هاي بالقوه صنعت هوانوردي ايران را آنچنان كه هفته گذشته دبيركل كاپا و همچنين فرستاده ويژه نخست‌وزير بريتانيا در اجلاس هوانوردي بين‌المللي كاپا در تهران پيش‌بيني كرده بودند، بالفعل خواهد كرد. ظرفيت‌هايي كه طي 10سال آينده ايران را بر قله هوانوردي منطقه خاورميانه خواهد نشاند.
به گزارش ایران‌جیب به نقل از تعادل، روز چهارشنبه رويترز به نقل از مقامات شركت هواپيماسازي بويينگ اعلام كرد، اين شركت مجوزي از دولت امريكا دريافت كرده كه اجازه مي‌دهد هواپيماي مسافربري به ايران بفروشد و اين مجوز بخشي از ابهامات را رفع مي‌كند.
همان روز شركت بويينگ نيز در اطلاعيه‌يي اعلام كرد: «ما اين مجوز را دريافت كرده‌ايم و همچنان در حال مذاكره با ايران اير بر مبناي يادداشت تفاهم قبلي هستيم. هرگونه موافقتنامه نهايي فروش بايد منطبق بر مجوز صادر شده باشد.»
بدين‌ترتيب ممنوعيت بيش از 40 ساله فروش هواپيماهاي بويينگ و ايرباس به ايران برداشته شد. پس از اعلام اين خبر بود كه ارزش سهام شركت بويينگ در بازار وال استريت، با 2.2 درصد رشد به 130.56دلار رسيد.
پاسخ امريكا به خواست جهاني
در همين رابطه، وزير راه و شهرسازي در يك برنامه تلويزيوني با اشاره به اين نكته كه خريد هواپيماهاي نو از بويينگ و ايرباس بعد از ۵۰ سال صورت مي‌گيرد، گفت: امريكا به خواست جامعه جهاني تن داد و لابي قدرتمند صهيونيست‌ها هم نتوانست مانع بزرگ‌ترين خريد صنعت هوانوردي ايران شود. عباس آخوندي با اشاره به صدور مجوز فروش هواپيما به ايران از سوي وزارت خزانه‌داري امريكا اظهار كرد: توافق كلي ما با ايرباس براي خريد حدود ۱۱۸ فروند با ATR براي دريافت ۲۰ فروند و با بويينگ براي خريد ۱۰۸فروند هواپيماست كه بايد طي ۸سال به ايران تحويل داده شود. وي افزود: مجوزها از اوفك اخذ شده است و حالا بعد از ۴۰سال تحريم خريد بويينگ، مي‌توانيم مستقيم از اين شركت هواپيماسازي خريد كنيم و اين اتفاق بسيار بزرگي در صنعت هوانوردي و همچنين جهان بازرگاني و تجارت بين‌المللي براي ايران است.
آخوندي با اشاره به زمان تحويل هواپيماها گفت: طبق مفاد قرارداد، تحويل اين هواپيماها در سال ۲۰۱۶ شروع مي‌شود و تا 8سال روند تحويل هواپيما ادامه دارد و اميدواريم در پاييز و زمستان نخستين هواپيما را وارد ايران كنيم.
تكذيب كاهش تعداد هواپيماها
وي با اشاره به اظهارات برخي مبني بر درخواست ايران براي كاهش تعداد هواپيماهاي سفارش داده شده، تصريح كرد: چنين مساله‌يي مطرح نيست و طبق قرارداد در طول هشت سال اين هواپيماها تحويل ايران خواهند شد و همانطور كه مي‌دانيد توليد هواپيما براساس سفارش انجام مي‌شود. همچنين اين حجم از هواپيما در هيچ نقطه‌يي از جهان يك‌جا تحويل نمي‌شود.
به گفته وزير راه و شهرسازي، نخستين سري هواپيماها از هر دو شركت ايرباس و بويينگ تحويل ايران‌اير خواهد شد. اما اين چراغ سبزي براي تمام ايرلاين‌هاي ايراني براي ورود به مذاكره و خريد هواپيماست. به‌طوري كه چند ايرلاين ايراني هم‌اكنون با هر دو شركت بويينگ و ايرباس وارد مذاكره شده‌اند.
وزير راه و شهرسازي با اشاره به مديريت نرخ بليت هواپيما نيز گفت: قيمت‌ها رقابتي شد و بعد از اين فرآيند قيمت‌ها در غير از پيك به‌شدت كاهش پيدا كرده و همچنان رقابتي بودن بازار و حقوق مردم از اهميت ويژه نزد ما برخوردار است.
بي‌اثري «اف.اي.تي.اف» در قرارداد هواپيماها
همچنين قائم‌مقام وزير راه و شهرسازي گفت: پيوستن ايران به «اف.اي.تي.اف» ربطي به قراردادهاي ايرباس و بويينگ ندارد و مشكلي براي اين قراردادها ايجاد نمي‌كند.
اصغر فخريه كاشان درباره پيوستن ايران به «اف.اي. تي.اف» و تاثير آن بر قرارداد ايرباس گفت: اينكه گفته مي‌شود ملحق شدن به «اف.اي.تي.اف» مي‌تواند قرارداد خريد ايرباس و امكان فراهم كردن فاينانس را تحت تاثير قرار دهد، به‌طور قطع اظهارات اشتباهي است.
وي با بيان اينكه موضوع پيوستن به «اف.اي.تي.اف» نمي‌تواند هيچ ارتباطي به قرارداد خريد هواپيما از ايرباس داشته باشد، اظهار كرد: در «اف.اي.تي.اف» اين موضوع اهميت دارد كه نقل و انتقالات مالي براي بانك‌ها بايد شناخته شده باشد كه مورد قرارداد ايرباس هم نقل و انتقالات پولي كاملا شناخته شده و شفاف است و در اين باره با نمايندگان ايرباس مذاكراتي انجام داده‌ايم و هيچ مشكلي وجود ندارد.
قائم‌مقام وزير راه و شهرسازي با بيان اينكه قرار نيست تامين مالي قرارداد خريد هواپيما از ايرباس از طريق بانك‌هاي داخلي انجام شود، ادامه داد: از ابتدا هم اين بحث مطرح بوده كه 85درصد تامين مالي اين قرارداد به صورت بلندمدت و 15درصد ديگر هم از موسسات مالي خارجي به صورت كوتاه‌مدت انجام شود.
قائم مقام وزير راه و شهرسازي در امور بين‌الملل تصريح كرد: مسائل بانكي و فاينانس كه بايد به صورت سه‌جانبه بين ما و ايرباس و شركت فاينانسر مذاكره و حل مي‌شد، حل شده و حتي ايرباس به سمت ساخت لگويي كه اسم ايران‌اير روي هواپيماها نصب شود، رفته است.
فخريه كاشان گفت: با ايرباس براي خريد ۱۱۱فروند هواپيما به توافق رسيده‌ايم كه قيمت‌هاي اين هواپيماها متغير است، اما در كل اين خريد به اعتباري كمتر از 10ميليارد دلار مي‌رسد.
ورود نخستين هواپيماي نو تا پايان سال
همچنين دبير انجمن شركت‌هاي هواپيمايي گفت: با صدور مجوز وزارت خزانه‌داري امريكا به كمپاني‌هاي بويينگ و ايرباس براي فروش هواپيما به ايران، پيش‌بيني كرده‌ايم نخستين هواپيماهاي نو در نيمه دوم امسال و حداكثر تا پايان سال، وارد كشور شود.
مقصود اسعدي ساماني گفت: طبيعتا پس از صدور مجوز اوفك و وزارت خزانه‌داري امريكا، امضاي قرارداد نهايي با كمپاني‌هاي سازنده ايرباس و بويينگ را خواهيم داشت و در گام بعد موضوع انتقال هواپيماها به كشور مطرح است.
دبير انجمن شركت‌هاي هواپيمايي افزود: انعقاد قرارداد منوط به صدور مجوز اوفك بود كه با اين مجوزهاي اخير صادرشده توسط امريكا، به تدريج وارد مراحل بعدي و مالي خواهيم شد.
افزايش رتبه اعتباري ايرباس و بويينگ
موسسه اعتبارسنجي موديز اعلام كرد، تصميم اخير وزارت خزانه‌داري امريكا در اعطاي مجوز به شركت‌هاي ايرباس و بويينگ براي فروش هواپيما به ايران اتفاقي مثبت به سود رتبه اعتباري اين دو شركت هواپيماسازي خواهد بود.
اين موسسه اعتبارسنجي در گزارشي جديد اعلام كرد، تصميم اخير وزارت خزانه‌داري امريكا در اعطاي مجوز به شركت‌هاي ايرباس و بويينگ براي فروش هواپيما به ايران، اتفاقي مثبت به سود رتبه اعتباري اين دو شركت هواپيماسازي و زنجيره عرضه هواپيماهاي مسافربري به شمار مي‌رود.
براساس برآورد موسسه موديز، ايران قادر به خريد مقادير قابل توجهي هواپيما از شركت‌هاي هواپيماساز خواهد بود و اين چشم‌انداز موجب رشد 3درصدي ميزان تقاضا در اين صنعت در يك دهه آينده خواهد شد كه معادل 400 تا 500 فروند هواپيما براي شركت‌هاي ايراني است.