استفاده از خودروهای شاسی بلند یا همان SUVها تقریبا از دهه اول قرن بیست و یکم شدت بسیار گرفت تا بازار فروش آنها نیز به سرعت به یکی از بزرگترین و سودآورترین بخش ها برای خودروسازان بدل شود، اما با حاکم شدن رکود اقتصادی در کشورهای غربی به عنوان بزرگترین بازار برای شاسی بلندها و افزایش قیمت سوخت و هزینه‌های نگه داری، خریداران به این نتیجه رسیدند که شاید در واقع نیاز مبرمی به قابلیت‌های منحصر به فرد SUVهای بزرگ نداشته باشند ضمن این که دیگر اصطلاحا تب چنین خودروهایی نیز در مقایسه با سال های نخست فروکش کرده بود. در این زمان، شرکتهای بزرگ خودروسازی برای حفظ سود و از دست ندادن بازار، به تولید SUVهای کوچکتر روی آوردند تا در نهایت کلاس جدیدی از خودروها موسوم به کراس اوور پدیدار شود، اما برخلاف تصور عموم، کراس اوورها یا CUVها با SUVها تفاوت های عمده‌ای دارند که در این مطلب قصد داریم به زبان ساده به بیان آنها بپردازیم.
اگر تخصص لازم در زمینه خودرو نداشته باشید به احتمال بسیار زیاد شاسی بلندها و کراس اوورها در نظر شما اختلاف چندان زیادی نخواهند داشت چرا که در هر یک از آنها میتوان فضای زیادی در داخل کابین و صندوق یافت هر چند که این موضوع در مورد شاسی بلندهای کوچک صادق نیست! در سال‌های اخیر از آن جایی که دیدگاه خریداران نسبت به شاسی بلندهای اصیل شاهد برخی تغییرات بوده چرا که معمولا این دسته از خودروها دارای مصرف سوخت زیاد و هزینه های نگه داری و جانبی بالایی هستند، شرکت های خودروسازی به صورت عمده به CUVها روی آورده اند هر چند که همچنان ردپای شاسی بلندها را میتوان به وضوح در این مدل‌های جدید دید.
به طور مثال هوندا در جدیدترین مدل از سری V-CR خود، این خودرو را به گونه ای معرفی کرده که شاخصه های یک SUV در کنار قابلیت هدایت و مصرف سوخت یک خودروی معمولی شهری در آن وجود دارد. با وجود چنین رویه‌ای نباید کراس اوورها را یک کلاس کاملا مجزا از SUVها در نظر گرفت چرا که علاوه بر خصوصیات مشترک بیان شده در بالا، سیستم چهار چرخ متحرک و فاصله زیاد از سطح زمین نیز در هر دو مدل تقریبا یکسان است، ولی تفاوت میان آنها را میتوان در چند بخش کلی به شرح زیر بیان کرد.
پلاتفرم
بدون هیچ شکی بارزترین اختلاف میان SUVها و CUVها در پلاتفرم آنهاست. طراحی شاسی بلندها به صورت بدنه بر روی فریم (شاسی) است به این معنی که این دو بخش به شکل مجزایی ساخته شده و بر روی یکدیگر مونتاژ می‌شوند تا تشکیل یک سازه ترکیبی را دهند، اما در کراس اوورها چنین رویه ای وجود ندارد و پروسه ساخت آنها دقیقا مانند خودروهای شهری عادی انجام میشود تا ساختار واحد و یک پارچه بدنه در آنها به کار گرفته شده باشد.
به بیان دقیق تر، چیزی به نام شاسی در این خودروها وجود ندارد و کل سازه آن به صورت تک قالبی و شاسی فضایی طراحی میشود.
وزن
هرچند نمی توان به طور کامل فرمان پذیری کراس اوورها را بهتر از SUVها دانست ولی معمولا این رویه وجود دارد. دلیل اصلی این امر هم به اختلاف وزنی این دو کلاس مربوط میشود که آنها هم در نهایت به تفاوت ساختار این دو مدل ختم میشود.
به بیان ساده تر SUVها شبیه تراک‌ها یا وانت بارهای بزرگ طراحی می شوند در حالی که ساخت کراس اوورها مانند خودروهای عادی است. هر چه خودرو سنگین تر باشد (در این جا منظور SUV ها)، نیاز به قدرت و سوخت بیشتری برای حرکت آن هاست تا اگر این دو پارامتر برای خریدار مهم باشد بدون شک کراس اوورها گزینه های به مراتب بهتری به حساب آیند.
ایمنی
شاید علت اصلی که بیشتر افرادی که به دنبال خرید SUVها هستند، وزن زیاد و ساختار مقاوم آنها باشد که خود باعث افزایش ایمنی سرنشینان در شرایط مختلف میشود. طبق بررسی‌های صورت گرفته در این زمینه، خودروهای بزرگتر و سنگین تر به طور معمول ایمنی بیشتری نسبت به نمونه های سبک و کوچکتر دارا هستند، اما هنگامی که این مقایسه با کراس اوورها انجام شود، نتیجه همیشه آن طور که پیش بینی میشود نیست.
در برخی از شاسی بلندها ضربه گیر جلو تعبیه نشده تا نیروهای شدید وارد شده به جلوی بدنه با شدت زیادی به تمام خودرو منتقل شود در حالی که مدل های گران قیمت تر دارای منطقه حائل برای جذب ضربه در همان بخش جلویی بدنه هستند تا ایمنی آنها به خصوص در تصادفات اصطلاحا شاخ به شاخ بسیار زیاد باشد. مورد دیگر به ماهیت SUVها مربوط است چرا که فاصله زیاد از سطح زمین و ارتفاع بلند آنها باعث میشود هنگام تصادفات شدید یا مانور سنگین بیشتر از خودروهای دیگر مساعد چپ شدن باشند.
قابلیت حمل بار
وقتی صحبت از توانایی های حمل بار یا یدک کشی باشد جای هیچ شکی نیست که SUVها بهترین عملکرد را از خود نشان میدهند.
به طور مثال شورولت Tahoe توانایی یدک کشی بیش از 3800 کیلوگرم را دارد تا به راحتی بتوان دو خودروی عادی را به آن متصل کرد، اما در نقطه مقابل کراس اوورها (CUVها) اساسا برای چنین کارهایی طراحی نشده اند چرا که ساختار درونی آنها عمال مانند یک خودروی سدان شهری عمل میکند. با این وجود میشود در برخی موارد کراس اوورهای به نسبت قدرتمندی را هم پیدا کرد هر چند که ظرفیت حمل بار آنها به هیچ وجه با شاسی بلندها قابل مقایسه نیست، به طور نمونه نیسان مورانو تنها میتواند تا 700 کیلوگرم بار را با خود یدک کشید.
آفروود
یکی از بخش هایی که SUVها دست پیش را دارند توانایی حرکت در مناطق ناهموار و آفروود است چیزی که کراس اوورها بدین شکل عمل نخواهند کرد.
همچنین اگر نیاز به حرکت در مسیرهایی دارید که در آن پستی و بلندی زیاد است، شاسی بلندها به واسطه مرکز ثقل زیاد از سطح جاده گزینه های بهترین هستند. فورد Expedition یک مثال بارز در خصوص SUVهایی است که قابلیت حرکت در تقریبا تمامی مسیرهایی این چینی را دارد ضمن این که سیستم‌های کمکی فراوانی نیز برای آن تعبیه شده تا راننده با کمترین تنش رو به رو باشد. با در نظر گرفتن موارد فوق، کراس اوورها را باید به مراتب خودروهایی آرام‌تر دانست که اصوال برای جاده های شهری و بزرگراه‌ها طراحی شده اند. همچنین با وجود بهره‌گیری از سیستم چهارچرخ متحرک ولی در عبور از مناطق آفروود باید نهایت احتیاط را با آنها داشت چرا که به هیچ وجه جایگزینی برای SUVها محسوب نمی‌شوند.
- هفته‌نامه ایران‌خودرو