وزیر نیرو در پایان سفر چهار روزه خود به لندن چشمانداز روابط ایران و انگلیس را مثبت ارزیابی کرد. چیتچیان میگوید جدایی بریتانیا از اتحادیه اروپا میتواند سهم ایران در روابط اقتصادی با لندن را افزایش دهد.
وزیر نیرو معتقد است که خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا (برگزیت) و تغییر دولت در انگلیس تاثیر نامطلوبی بر روابط تهران و لندن نخواهد داشت زیرا تفاهمهای میان دو کشور "وابسته به این کابینه و آن کابینه نیست".
حمید چیتچیان، شامگاه پنجشنبه (14 ژوئیه/ 24 تیر) به خبرگزاری ایرنا گفت: «ارزیابی ما این است که در جریان برگزیت، کشورهایی مثل ایران میتوانند از مزیتهای بیشتری در ارتباط با انگلستان بهره بگیرند.» او افزود، از آنجا که بخشی قابل توجهی از صادرات و واردات انگلیس با کشورهای اروپایی صورت میگرفت تصور بر این است که پس از "برگزیت" کشورهای دیگر در معاملات و روابط اقتصادی با انگلیس سهم بیشتری داشته باشند.
مذاکره و تفاهم با شرکتهای انگلیسی
عضو کابینه دولت یازدهم با ابراز خوشبینی نسبت به آینده همکاریهای ایران و انگلیس، به ویژه در حوزه انرژی گفت: «واقعا شرکتهای انگلیسی برای حضور در ایران بسیار بسیار ابراز علاقه کردهاند و ما موانعی را در سر راه نمیبینیم و انشاءالله نتایج خوب باشد.» چیتچیان که شامگاه دوشنبه، ۲۱ تیر همراه با جمعی از مدیران وزارت نیرو به لندن سفر کرده بود صبح سه شنبه با امبر رود، وزیر انرژی انگلیس دیدار و درباره گسترش همکاریهای دو کشور مذاکره کرد.
در جریان سفر هیئت ایرانی به لندن مذاکراتی نیز با برخی شرکتها از جمله رولزرویس و "بیپی"، و موسسه صندوق ضمانت صادرات انگلیس (UKEF ) انجام شد و چند یادداشت تفاهم به امضا رسید.
وزیر نیرو گفت: «آخرین مورد که منجر به یادداشت تفاهم شد مذاکره با موسسه انرژی خورشیدی انگلیس بود و اعضای این انجمن تقبل کردند که ضمن تامین مالی طرحهای انرژی خورشیدی، در زمینه انتقال فناوری و ایجاد بازار برای محصولات که در ایران تولید میشود همکاری کنند.»
بزرگترین قرارداد پسابرجام
در سالهای گذشته چین تنها شریک ایران برای تامین مالی پروژههای حوزه آب و برق محسوب میشد اما با توافق هستهای و اجرای شدن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) این وضعیت در حال تغییر است. در یک سالی که از توافق هستهای و شش ماهی که از اجرایی شدن برجام میگذرد مذاکرات گستردهای میان مقامهای وزارت نیرو با شرکتهای اروپایی و آسیایی صورت گرفته که در مواردی به امضای قرارداد نیز رسیده است.
بزرگترین قرارداد سرمایهگذاری خارجی پس از اجرای برجام ۱۲ خرداد امسال بین وزارت نیرو و شرکت یونیت اینترنشنال ترکیه امضاء شد که ارزش آن ۴ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار اعلام شده است. قرار است این شرکت ترکیهای برای تولید ۶ هزار مگاوات برق در هفت نقطه ایران نیروگاههای سیکل ترکیبی احداث کند. مطابق این قرارداد ایران گاز مورد نیاز این نیروگاهها را تامین میکند و شرکت ترکیهای مجاز است بخشی از برق تولید شده را به ترکیه صادر کند.
قرارداد بحثبرانگیز به شرکت ترکیهای
قرارداد با شرکت یونیت اینترنشنال با انتقادهای زیادی روبرو شده و وزارت نیرو تا کنون از افشای جزئیات آن خودداری کرده است.
هوشنگ فلاحتیان، معاون برق و انرژی وزیر نیرو گفته است که با همکاری ایران و شرکت ترکیهای صادرات برق به این کشور که اکنون ۳۵۰ مگاوات است در یک سال و نیم آینده بیش از سه برابر خواهد شد.
منتقدان وزارت نیرو را متهم میکنند که گاز را به قیمت یارانهای، که از بهای گاز صادراتی به مراتب کمتر است در اختیار این شرکت قرار میدهد.
یکی دیگر از انتقادها به این قرارداد به بیتوجهی به تولیدکنندگان داخلی برق مربوط میشود که وزارت نیرو بدهیهای کلانی به آنها دارد.
به نوشته روزنامه "جام جم" پیام باقری، عضو هیئت مدیره سندیکای صنعت برق بهتازگی در انتقاد از این قرارداد گفته است که ایران در صنعت نیروگاهسازی بیش از ۹۵ درصد خودکفاست و وزارت نیرو ۱۲ هزار میلیارد تومان به تولیدکنندگان داخلی برق بدهکار است. برخی کارشناسان حوزه انرژی معتقدند اگر امتیازهایی مانند مجوز صادرات برق و گاز ارزان به تولیدکنندگان داخلی نیز داده شود، بخش خصوصی نیز توان تامین مالی و احداث نیروگاه را دارد.