ایران با 200 بانک خارجی کوچک ارتباط برقرار کرد

اخبار و گزارش‌هایی که طی روزهای اخیر منتشرشده ، نشان دهنده این است که دربخش روابط بانکی و مالی ایران با جامعه جهانی به سوی تحقق صددرصدی دستاوردهای برجام پیش می‌رویم.

با وجودی که از نخستین روزهای اجرایی شدن برجام بسیاری از تحریم‌های اعمال شده بربخش‌های اقتصادی ایران لغو و برداشته شد، اما دربخش ارتباطات بانکی بخصوص با بانک‌های تراز اول دنیا ازسرگیری روابط با کندی پیش می‌رود. موضوعی که بارها درسخنان مسئولان دولت یازدهم خطاب به طرف‌های غربی گوشزد شده بود. چراکه این بانک‌ها ازترس اعمال جریمه ازسوی دولت امریکا با احتیاط به شبکه بانکی ایران نزدیک می‌شوند.

اما اکنون به نظر می‌رسد بسترهای ازسرگیری روابط بانکی همانند آنچه پیش از تحریم درجریان بود، درحال فراهم شدن است، به طوری که رویترز به نقل از یک مقام ارشد وزارت خزانه‌داری امریکا اعلام کرده است که این وزارتخانه برای پاسخگویی و سرعت بخشیدن به رسیدگی درخواست مجوز شرکت‌ها برای همکاری با ایران تعداد کارمندان خود را افزایش داده است. این خبرحاکی از آن است که علاوه بر افزایش درخواست و تمایل شرکت‌های امریکایی برای همکاری با ایران، خزانه‌داری امریکا نیز به‌عنوان مرجع اصلی اعمال وکنترل تحریم‌ها علیه ایران، رفتار خود را تغییر داده است.

تسریع صدور مجوز تجارت با ایران درخزانه‌داری امریکا

یک مقام خزانه‌داری امریکا دراین باره اعلام کرد که نهاد اصلی مسئول اجرای تحریم‌های ایران در دولت امریکا برای کمک به سرعت بخشیدن رسیدگی به درخواست مجوز همکاری شرکت‌ها با ایران تعداد کارمندان خود را اضافه کرده است.

به گزارش رویترز، جان اسمیت، مدیر اداره کنترل دارایی‌های خارجی خزانه‌داری امریکا روز پنجشنبه گفت: از زمان انعقاد توافق هسته‌ای، این نهاد «صدها اگر نگوییم هزاران» درخواست از سوی بنگاه‌های اقتصادی برای صدور مجوز تجارت با ایران دریافت کرده است. هر کدام از این مجوزها با مقررات تحریمی دولت امریکا باید مطابقت شود.
اسمیت افزود: «ما با محدودیت مواجه هستیم... ما تعداد کارکنان بخش صدور مجوزمان را به میزان قابل توجهی افزایش داده‌ایم و کارمندان صدور مجوز بیشتری به خدمت گرفته‌ایم. علاوه براین اخیراً یک دایره جدید صدور مجوز ایجاد کرده‌ایم تا به صدور سریعتر مجوزها کمک کنیم.» وی تأکید کرد: «در درون یک نهاد کوچک دولتی که منابع محدودی دارد، هر کاری که می‌توانیم، انجام می‌دهیم.»

به گفته کارمندان سابق اوفک، این اداره طی 5 سال گذشته همواره حدود 170 تا 200 کارمند داشته است. در این بازه زمانی، دولت امریکا ده‌ها برنامه تحریمی جدید علیه کشورهای ایران، روسیه و اوکراین اعمال کرده است.

این در حالی است که شرکت‌ها و وکلا معتقدند اغلب فرآیند صدور مجوز دراین اداره آنقدر کند است و  برای تسهیل اتخاذ تصمیم‌های سریع تجاری مناسب نیست. مقامات ایرانی همچنین از این مسأله گلایه مندند که این کشور از همه مزایای توافق هسته‌ای منتفع نشده و از امریکا خواسته‌اند تا درباره لغو تحریم‌ها ابهام زدایی کند و شرکت‌ها را به همکاری با ایران تشویق کند. اسمیت ادامه داد: بسیاری از درخواست‌ها باید برای صدور دستورالعمل‌های لازم به نهادهای دیگر دولت امریکا از جمله وزارت امور خارجه و وزارت بازرگانی ارسال شود که این موجب تأخیر در تصمیم گیری‌ها می‌شود. مدیر اداره کنترل دارایی‌های خارجی خزانه‌داری امریکا همچنین گفت: «برخی‌ها هستند که ماه‌ها در انتظار هستند... برخی درخواست‌های دشوارتر وجود دارد که به مسائل عمومی‌تر سیاست خارجی مربوط می‌شود و مستلزم بررسی مسائل پیچیده حقوقی هستند.»


همکاری ایران با 200 بانک کوچک خارجی

همچنین رویترز درگزارشی دیگر درباره رشد همکاری‌های بانکی ایران با سایرکشورها اعلام کرد که فعالان بانکی در حاشیه خلیج فارس تأیید کردند، ایران با ۲۰۰ بانک کوچک خارجی ارتباط برقرار کرده است. به گزارش رویترز، مقامات ایرانی و بانکداران خارجی می‌گویند، ایران بتدریج در حال برقراری روابط بانکی خود با بقیه جهان از طریق برقراری ارتباط با مؤسسات مالی کوچکتر است، هرچند که بانک‌های جهانی به دلیل ریسک‌های حقوقی همچنان در همکاری با ایران احتیاط به خرج می‌دهند.

اما به گفته مقامات و بانکداران، در هفته‌های اخیر تهران اقدام به ایجاد کانال‌های بانکی از طریق مؤسسات مالی کوچک کرده است که بسیاری از آنها ارتباط چندانی با سیستم مالی امریکا ندارند و از این‌رو نگرانی حقوقی کمتری درباره تحریم شدن بابت تعامل با ایران دارند. بانک مرکزی ایران اعلام کرد: «دویست بانک بین‌المللی کوچک و متوسط شروع به ایجاد روابط متناظر با بانک‌های ایرانی کرده‌اند.» دو بانکدار خارجی در حاشیه خلیج فارس که نخواستند نامشان فاش شود نیز گفتند که رقم اعلام شده تقریباً با ارزیابی آنها از تعداد ارتباطات کنونی بانکی ایران همخوانی دارد.

بانک‌های کوچکتر قادر نیستند به اندازه مؤسسه‌های بانکی تراز اول جهان تأمین مالی فراهم کنند و ممکن است خدماتی با گستردگی کمتر پیشنهاد کنند. اما به نظر می‌رسد که فعالیت‌های آنها به احیای تدریجی تجارت بین ایران و اروپا کمک کند.

جیووانی کاستلانتا، رئیس مؤسسه اعتبار صادراتی ساچه ایتالیا گفت، برخی بانک‌های کوچک اروپایی که روابط تجاری با امریکا ندارند، شروع به معامله با ایران برای حمایت از مبادلات تجاری کرده‌اند. بانک مرکزی ایران گفته، بانک‌های ایرانی در حال گشایش حساب‌ها و اعتبارات اسنادی با بانک‌های خارجی و انجام «انتقالات ارزی و صدور دستورهای پرداخت برای ارزهای خارجی و واردات هستند.» بانک مرکزی اضافه کرده، ارتباطات اصلی بانکی ایران با مؤسساتی در آسیا و اروپا برقرار شده و تا حدی نیز با مؤسسات مالی در امریکای شمالی و جنوبی و آفریقا برقرار گشته است.

دستاوردها و برنامه‌های نظام بانکی درپسابرجام

رئیس کل بانک مرکزی ایران نیزضمن تشریح برنامه‌های شبکه بانکی کشور دردوران پسابرجام برای احیای تولید و اقتصاد، توضیحاتی درباره گسترش روابط بانکی ایران با سایرکشورها ارائه داد. ولی‌الله سیف با اشاره به شرایط خاص سال 1395 پس از اجرایی شدن برجام، بر استفاده از ظرفیت به وجود آمده تأکید کرد و در این باره توضیح داد: کاهش هزینه‌های نظام بانکی کشور به دلیل برداشته شدن تحریم‌ها و گسترش شبکه بانکی در سایر کشورها و نیز برقراری کانال‌های ارتباطی مؤثر در خارج از کشور از جمله دستاوردهای برجام بوده است اما همچنان با تحقق کامل برجام فاصله داریم و باید به پیگیری‌هایمان در این باره ادامه دهیم.

رئیس کل بانک مرکزی روزچهارشنبه هفته گذشته درنشست کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید استان البرز که با حضورحمید طحایی استاندار البرز برگزار شد رمز خروج از رکود را در تخصیص بهینه منابع مالی دانست و گفت: برای تحول در اقتصاد باید از هدر رفت منابع جلوگیری کرد و تصمیمات کارگروه‌های تسهیل و رفع موانع تولید برای بانک‌ها الزام‌آور است.

وی با اشاره به اهمیت سال 95 برای اقتصاد کشور در مورد تلاش‌های صورت گرفته برای تحرک بخشی به اقتصاد کشور گفت: نظام بانکی برای تحرک بخشی و نیز پویایی اقتصاد احساس مسئولیت می‌کند، اما در این راه مشکلات ساختاری انباشته شده در دو دهه گذشته از معضلات اساسی است. همچنین انجماد دارایی‌های نظام بانکی موجب می‌شود، تا تنها از نیمی از ظرفیت استفاده شود.

رئیس شورای پول واعتبار با اشاره به دیدگاه رهبر معظم انقلاب مبنی بر نقش جدی بنگاه‌های کوچک و متوسط در ایجاد اشتغال پایدار گفت: در حال حاضر 7 هزار و 500 تا 10 هزار بنگاه اقتصادی کوچک و متوسط غیرفعال و راکد در کشور وجود دارد و نظام بانکی سعی می‌کند تا تسهیلات مورد نیاز آنها را تأمین کند. براساس آمارهای منتشر شده مبلغ 16 هزار میلیارد تومان تسهیلات برای تحرک بخشی به فعالیت‌ بنگاه‌های راکد و نیمه راکد مورد نیاز است.این رقم، مبلغ هنگفتی نیست و نظام بانکی کشور باید به دور از بی‌نظمی و با رعایت انضباط، تمام تلاش خود را برای تحقق این مهم به کار گیرد.


نبود محدودیت در تأمین مالی بنگاه‌های کوچک و متوسط

سیف با اشاره به اینکه حل مشکلات اقتصادی بنگاه‌های کوچک و متوسط از اولویت‌های سال‌جاری است، گفت: همان طور که پیش از این نیز اعلام کرده‌ایم، نظام بانکی با هیچ محدودیتی برای تأمین مالی این بنگاه‌ها مواجه نیست.وظیفه کارگروه‌های استانی رفع موانع تولید، شناسایی واحدهای تولیدی است که به منابع مالی نیاز دارند اما نکته مهم این است که در شناسایی بنگاه‌ها با دید کارشناسی عمل شود.