در حالي كه فقط 2هفته به برگزاري رفراندوم ماندن يا خروج از اتحاديه اروپا، مانده است، در نظرسنجي كه اخيرا توسط روزنامه اينديپندنت صورت گرفته، 55درصد بريتانياييها از خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا حمايت ميكنند و فقط 45درصد طرفدار ماندن بريتانيا در اتحاديه اروپا هستند.
به گزارش رويترز، نتايج اين نظرسنجي باعث شد تا فعاليت بازارهاي مالي و سهام تحتتاثير اين نظرسنجي قرار گيرد و شاخصهاي سهام در والاستريت علاوه بر كاهش قيمت نفت، دليل ديگري نيز براي نگراني داشته باشند و آخرين روز هفته را با ضرر به پايان ببرند. شاخص استاندارداند پورز 9دهمدرصد از دست بدهد و ارزش پوند در مقابل دلار 1.4درصد كاهش پيدا كند و نرخ برابري پوند در برابر دلار به ازاي هر پوند 1.42دلار برسد.
كارشناسان بازارهاي مالي معتقدند كه ريسك سياسي خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا، در حال حاضر مهمترين تاثير را روي فعاليت بازارهاي مالي دارد زيرا بازارها عدم قطعيت را دوست ندارند و اين رفراندوم آنها را در برابر يك حادثه پرريسك قرار ميدهد كه سابقه تاريخي هم ندارد و بههمين دليل است كه همه سرمايهگذاران نگران هستند.
بسياري از كارشناسان و ناظران انتظار داشتند كه آغاز كارزار انتخاباتي مخالفان و موافقان بتواند به شكلگيري روحيه واحدي در كشور مانند رفراندوم بر سر ماندن يا رفتن اسكاتلند ايجاد كند كه نهايتا به نفع ماندن بريتانيا در اتحاديه اروپا عمل كند. درحالي كه جيمز كامرون نخستوزير بريتانيا هفته گذشته همراه با صادقخان شهردار لندن براي حمايت از ماندن در اتحاديه اروپا به خيابان آمده بود، نتايج نظرسنجي نشان ميدهد كه شدت گرفتن كارزارها، به جاي ايجاد روحيه واحد، رايدهندگان را سرگردان و به تعصبات دامن زده است. بلومبرگ در گزارشي نوشته كه آن بحث روشنگرانه كه بايد هنوز اتفاق نيفتاده درنتيجه مخالفان ماندن در بريتانيا توانستهاند با پيش كشيدن بحثهاي متعصابه و بعضا غيرمنطقي نظر عدهيي را تغيير دهند.
بهانههاي مخالفان
مخالفان ماندن بريتانيا و رهبرشان بوريس جانسون شهردار سابق لندن قوانين اتحاديه اروپا را به چالش كشيده است. وي ميگويد اتحاديه اروپا بازيافت چاي كيسهيي را ممنوع اعلام كرده و نيز اندازه تابوت را محدود و اين موضوعات را بهعنوان مشكلات ماندن در اتحاديه اروپا مطرح كرده است. از ديگر بحثهاي چالشبرانگيز مخالفان ماندن كه توانسته توجه مردم مخالف مهاجرت را جلب كند، موضوع موافقت اتحاديه اروپا با عضويت تركيه در اين اتحاديه اروپاست. اين درحالي است كه اين بحث جديدي نيست و از سال1997، اتحاديه اروپا اين نظر را داشته كه تركيه ميتواند عضو اين اتحاديه شود اما بحثهاي اين كشور و اتحاديه اروپا بر سر عضويت هنوز در مراحل اوليه قرار دارد و از آن گذشته قبل از اينكه كشوري به عضويت كامل در اتحاديه اروپا دربيايد، كشورهاي عضو ازجمله بريتانيا ميتوانند از حق وتويشان استفاده كنند. اما در حال حاضر مخالفان ماندن بريتانيا در اتحاديه اروپا از اين موضوع براي تحريك احساسات عليه اتحاديه اروپا استفاده ميكنند.
مايكل گوو، يكي ديگر از رهبران كارزار انتخاباتي مخالف اتحاديه اروپا، ميگويد خروج از اتحاديه اروپا به بريتانيا اجازه ميدهد كه 350ميليون پوندي كه هر هفته بريتانيا به اتحاديه اروپا ميدهد را پس بگيرد. اين بحثها حقيقت ندارد و ارزيابيها نشان ميدهد كه ادعاي گوو كه خروج از اتحاديه اروپا موجب افزايش بودجه خدمات تاميناجتماعي در بريتانيا ميشود يا ميزان پولي كه از اين اتحاديه ميگيرد، صحيح نيست. بسياري از كارشناسان معتقدند كه يك چنين كارزاري با چنين ادعاهاي سطحي ميتواند بهراحتي شكست بخورد، اما مساله اين است كه جناح ديگر يعني طرفداران ماندن بريتانيا در اتحاديه اروپا، از زماني كه كارزار آغاز شده، بحث قابلتوجهي جز ترساندن مردم را مطرح نكرده است. بنا بر گزارش بلومبرگ، جيمز كامرون تنها به گفتن اين سخن كه خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا، صلح و امنيت اروپا را تهديد ميكند، اكتفا كرده است. همچنين در بحث آسيبهاي اقتصادي نتوانسته به مردم دلايل روشن و واضحي ارائه بدهد كه چرا خروج از اتحاديه اروپا به اقتصاد اين كشور آسيب ميرساند. علاوه بر اين نگراني كساني را كه نگران مهاجرت هستند را هم نتوانستهاند به خوبي پاسخ بدهد. به عبارت ديگر كارزار انتخاباتي موافق ماندن بريتانيا نتوانسته كمكي به رايدهندگان براي انتخابشان كند.
بهدنبال انتشار نتايج نظرسنجي، ابراز نگرانيها از خروج انگليس از اتحاديه اروپا چند روزي است كه بهويژه ازسوي مقامهاي اروپايي شدت گرفته بهگونهيي كه «ولفگانگ شويبله» وزير دارايي آلمان از خطر سرايت آتش جداييخواهي انگليس به ساير بخشهاي اتحاديه اروپا گفت و هشدار داد: نميتوانيم تاثير خروج بريتانيا از اتحاديه بر ساير كشورهاي عضو را ناديده بگيريم مثلا اينكه واكنش هلند به اين اتفاق چه خواهد بود؟ همه ميدانيم كه هلند تا چه حد بهطور سنتي از انگليس تاثير ميپذيرد. داستان خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا با قول انتخاباتي جيمز كامرون آغاز شد. وي در جريان مبارزات انتخاباتي گفت كه اگر حزبش برنده انتخابات شود، وي ماندن يا رفتن بريتانيا را در اتحاديه اروپا به راي خواهد گذاشت. اين فقط يك وعده انتخاباتي نبود و آقاي كامرون پس از نخستوزيري تاريخ دقيق اين رفراندوم را نيز تعيين و اعلام كرد. در يك سال گذشته، ميان اتحاديه اروپا و بريتانيا مذاكرات متعددي برگزار شده است. بريتانيا محدوديتهاي بيشتري براي رفتوآمد اعضاي اتحاديه اروپا به كشورش را خواستار است.
اعتراض ديگر انگليس كه كمتر در رسانهها به آن پرداخته ميشود، ساختار مديريتي اتحاديه اروپاست كه از بالا به پايين سازماندهي شده و نقش مردم در آن ناديده گرفته شده يا كمرنگ است. چنين ساختاري از بالا به پايين چنانكه برخي كارشناسان به تكنوكراسي از آن ياد ميكنند، ايده تنوع فرهنگي در اين اتحاديه بهراحتي ناديده گرفته شده و زمينه براي فعاليت ناسيوناليستها كه اين روزها در صحنه سياسي بسياري از كشورهاي اتحاديه اروپا دست بالا را دارند، فراهم كرده و حتي در اتريش و ايرلند، احزاب راست توانستهاند برنده انتخابات باشند.
* تعادل