در ماههای گذشته که مذاکرات هستهای به نقطه پایان رسید، این امید ایجاد شد که رفع تحریمها سبب ایجاد تحولی مهم درعرصه اقتصادی کشور شود. آغاز رفتوآمد هیأتهای تجاری به ایران این آینده را عینیتر کرد و ادامه حضور این هیأتها و نهاییشدن مذاکرات شرایط تازهای را نویدبخش کرده است. مذاکرات با برخی از غولهای صنعت دنیا وارد فاز اجرایی شده اما هنوز برخی موانع درحال رفع است. به هرسو با وجود تزریق بدبینی ازسوی برخی محافل غربی و محافل داخلی آن چیزی که شکسته است، هیمنه گذشته تحریمها و حضور رسمی و جدی تیمهای اقتصادی از سراسر دنیاست.
به گزارش ایران جیب به نقل از شهروند، هرچند که چالشهای حال حاضر اقتصاد ایران و همچنین نحوه مدیریت و استفاده از این گشایشها بحثی مفصل و جدی است اما در این میان نباید از نظر دور داشت که درحوزه خارجی، وضع اقتصادی جهان هم بحرانی است و درنقد مذاکرات اقتصادی فعلی باید به این موضوعات هم توجه داشت. انتظار سریع برای اثرات مثبت این گشایشها موضوعی است که منتقدان دولت بر آن تأکید میکنند و انتظار بهحق، بالفعلشدن جنبههای مثبت آن را بهانهای میکنند تا تلاشهای رخداده را کماثر جلوه دهند. به هرسو، فارغ از سیاسیکاریهای معمول، حال و هوای اقتصاد ایران اگرچه هنوز تغییر محسوسی نداشته، اما با حضور این تیمهای اقتصادی نوید به ثمرنشستن نتایج مذاکرات داده شده و حکایت روزهای خوش آینده را روایت میکند.
تمایل جدی غرب برای حضور در اقتصاد ایران
بعد از تمامی حرف و حدیثها درباره همکاریهای اقتصادی ایران و کشورهای اروپایی، ابرقدرتهای اقتصادی دنیا نشان دادهاند که تمایل بالایی برای سرمایهگذاری و حضور در بازار ایران دارند. فرانسویها، ایتالیاییها و آلمانیها ٣ کشوری که در سالهای تحریم مراودات تجاریشان را به صورت غیرمستقیم با ایران دنبال میکردند، حالا در تلاش برای حضور مستقیم در بازارهای ایران هستند. این را از تعدد هیأتهای تجاری که این روزها به ایران رفتوآمد میکنند، به خوبی میتوان فهمید. مقامات ایتالیایی هم ازجمله سیاستمدارانی هستند که با اتخاذ مواضع به موقع و درست، دیدگاه طرف ایرانی برای آغاز فصل جدیدی از مناسبات دوجانبه را جلب کردهاند. آنگونه که احمد پورفلاح میگوید، بعد از توافق هستهای ٩٠٠ بنگاه اقتصادی از كشور ایتالیا به ایران سفر كردهاند كه این یك ركورد محسوب میشود. رفتوآمد هیأتهای ایتالیایی که بزرگترین شریک اروپایی ایران در سالهای گذشته به شمار میآمدند، تهران را برای عقد قراردادهای جدید اقتصادی با رم جدیتر کرد؛ بهطوری که به دنبال امضای 7 سند همكاری درحضور رئیسانجمهوری دوكشور، ١٢ قرارداد و پیشقرارداد بین هیأتهای تجاری اقتصادی دوطرف امضا شد.
سرمایهگذاری سنگین ایتالیا در ایران
ایتالیا در سالهای نهچندان دور، نخستین شریك تجاری ایران شناخته میشد و ارزش مبادلات دوكشور در آن سالها به ركورد ٧,٥میلیارد یورو در سال رسیده بود كه این رقم در سالهای اخیر در نتیجه تحریم به ١.٤میلیارد یورو كاهش یافت.متئو رنتزی نخستوزیر ایتالیا که سهشنبه در صدر هیأت ٢٥٠نفره سیاسی و اقتصادی وارد تهران شد، روز گذشته به میان فعالان بخش خصوصی آمد تا اینگونه عزم جدی این کشور اروپایی برای گسترش مراودات تجاری با ایران را نشان دهد. حال آنکه اظهارات خانم «ليچا ماتيولي» معاون رئيس كميته بينالمللي كنفدراسيون صاحبان صنايع ايتاليا مبنی بر اینکه «ايتاليا درهيچ بازار بينالمللي به اندازه ايران سرمايهگذاري نكرده است»، دلیل محکمی است بر این ادعا.ناگفته نماند که وزیر آموزشوپرورش و دانشگاهها، برخی معاونان وزارتخانهها، رئیسان موسسه بیمه ضمانت صادرات «ساچه»، شركت نفت «انی» و اتحادیه صنایع «كنفیندوستریا»، موسسه تجارت خارجی «ایچه»، نمایندگان شركتهای كوچك و متوسط، صاحبان صنایع و مدیران ارشد بانكهای بزرگ ایتالیا، نخستوزیر این كشور را در سفر به تهران همراهی میكنند.
اروپا مصمم به گسترش روابط با ایران
محمدرضا نعمتزاده وزیر صنعت، معدن و تجارت كشورمان نیز در این نشست گفت: در سفر تاریخی رئیسجمهوری ایران به ایتالیا، سنگ بنای همكاری بنا نهاده شد و ٣٠ قرارداد به امضا رسید كه ٨ مورد اجرایی شده است. همكاری شركتها و بانكهای ایتالیا با كشورمان نشان داده كه كشورهای اروپایی مصمم به گسترش روابط با ایران هستند و ما نیز هركمكی بتوانیم انجام میدهیم.
قطار سریعالسیریم؛ رابطهها روی كاغذ نماند
«ماتئو رنتزی» نخستوزیر ایتالیا نیز در این نشست ضمن ابراز خرسندی از اینكه نخستین نخستوزیر غربی است كه بعد از اجرای برجام به ایران سفر كرده گفت: رابطهها نباید فقط روی كاغذ بمانند و بهترین راه برای تحكیم دوستیها این است كه ارزشها را به اشتراك بگذاریم و با هم كار كنیم. وی گفت: ما مانند قطارهای سریعالسیر باید بدویم؛ مسأله مالی مهم است و در مرحله بعدی این مذاكرات دوكشور، وزیر اقتصاد و دارایی ایتالیا همراه هیأتی اقتصادی به ایران خواهد آمد.
ایتالیا خواستار گاز ایران
دراین میان بعد از امضای تفاهمنامه میان شركت «انل ترید» ایتالیا و شركت ملی صادرات گاز ایران، درجریان سفر نخستوزیر ایتالیا به ایران شركت «سایپم» ایتالیا اعلام كرد كه برای مشاركت در پروژه توسعه میدان گازی توس با طرفهای ایرانی یادداشت تفاهم امضا كرده است. «استفانو سائو» مدیرعامل سایپم درجریان سفر نخستوزیر ایتالیا به ایران، با «علی یدقار» مدیرعامل شركت توسعه نفت و گاز رضوی برای همكاری در یك پروژه بزرگ گازی در ایران یادداشت تفاهم امضا كرد.تقویت روابط بانكی بین دوكشور از برقراری روابط كارگزاری بین برخی از بانكهای ایران و ایتالیا از دیگر محورهای مذاکرات ایتالیاییها بود، بهطوری که جمعی از بانكداران ایتالیا در دیدار با رئیس كل بانك مركزی، با تاكید بر تقویت روابط بانكی بین دوكشور از برقراری روابط كارگزاری بین برخی از بانكهای ایران و ایتالیا خبر دادند.
ساخت پایانه مسافری ٨٠هزار متری مهرآباد
احمدرضا بیاتی معاون بینالملل شركت فرودگاهها و ناوبری هوایی ایران از امضای قرارداد با شركت ایتالیایی SEA (سهآ) به ارزش برای ساخت یك پایانه مسافری ٨٠هزارمترمربعی در فرودگاه مهرآباد خبر داد و ارزش آن را ٣٠٠میلیون یورو اعلام كرد.
توتال در تلاش برای بازگشت به ایران
البته این تنها ایتالیاییها نیستند که تمایل به حضور در بازار ایران را با گسیل هیأتهای تجاری به نمایش گذاشتهاند. ژرمنها و انگلیسها از دیگر کشورهای هستند که نادم از رفتار خود در سالهای تحریم، درصدد جبران رفتارهای گذشته خود هستند. دراین میان پاتریک پویانه مدیرعامل توتال اعلام کرده که بازگشت به بخش گاز ایران اولویت اصلی این شرکت فرانسوی است. هرچند که توتال هنوز قراردادی برای آغاز همکاری در پروژههای بخش انرژی ایران امضا نکرده است.
مذاکرات نفتی ایران- شل آغاز شد
همزمان با پرداخت بدهی حدود ۲میلیارد و۸۰۰میلیون دلاری شرکت انگلیسی شل به ایران در فروردینماه سالجاری، فروش نفتخام به این شرکت اروپایی توسط شرکت ملی نفت ایران آزاد شد. در این میان سیدمحسن قمصری مدیر امور بینالملل شرکت نفت با اشاره به آغاز مذاکرات قراردادی فروش نفت با شل انگلیس گفت: درصورت توافق، ایران بخشی از نفت پالایشگاههای شل در آفریقای جنوبی را تأمین میکند.
این مقام مسئول با اشاره به آغاز مذاکرات شرکت ملی نفت ایران و شرکت انگلیسی شل برای فروش نفتخام گفت: با وجود آغاز گفتوگوها تاکنون توافق نهایی حاصل نشده و قرارداد رسمی برای فروش نفت با شرکت شل امضا نکردهایم.
آغاز مذاکرات نهایی با بوئینگ
در این بین اصغر فخریه کاشان قائممقام وزیر راهوشهرسازی از انجام مذاکرات نهایی با شرکت هواپیماساز بوئینگ برای شروع فروش هواپیما به ایران خبر داد. او درباره مذاکرات با شرکت بوئینگ و مجوز وزارت خزانهداری آمریکا برای فروش هواپیما به ایران اظهار داشت: نمایندگان بوئینگ به ایران آمدند و در این سفر، مذاکرات جدی برای شرایط فروش هواپیما به ایران انجام شد.وی با تأکید بر اینکه مذاکره با بوئینگ ادامه دارد، افزود: به مراحل نهایی خرید هواپیما نزدیک شدهایم و تمام مذاکرات در چارچوب منافع دوطرف خواهد بود.
سرمایهگذاری هلندی در ایران
در روز پرکار ملاقاتهای تجاری ولیالله افخمیراد رئیس سازمان توسعه تجارت ایران ملاقاتی را با «مارتینوندنبرگ» معاون وزیر خارجه هلند داشت. او که در رأس یک هیأت تجاری ٣٠نفره به تهران آمده است، بر عزم دولت کشور متبوعش برای برقراری روابط تجاری با ایران تأکید کرد و افزود: گام اول ما تلاش برای ایجاد ارتباط مستقیم و مفید بانکهای هلندی با بانکهای ایرانی است تا از این مسیر روابط تجاری در بخشهای دیگر تسهیل شود.معاون وزیرصنعت نیز در این نشست با اشاره به پیشرفتهای صنعتی هلند و آشنا بودن ایرانیها با برندهای هلندی یادآور شد: سال گذشته حجم تجارت ایران و هلند ٦٥٠میلیون دلار بود که بیش از ٦٠٠میلیون دلار آن را واردات ایران از هلند و ٤٠میلیون دلار آن را صادرات ایران به هلند تشکیل میداد؛ این رقم متناسب با تواناییهای دوطرف نیست و باید برای افزایش آن برنامهریزی کرد.وی پیشنهاد کرد که شرکتهای بزرگ هلندی در ایران به صورت سرمایهگذاری مستقیم یا سرمایهگذاری مشترک فعالیت کنند یا در قالب سایر فعالیتهای تجاری با طرفهای ایرانی کار کنند.
افزایش 53 درصدی مناسبات ایران- مالزی
درشرایطی که اروپاییها درتلاش هستند که گوی سبقت را از رقبای خود برای حضور در بازار ایران بربایند، آسیاییها بیکار نمانده و مذاکراتی را برای افزایش مناسبات اقتصادی خود آغاز کردهاند. مالزی که حجم تجارتش با ایران در ماههای ژانویه و فوریه امسال حجم تجارت مالزی با ایران با ٢٧,٨درصد رشد به ٤٠٧میلیون و١٠٠هزار رینگیت (حدود ١٠١میلیون دلار) رسیده بود، به دنبال لغو تحریمها در تلاش برای توسعه مناسبات تجاری خود است. «مصطفی محمد» وزیر صنعت و تجارت خارجی با بیان اینکه مانعی درمسیر توسعه روابط تجاری بین مالزی و ایران وجود ندارد، تأكید كرد: با توجه به لغو تحریمها علیه ایران كه توسعه مناسبات تجاری را درپی خواهد داشت، ما شاهد حمایت بخشهای مالی به منظور استفاده از فرصتهای تجاری ایجادشده هستیم.